Trzydzieści organizacji pozarządowych, m.in. Greenpeace, WWF, ClientEarth Prawnicy Dla Ziemi oraz Polski Alarm Smogowy podpisało apel do premiera Donalda Tuska o przywrócenie naboru wniosków do programu Czyste Powietrze - wynika z apelu opublikowanego przez te organizacje.
“Jest to program o kluczowym znaczeniu dla poprawy jakości powietrza w naszym kraju, a co za tym idzie dla zdrowia i życia mieszkańców i mieszkanek Polski“ - wskazali sygnatariusze apelu.
W apelu zwrócono uwagę, że poprawa jakości powietrza oraz zdrowia mieszkańców, to nie jedyne zyski płynące z programu, gdyż dzięki dotacjom do docieplenia, gospodarstwa domowe mogły poprawić efektywność energetyczną swoich domów i obniżyć koszty ogrzewania.
Zwrócono również uwagę, że dzięki programowi zmniejszała się emisja gazów cieplarnianych, a co za tym idzie wpływ gospodarstw domowych na kryzys klimatyczny.
“Wyłączenie programu przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z dnia na dzień, bez okresu przygotowawczego, mocno nadszarpnęło zaufanie mieszkańców i mieszkanek Polski do rządu i instytucji państwowych“ - podkreślono.
W apelu przyznano jednocześnie, że program Czyste Powietrze wymaga reform, jednak według organizacji mogą być one wdrożone bez konieczności jego zatrzymywania.
Organizacje wskazują, że w przeszłości program przechodził bardziej skomplikowane zmiany, bez wstrzymywania naborów. “Zmiany ograniczające nadużycia w grupie kwalifikującej się do najwyższych dotacji, rozwiązujące takie problemy jak zawyżanie cen przez wykonawców, przepisywanie domów na uboższych krewnych czy zaniżanie dochodów z działalności gospodarczej można było i nadal można wprowadzić w przeciągu mniej niż miesiąca, bez konieczności paraliżowania antysmogowych wysiłków większości gmin w Polsce“ - przekonuje się w oświadczeniu.
Organizacje pozarządowe apelują ponadto o wdrożenie szybkich rozwiązań, by ograniczyć nadużycia w programie i niezwłoczne ponowne uruchomienie Czystego Powietrza.
Pod koniec listopada Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wstrzymał przyjmowanie nowych wniosków w ramach programu Czyste Powietrze, tłumacząc to koniecznością reformy i uszczelnienia systemu, których nie da się zrobić bez przerwy. Fundusz poinformował, że program w nowej odsłonie wróci 31 marca 2025 r.
NFOŚiGW złożył też zawiadomienie do prokuratury dotyczące kilku firm, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw w ramach programu Czyste Powietrze. Dodano, że podejrzane umowy opiewają na ok. 600 mln zł; nieprawidłowości dotyczą 6 tys. wniosków o dotacje, najczęściej o najwyższy poziom dofinansowania, który w programie wynosi 136,2 tys. zł.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
