Ponad sześć lat temu w Zakładzie Remontowo-Produkcyjnym Polskiej Grupy Górniczej rozpoczęło swoją działalność laboratorium metrologiczne. Ideą jego stworzenia była konieczność serwisowania i wzorcowania przyrządów kontrolno-pomiarowych przy jednoczesnym obniżeniu kosztów usług zewnętrznych.
Gdzie nie spojrzeć, wszędzie rzucają się w oczy nowoczesne urządzenia. Wielu z nich nie sposób nawet nazwać. Dla Tomasza Seniowa, kierownika Działu Kontroli Jakości ZRP, żadne z nich nie ma tajemnic. Najnowsze zakupione urządzenia pozwalają na wykonywanie m.in. badań metalograficznych.
- Wśród obecnie wzorcowanych, czyli sprawdzanych u nas przyrządów kontrolno-pomiarowych, znajdują się suwmiarki, średnicówki, mikrometry zewnętrzne, głębokościomierze i wysokościomierze suwmiarkowe, przymiary wstęgowe, kątomierze, czujniki, pirometry, profilometry stykowe, klucze dynamometryczne i wiele innych – wylicza.
I pomyśleć, że jeszcze w 2018 r. wzorcowano zaledwie kilkadziesiąt przyrządów z zakresu długości i kąta, a wszystko odbywało się za pomocą zestawu płytek wzorcowych na jednym stole pomiarowym!
Dziś laboratorium przygotowuje się do pracy w standardzie ISO 17025. A to oznacza, że wykonywane badania lub wzorcowania będą akceptowalne, miarodajne i zunifikowane, ale jednocześnie zgodne z systemem jakości.
Zakres funkcjonowania laboratorium w ostatnim czasie został rozszerzony o część mechaniczną. Wdrożono ponadto badania metalograficzne. W praktyce oznacza to, że w ramach przeprowadzanych badań określa się granice wytrzymałości materiałów stalowych. Wyniki pomiarów dają pełną informację o tym, z jakich materiałów wyprodukowane zostały konkretne urządzenia lub ich elementy. Chodzi m.in. o blachy osłonowe, przenośniki zgrzebłowe, trasy kolejek podwieszonych, czy też obudowy zmechanizowane, które dostarczane są do ZRP w celu modernizacji.
- Przekłada się to wymiernie na poprawność i powtarzalność procesu produkcyjnego lub zastosowanie odpowiedniej technologii spawania. Wykonujemy ponadto badania noży kombajnowych, w tym twardości materiału, którego użyto do ich produkcji, jak również wielość ziarna w węglikach spiekanych tych noży. Określana jest granica wytrzymałości, plastyczności oraz udarność stali. Badamy twardości stali na różnych rodzajach twardościomierzy w wybranych skalach pomiarowych, określamy też skład chemiczny stali. Służy do tego spektrometr – tłumaczy dalej Tomasz Seniow.
Maszyna wytrzymałościowa i młot Charpy’ego to kolejne specjalistyczne urządzenia w laboratoryjnym arsenale Zakładu Remontowo-Produkcyjnego PGG.
W najbliższej przyszłości zakres wzorcowania powiększy się o grubościomierze, twardościomierze i to zarówno do stali, jak i tworzyw sztucznych.
- Dysponujemy wykwalifikowanym personelem z wykształceniem inżynierskim. Ci ludzie posiadają spore doświadczenie w zakresach badań NDT, pomiaru składu chemicznego stali i badań wytrzymałościowych - zapewnia Tomasz Seniow.
Posiadanie w pełni użytecznego laboratorium jest dla PGG swego rodzaju narzędziem weryfikującym dostawców materiałów i wyrobów pod kątem zachowania deklarowanej jakości dostaw. Porównuje się je z dostarczonymi świadectwami, sprawdzane są ich elementy nierdzewne na zawartość chromu. Ciekawostką będzie z pewnością fakt, że na 187 sztuk przebadanych w ub.r. noży kombajnowych 34 zostały zakwestionowane.
Dodajmy, że w zakładach PGG jest w użyciu niecałe 400 kluczy dynamometrycznych. Są to narzędzia wykorzystywane do dokręcania śrub i nakrętek z precyzyjnie określoną siłą, a konkretnie - momentem obrotowym. Stosuje się je przy skręcaniu obudów łukowych oraz urządzeń szybowych. Ich parametry są pod kontrolą nadzoru górniczego.
Wprowadzenie procesu wzorcowania przez ZRP redukuje koszty związane z koniecznością zlecania tego rodzaju działań firmom zewnętrznym.
Kierunkiem rozwoju laboratorium, po wdrożeniu wymagań normy PN-EN ISO/IEC 17025:2018, będzie uzyskanie akredytacji Polskiego Centrum Akredytacji, którego certyfikat stanie się przepustką do świadczenia usług komercyjnych dla innych podmiotów niewchodzących w skład Polskiej Grupy Górniczej.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
