Temat zapadlisk kojarzy się głównie z terenem Trzebini. To właśnie o tym mieście w ostatnich latach było najgłośniej pod względem występowania tego typu zjawisk. Problem ten jednak dotyczy także innych rejonów Małopolski. Do jego rozwiązania ma przyczynić się specjalny zespół. Spotkanie dotyczące jego utworzenia odbyło się w siedzibie Ministerstwa Przemysłu w Katowicach.
Międzyresortowy Zespół ds. usuwania skutków i przeciwdziałania zagrożeniom związanym z działalnością górniczą w gminie Trzebinia i rejonie olkuskim ma wypracować rozwiązania umożliwiające samorządom walkę ze skutkami działalności górniczej. W działania te zaangażowane będą: Ministerstwo Przemysłu, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W spotkaniu udział wzięli: dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich i Spraw Zagranicznych Ministerstwa Przemysłu Joanna Pauly, wojewoda małopolski Krzysztof Klęczar, wojewoda śląski Marek Wójcik, przedstawiciele Wyższego Urzędu Górniczego, Spółki Restrukturyzacji Kopalń, Zakładów Górniczo-Hutniczych Bolesław, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, PGW Wód Polskich, Głównego Instytutu Górnictwa – Państwowego Instytutu Badawczego, Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz samorządowcy z powiatów chrzanowskiego i olkuskiego.
Podczas spotkania wstępnie zidentyfikowano i ustalono priorytety działań, które obejmują zmiany legislacyjne, dające gminom odpowiednie narzędzia, a także wprowadzenie odpowiednich instrumentów finansowych. Spotkanie było też okazją do wypracowania zasad współpracy, a także wymiany opinii różnych środowisk.
Największe trudności przybliżyli samorządowcy ziemi olkuskiej. Wskazywali oni na powstające zagrożenia związane ze znaczącym przyrostem poziomu wód w związku z likwidacją tamtejszego zakładu górniczego, czyli kopalni Olkusz-Pomorzany. W tej sprawie głos zabrali przedstawiciele gmin: Olkusz, Bolesław, Klucze i Bukowno.
Warto przypomnieć, że w listopadzie ub.r. podano, że PIG-PIB w powiecie olkuskim zinwentaryzował ok. 700 zapadlisk. Większość z nich wystąpiła na terenach leśnych i nie zagraża bezpośrednio ludziom. Warto przypomnieć, że w październiku ub.r. w rejonie drogi krajowej 94 zapadła się ziemia. Powstała wtedy dziura miała pół metra głębokości i dwa metry średnicy. Do tej sytuacji jesienią ub.r. także odniósł się Instytut. Eksperci ocenili, że w rejonie drogi nie można wykluczyć pojawienia się deformacji nieciągłych i rejon ten należy monitorować.
Natomiast Spółka Restrukturyzacji Kopalń na bieżąco likwiduje powstałe zapadliska i prowadzi zaawansowane prace zabezpieczające grunty naruszone działalnością byłej kopalni Siersza. Od początku 2023 r. na obszarze płytkiego kopalnictwa w Trzebini, na zlecenie SRK, przebadano łącznie około 180 ha. Zabezpieczono przed zapadliskami teren o łącznej powierzchni 18,5 ha. Wykonano 337 odwiertów o łącznej długości prawie 12,5 km, w które zatłoczono blisko 30 tys. m sześc. mieszaniny stabilizującej.
SRK planuje wykonanie dalszych robót zabezpieczających grunty w Trzebini na obszarze ponad 17 ha. Ponadto na początku lutego 2025 r. SRK zleciła kolejne kontrolne badania mikrograwimetryczne, które obejmą obszar ok. 15 ha.
Przypomnijmy, że Trzebinia z górnictwem pożegnała się już dawno temu, jednak następstwa płytko prowadzonej eksploatacji mieszkańcy tego małopolskiego miasta odczuwają do dzisiaj, a ich przejawem są zapadliska. Pojawiały się one już dawniej, jednak ich występowanie nasiliło się w okresie ostatnich lat. Wystąpiły one m.in. na prywatnych działkach oraz na cmentarzu. Sytuacja w Trzebini to „spadek” po kopalni Siersza. Kopalnia zakończyła eksploatację 31 października 1999 r., a jej całkowitą likwidację zakończono z końcem 2002 r., zasypując również wszystkie szyby oraz kończąc odwadnianie kopalni. Skutkowało to rozpoczęciem samozatopienia wyrobisk górniczych do poziomu ustabilizowania się zwierciadła wód podziemnych.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.