Litwa konsekwentnie realizuje strategię uniezależnienia się od rosyjskiej energii. Kluczową rolę odgrywają odnawialne źródła energii, rozwój technologii wodorowych oraz współpraca regionalna. Zgodnie z raportem Międzynarodowej Agencji Energetyki (IEA), zużycie energii w tym kraju może wzrosnąć nawet sześciokrotnie do połowy wieku.
Pierwszym krokiem w stronę niezależności było zakończenie importu energii z Rosji po inwazji na Ukrainę. Litwa wraz z innymi krajami bałtyckimi zsynchronizowała swoją sieć elektroenergetyczną z systemem europejskim, odłączając się od rosyjskiego systemu BRELL.
Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych na Litwie niemal się podwoiła w latach 2022–2024, m.in. dzięki uproszczeniu procedur inwestycyjnych i rozwojowi domowych instalacji PV. Mimo to, kraj wciąż opiera się w dużej mierze na paliwach kopalnych, zwłaszcza w sektorze transportu.
Wodór ma być priorytetem
– Litwa ma solidne fundamenty, by budować nowoczesny i odporny system energetyczny oparty na OZE – podkreślił Fatih Birol, dyrektor wykonawczy IEA, podczas prezentacji raportu w Wilnie. Z kolei litewski minister energetyki Žygimantas Vaičiūnas dodał, że państwo stawia na elektryfikację, odnawialne źródła oraz integrację z europejskimi systemami.
W zaktualizowanej strategii energetycznej Litwa zapowiada rozwój przemysłu wodorowego opartego na zielonej energii oraz szeroką elektryfikację systemu. Do 2050 r. popyt na energię elektryczną może wzrosnąć sześciokrotnie. IEA wskazuje, że realizacja tych celów będzie wymagała intensywnego rozwoju infrastruktury sieciowej, przyspieszenia inwestycji w energetykę wiatrową i utrzymania stabilnych warunków rynkowych mimo globalnej niepewności gospodarczej.
Dekarbonizacja transportu jednym z priorytetów
Transport odpowiada obecnie za 40 proc. zużycia energii na Litwie i generuje 75 proc. zapotrzebowania na ropę. Elektryfikacja sektora transportowego, według raportu, powinna być kluczowym elementem polityki klimatycznej. Jednak niska dostępność pojazdów elektrycznych i starzejący się park samochodowy pozostają istotnymi barierami.
IEA rekomenduje m.in. rozwój infrastruktury ładowania, wsparcie rynku pojazdów używanych oraz promocję transportu zbiorowego i kolejowego, co może znacząco zwiększyć efektywność systemu transportowego.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
