Będziemy wkrótce producentem gazu łupkowego, czyli za trzy lata, jak uważa minister skarbu, czy to przedwczesne nadzieje? Eksploatacja może naruszyć ekosystem, czy też nie? Swoją opinię w sprawie gazu z łupków przedstawił Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk.
W komunikacie podpisanym przez przewodniczącego Komitetu, prof. Marka Niecia, czytamy, między innymi, że "w Polsce dotychczas nie udokumentowano złóż "gazu łupkowego", więc "oczekiwania dużych korzyści z ich eksploatacji są na razie bezpodstawne i przedwczesne".
Komitet postanowił przedstawić swoją opinię "w związku rozbudzonymi przez polityków i media, a nieuzasadnionymi na tym etapie poznania, nadziejami na duże korzyści związane z eksploatacją "gazu łupkowego" (gazu z łupków gazonośnych)". Portal górniczy nettg.pl nie poczuwa się do uczestnictwa w rozbudzaniu nadziei, a wręcz odwrotnie: studziliśmy huraoptymizm. Teraz czynią to także naukowcy z PAN.
W swej opinii
stwierdzają, między innymi, że...
• W przedstawionych ekspertyzach i opiniach szacowane są tylko przewidywane zasoby gazu łupkowego, domniemane, których występowanie w podawanych ilościach jest możliwe, ale nie potwierdzone. Stanowią one jedynie zachętę do podejmowania prac poszukiwawczych, natomiast nie mogą być podstawą dla oceny ich rzeczywistego gospodarczego znaczenia, dopóki wyniki tych prac nie potwierdzą ich występowania przez udokumentowanie zasobów.
• Szacowane są przewidywane zasoby wydobywalne gazu, to jest takie, które fizycznie są możliwe do wydzielenia ze skały gazonośnej, natomiast brakuje na razie jakichkolwiek podstaw dla oszacowania zasobów przemysłowych, to jest takich, których wydobycie może być możliwe w sposób ekonomicznie uzasadniony.
• Błędnie i w sposób mylący przedstawiane są porównania przewidywanych zasobów gazu łupkowego w stosunku do już udokumentowanych zasobów ze złóż konwencjonalnych. Przewidywane, perspektywiczne zasoby gazu w złożach konwencjonalnych szacowane z podobną wiarygodnością jak gazu łupkowego wg danych PIG-PIB wynoszą 1726,9 mld m sześc., natomiast gazu łupkowego szacowane są w ilości 346 - 768 mld m sześc., to jest około 2,5 - 5 razy mniejsze.
• Dotychczasowy sposób poszukiwań gazu łupkowego z powodu rozproszenia ich wyników nie stwarza możliwości udokumentowania jego złóż, zgodnie z wymaganiami prawa geologicznego i górniczego. W związku z tym niezbędna jest modyfikacja odpowiednich przepisów prawa geologicznego i górniczego i dostosowanie ich do specyfiki poszukiwań i badań złóż gazu łupkowego...
W tym miejscu Komitet zwraca uwagę, że tworzenie odrębnych aktów prawnych dla gazu łupkowego nie jest wskazane, gdyż "powiększałoby i tak duży obecnie chaos prawny". Naukowcy w końcówce rzeczonej opinii odnoszą się do kwestii wpływu eksploatacji gazu łupkowego na otoczenie. Przypominają i ostrzegają, że:
"Eksploatacja gazu łupkowego wiąże się z koniecznością zajęcia terenu dla prowadzenia prac wydobywczych za pomocą wielu otworów (dla utrzymania odpowiedniego, stałego poziomu produkcji). Spotykać się to będzie z oporem społeczności lokalnych, podobnie, jak w przypadku eksploatacji odkrywkowej. Obawy odnośnie zagrożenia środowisk, które mogłyby być związane z zabiegami szczelinowania są w tym przypadku nieuzasadnione i motywowane niewiedzą, natomiast istotne znaczenie mogą mieć zmiany krajobrazowe i ograniczenia możliwości wydobywania gazu łupkowego przez wymagania ochrony krajobrazu i sieci Natura 2000".
To nie pierwsza opinia
PAN w sprawie gazu łupkowego. Przypomnijmy, że w kwietniu 2012 r. swój pogląd na zagadnienie przedstawił Komitet Nauk Geologicznych Akademii. W tej opinii stwierdzają, że "Polska może posiadać duże zasoby tego surowca, szczególnie w łupkach dolnego paleozoiku na platformie wschodnioeuropejskiej w basenie bałtyckim, podlaskim i lubelskim...".
Geolodzy z PAN uważają, że:
"Uwzględniając obecny stan zaawansowania prac poszukiwawczych oraz konieczność budowy odpowiedniej infrastruktury, z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju w tym problemów środowiskowych, społecznych, prawnych, podatkowych i ekonomicznych, a przede wszystkim określenia wielkości zasobów gazu ziemnego należy uznać, że potrzeba co najmniej 6-8 lat, aby wydobycie gazu łupkowego rozpoczęło się na skalę komercyjną. Należy podkreślić, że potencjalne korzyści osiągane z wydobycia ekonomicznie wydobywalnych zasobów gazu, po uwzględnieniu technicznych kosztów poszukiwań, zagospodarowania i eksploatacji, będą zależeć od kosztów ponoszonych na ochronę środowiska, podatków i opłat eksploatacyjnych oraz bieżących cen rynkowych gazu ziemnego...".
W konkluzji w opinii z 12 kwietnia 2012 r. "Komitet Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk, w tej sytuacji, uważa za konieczne zwiększenie wysiłku Państwa dla rozpoczęcia nowych i rewaluacji wyników dotychczasowych badań geologicznych struktur wgłębnych perspektywicznych ze względu na obecność węglowodorów niekonwencjonalnych. Przeprowadzona na tej podstawie ocena zasobów geologicznych i wydobywalnych gazu łupkowego, z uwzględnieniem aspektów technicznych, prawnych, ekonomicznych i środowiskowych, ze szczególnym naciskiem na zagadnienia hydrogeologiczne i geochemiczne, umożliwi wielkoskalową i racjonalną eksploatację, zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju cywilizacyjnego.
Do wykonania tego kompleksowego zadania powinny włączyć się wszystkie naukowe instytucje geologiczne w kraju dysponujące odpowiednim potencjałem badawczym, wiedzą i doświadczeniem w tym zakresie. Dlatego postulujemy o uznanie problematyki zasobów węglowodorów niekonwencjonalnych za odrębny strategiczny obszar badawczy w ramach Krajowego Programu Badań.".
W połowie października minister skarbu Mikołaj Budzanowski minister skarbu, stwierdził, że niezbędne są długoterminowe inwestycje w gaz łupkowy o wartości nawet 50 miliardów złotych. W ciągu dwóch najbliższych lat na inwestycje w łupki przeznaczona zostanie kwota 5 miliardów złotych.
Według dyrektora biura przygotowania prac poszukiwawczych PGNiG Macieja Nowakowskiego koszt pojedynczego otworu przy poszukiwaniu gaz łupkowego w Polsce szacowany jest na 15 - 20 mln dolarów (w USA jest to 5 - 10 mln dolarów). Z doświadczeń amerykańskich wynika, że dla udostępnienia ok. 100 mld metrów sześciennych gazu z łupków potrzeba wykonania ok. 800 otworów...
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
