Polskie górnictwo węglowe raczej nie kojarzy się z nowoczesnością i innowacyjnymi rozwiązaniami. Temu stereotypowi zaprzecza Lubelski Węgiel Bogdanka, gdzie automatyzacja i nowoczesne technologie są na porządku dziennym.
Lubelska kopalnia to obecnie najlepsza kopalnia w Polsce – jedyna, w której wydobycie jest rentowne i skutecznie konkurujące cenowo z węglem importowanym. Co ważne, spółka uzyskuje wydajność dołową ponad dwukrotnie wyższą niż średnia w polskiej branży górnictwa węgla kamiennego. Jak argumentują przedstawiciele LW Bogdanka, klucz do sukcesu ma wiele wymiarów. Wymieniają tutaj m.in. kontrolę kosztów wskazując, że spółka pozostaje liderem efektywności w polskim górnictwie dzięki konsekwentnie realizowanemu Programowi Optymalizacji Kosztów (strategia Spółki zakłada dalsze zmniejszenie jednostkowego gotówkowego kosztu wydobycia, czyli Unit Mining Cash Cost). LW Bogdanka może również pochwalić się systemem zarządzania gospodarką złożem, który obejmuje: cyfrowy model złoża (dotychczas jedyny w polskim górnictwie węgla kamiennego), cyfrową mapę wyrobisk górniczych oraz cyfrowy harmonogram robót udostępniających przygotowawczych oraz eksploatacyjnych.
Nie do przecenienia jest także nieustanne szukanie innowacji i sięganie po nowoczesne technologie – to przejawia się m.in. poprzez zastosowanie w procesie wydobycia najnowocześniejszych technologii i światowej klasy parku maszynowego. Bogdanka jest kopalnią o najwyższych wskaźnikach wydajności i efektywności w Polsce.
– Nasz sukces zbudowaliśmy dzięki: załodze o wysokich kwalifikacjach, wysokiej kulturze technicznej, dobrze współpracującej i koncentrującej się na realizacji wspólnych celów; wysokowydajnym, niezawodnym, energooszczędnym, dobrze dobranym do istniejących warunków geologiczno-górniczych maszynom i urządzeniom, mechanizującym zarówno główne roboty górnicze, jak i szeroki zakres robót pomocniczych; mechanizacji i automatyzacji jak największego zakresu robót pod ziemią oraz wdrażaniu nowoczesnych systemów informatycznych do różnych sfer działalności górniczej, usprawniających procesy technologiczne, monitorujących pracę maszyn i urządzeń oraz w sferze planowania produkcji i identyfikacji zagrożeń – wyliczają przedstawiciele LW Bogdanka i podają przykłady projektów zrealizowanych w ostatnich latach.
W 2021 r. w LW Bogdanka nastąpił rozruch i wprowadzenie do ruchu pierwszego w Polsce i na świecie systemu chłodzenia powietrza w kopalni, wykorzystującego zawiesinę lodową płynącą w rurociągu ciśnieniowym. Inwestycja składała się z 31 etapów i trwała od 2018 r., przy zachowaniu istniejącej instalacji rurociągów klimatyzacji centralnej. Pozwoliło to znacząco zmniejszyć temperaturę powietrza w wyrobiskach podziemnych kopalni, ograniczyć straty cieplne w transporcie oraz podwyższyć wydajność urządzeń chłodniczych.
W tym samym roku spółka wdrożyła Internet Rzeczy w siedmiokilometrowej ścianie 1/VIII/391, która była również poligonem wdrażania systemu bezobsługowej jazdy ludzi przenośnikami ścianowymi. Jak informuje kopalnia, załoga z sukcesem korzystała z przenośników do jazdy ludzi w ścianie od października 2021, co skróciło czas transportu załogi do i ze ściany o 55 proc. i poskutkowało zwiększeniem efektywnego czasu pracy w samej ścianie. Dzięki pozytywnym doświadczeniom jazda ludzi przenośnikami została wprowadzona w kolejnych ścianach.
W minionym roku LW Bogdanka wykonała pilotażową instalację OZE o mocy 3 MWp na terenach należących do spółki, w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu górniczego. Inwestycja kosztowała blisko 12 mln zł i udowadnia zaangażowanie spółki w procesy transformacyjne oraz wolę dywersyfikacji źródeł poboru energii i kierunków rozwoju. Również w 2023 roku LW Bogdanka przy wsparciu jednostek naukowych wdrożyła demonstracyjną wersję systemu monitoringu górotworu, wykorzystującego elementy pomiarowe, jakimi są kotwy prętowe zintegrowane z czujnikiem światłowodowym na całej długości – w ramach przedsięwzięcia dofinansowanego z funduszy unijnych zrealizowano unikalny projekt badawczy, wpływający bezpośrednio na poprawę bezpieczeństwa załogi.
LW Bogdanka przez cały czas pracuje nad innymi nowoczesnymi projektami, które mają poprawić efektywność pracy kopalni, to m.in.: system monitoringu górotworu oparty na technologii fotonicznej, innowacyjny system sterowania odstawy przenośnikowej, model geomechaniczny kopalni czy optymalizacja transportu załogi do odległych rejonów.
W tym ostatnim przypadku LW Bogdanka rozważa zastosowanie na dole samochodów. Jak zaznaczają przedstawiciele Lubelskiego Węgla Bogdanka, wprowadzenie samochodów jako środka transportu w kopalniach węgla kamiennego, zwłaszcza w systemie ścianowym, stanowi innowacyjne podejście w polskim górnictwie i spółka rozważa implementację takich rozwiązań w celu usprawnienia transportu podziemnego.
– Wybraliśmy 10-osobowy pojazd spalinowy, który posłuży do testów i da odpowiedź, czy taka technologia sprawdzi się w naszych specyficznych warunkach pracy. Jeśli testy wypadną pomyślnie, będziemy rozważać możliwość zakupu najpierw kolejnych spalinowych, a w przyszłości elektrycznych pojazdów, które mają potencjał w kontekście poprawy warunków wentylacyjnych i ochrony środowiska pracy pod ziemią. Bogdanka, w ramach swojej strategii, zakłada wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, co obejmuje również modernizację systemów transportowych – mówi Dawid Osowski, kierownik Działu Technologii Górniczej i Analiz pod ziemią w Lubelskim Węglu Bogdanka.
– Oczywiście, wprowadzenie samochodów pod ziemię wiąże się z pewnymi ograniczeniami – wąskie wyrobiska, potrzeba dostosowania systemu wentylacji oraz konieczność zmiany podejścia do przygotowania wyrobisk już na etapie drążenia. Jednakże efekt, jaki możemy osiągnąć, jest wart tego wysiłku. Korzyści z poprawy efektywności transportu, a co za tym idzie – skrócenia czasu dotarcia pracowników na stanowiska pracy, mogą zrekompensować konieczność dostosowania istniejących technologii. Wprowadzenie samochodów pod ziemię wiąże się jednak z kilkoma wyzwaniami – dodaje kierownik Osowski.
Wśród nich wymienia warunki geologiczne i przestrzenne – wąskie i niskie wyrobiska mogą ograniczać możliwość poruszania się pojazdów, a praca w strefie zagrożeń naturalnych jest również wyzwaniem. Jest też kwestia wentylacji – spalinowe pojazdy wymagają efektywnego systemu wentylacji, aby zapewnić bezpieczeństwo pracowników. Wskazuje również na kwestie bezpieczeństwa i związaną z tym konieczność dostosowania procedur bezpieczeństwa do nowego środka transportu.
– Warto podkreślić, że nasze najdalsze rejony wydobywcze – tzw. ściany – znajdują się obecnie w znacznej odległości od szybów zjazdowych i materiałowych. To stanowi duże wyzwanie logistyczne, dlatego zastosowanie pojazdów do transportu ludzi może znacząco poprawić nie tylko czas przejazdu, ale i komfort pracy na przodkach i ścianach. Bogdanka, jako innowacyjna spółka, dąży do implementacji nowoczesnych rozwiązań, które przyczynią się do poprawy warunków pracy oraz zwiększenia efektywności operacyjnej – argumentuje kierownik Osowski.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.