Swoje trzydziestolecie świętuje Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Powstało w 1981 r. jako jedyne, państwowe muzeum tej branży w Polsce. Od 1999 r. funkcjonuje jako placówka samorządowa województwa śląskiego.
Podstawą zbiorów była ocalona część spuścizny po Związkowym Muzeum Górniczym w Sosnowcu istniejącym w latach 1948 - 1972. W wyniku własnych penetracji archiwalnych, poszukiwań terenowych, zakupów i darów zostały one wzbogacone i liczą obecnie ok. 32 tys. eksponatów. Zasadniczą część kolekcji stanowią muzealia techniczne reprezentujące poszczególne działy górnictwa: urabianie, odwadnianie, wentylację, transport, oświetlenie, miernictwo, łączność. Obrazują one rozwój myśli technicznej od prostych narzędzi i mechanizmów po skomplikowane urządzenia poruszane silnikami parowymi i elektrycznymi. Bogate archiwalia (z unikatową kolekcją XVIII i XIX-wiecznych rysunków technicznych) i zbiory geologiczne (z fascynującym zapisem świata karbońskiego utrwalonym w skamielinach i odciskach) nie wyczerpują jednak tematu górniczego. Jego nieodłączną częścią jest sfera kultury i tradycji. Ilustrują ją kolekcje mundurów i insygniów górniczych, eksponatów związanych z kultem górniczej patronki - św. Barbary oraz zbiory etnograficzne związane z życiem codziennym śląskich kopaczy. Tematykę śląską i górniczą przybliżają: malarstwo, grafika i rzeźba (m.in. niezwykle ciekawa rzeźba w węglu), a także kolekcje medali, kufli i instrumentów muzycznych.
Wśród najoryginalniejszych eksponatów wartych obejrzenia jest, pamiętających osiemnasty wiek, kunszt wodny - urządzenie odwadniające napędzane kołem, którego łopatki poruszane były energią przepływającej wody. Usytuowane było ono w pewnej odległości od szybu, w pobliżu strumienia. Ruch obrotowy koła, przy pomocy korbowodu, zamieniany był na ruch posuwisto - zwrotny popychaczy mechanizmu drągowo-polowego, zabudowanego od koła wodnego do szybu kopalni. Elementami tłoczącymi wodę były pompy tłokowe, zawieszone szeregowo w szybie, jedna nad drugą, od rząpia aż do wysokości sztolni - kanału odpływowego, wybitego pod zrębem szybu i odprowadzającego wodę na powierzchnię. Warto wiedzieć, że taki właśnie kunszt uruchomiono w 1734 r. w kopalni Hundsrücke.
Wspaniały jest także zbiór mundurów górniczych oraz sprzętu ratowniczego.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
