30 lat temu w kopalni Budryk wydobyto pierwszą tonę węgla. Od tego czasu zakład stał się ważnym punktem na mapie gospodarczej, a węgiel koksowy z Budryka trafia do trzech odbiorców krajowych i czterech zagranicznych.
Kopalnia Budryk jest najmłodszą kopalnią węgla kamiennego w Polsce. Uchwałę w sprawie budowy Kopalni Węgla Kamiennego Ornontowice podjęła 15 września 1978 roku Rada Ministrów, następnie – dwa miesiące później – wydano zarządzenia dotyczące utworzenia państwowego przedsiębiorstwa o nazwie Kopalnia Węgla Kamiennego Budryk. Zaraz potem ruszyła budowa kopalni, choć droga do jej ukończenia była długa i wyboista. Powodem były kłopoty gospodarcze i finansowe schyłkowego PRL, które postawiły nawet budowę kopalni pod znakiem zapytania. Początkowo planowano, że zakład rozpocznie fedrowanie w 1984 roku, ale z tych planów nic nie wyszło. W kolejnych latach było tylko gorzej, bo okazało się, że galopująca inflacja dosłownie „zjadła” fundusze na inwestycję. W efekcie w latach 1989-1991 zawieszono finansowanie budowy, roboty przerwano, a załogę ograniczono, natomiast w 1991 roku rozważano nawet likwidację jeszcze nieuruchomionej kopalni. Na szczęście te trudności udało się przezwyciężyć. W styczniu 1994 roku utworzona została spółka akcyjna „KWK Budryk w budowie”, a w marcu uruchomiono w pokładzie 338/2 pierwszą ścianę 001, która miała długość 220 i wybieg 1150 metrów. Tym samym 14 marca 1994 roku – po ponad 15 latach od rozpoczęcia budowy – wydobyto pierwszą tonę węgla.
Ważną datą w historii kopalni były również lata 2007-2008. Wtedy rozpoczęły się przygotowania do włączenia zakładu w struktury Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Atmosfera wśród załogi była jednak tak gorąca, że z fuzji planowanej na marzec 2007 roku nic nie wyszło. 17 grudnia tego roku związkowcy rozpoczęli podziemny strajk okupacyjny, który trwał 45 dni. Powodem był strach przed obniżeniem wynagrodzeń i zamknięciem kopalni. Strajk ostatecznie zakończył się podpisaniem porozumienia z zarządem JSW, a kopalnia stała się częścią węglowo-koksowego koncernu.
Obszar górniczy Budryk leży w centrum górnośląskiej niecki węglowej i obejmuje 40,6 km kw. Znajduje się w gminach Ornontowice i Gierałtowice, miastach Knurów i Mikołów oraz mieście i gminie Czerwionka-Leszczyny. Zasoby operatywne szacowane są na 223,5 mln ton. Typ produkowanego węgla to 34.2. Obecnie kopalnia posiada pięć szybów, w tym jeden wydobywczy. Warto w tym miejscu przypomnieć, że w 2015 roku szyb VI został zgłębiony do 1320 metrów, co sprawia, że kopalnia Budryk jest najgłębszą kopalnią węglową w kraju.
Jak wskazuje Zbigniew Czarnecki, dyrektor kopalni Budryk, zakład jest ważnym ośrodkiem dla otoczenia gospodarczego.
– Część pieniędzy zarobionych przez pracowników trafia różnymi drogami do obiegu okolicznej gospodarki. Proszę sobie wyobrazić tę gospodarkę uboższą o kilkaset milionów złotych rocznie. Gminy, pod którymi fedrujemy, tylko w zeszłym roku dostały ponad 3,8 mln zł opłaty eksploatacyjnej od wydobytego węgla – wylicza dyrektor Czarnecki.
Jak dodaje Wiesław Chyłek, dyrektor techniczny kopalni, zakład współpracuje z 34 firmami, z czego 19 wykonuje prace powierzchniowe, natomiast 15 firm świadczy usługi na dole kopalni.
– Prace na powierzchni, wykonywane przez podmioty zewnętrzne, głównie są związane z obsługą placów składowych, załadunkiem i transportem materiałów oraz robotami budowlanymi i modernizacyjnymi obiektów powierzchniowych. Prace wykonywane na dole kopalni w głównej mierze związane są z rozcinaniem parcel ścianowych, drążeniem strategicznych wyrobisk, tj. przekopy technologiczne na poziomie 1290 oraz wyrobiska wentylacyjne łączące szyb VI na Budryku z szybem Aniołki na ruchu Knurów. Ponadto, firmy wykonują roboty związane z utrzymaniem funkcjonalności wyrobisk poprzez ich przebudowy, wzmacnianie i wykonywanie pobierek spągu. Kopalnia powierzyła również firmom obsługę i utrzymanie bardzo ważnego ciągu technologicznego, jakim jest główna odstawa taśmowa, zbierająca urobek ze wszystkich eksploatowanych ścian i drążonych przodków – wskazuje Chyłek.
– Pracownicy tych firm mają pracę dzięki temu, że istnieje kopalnia. Oni dostają pensje w swoich firmach i także wydają je w regionie. Współpracujemy z kontrahentami, którzy są odbiorcami produktu końcowego, jakim jest węgiel handlowy. Węgiel koksowy dostarczany jest do trzech odbiorców krajowych i czterech zagranicznych, natomiast węgiel energetyczny, który staje się produktem mniejszościowym, wysyłany jest do trzech odbiorców krajowych – dodaje dyrektor techniczny.
Załoga świętuje
Trzydziestolecie kopalni Budryk będzie świętowane w sobotę, 6 kwietnia w Ornontowicach. O godz. 18.00 w kościele pw. Michała Archanioła odbędzie się nabożeństwo z okazji jubileuszu. Po nim na przykopalnianym parkingu odbędzie się pokaz, w którym główną rolę odegrają światło i dźwięk. Jego start zaplanowano na 20.00. W ciągu godziny odbędzie się laser show oraz pokazy pirotechniczne i efektów specjalnych. O oprawę muzyczną tego wydarzenia zadba DJ Simon Bizon. Ponadto w ramach obchodów odbędą się wydarzenia dedykowane pracownikom kopalni. Są to sportowy rajd, który zaplanowano na 25 maja, oraz turniej piłki nożnej, który ma się odbyć 16 czerwca. W rajdzie będą mogli wystartować biegacze, rowerzyści oraz amatorzy nordic walking. Po pokonaniu trasy będzie można zwiedzić zakład przeróbki mechanicznej węgla. Nie będzie to jednak możliwe dla dzieci poniżej 5. roku życia. Md
Kalendarium KWK Budryk
29 grudnia 1977 r.
Rada Ministrów PRL uchwałą nr 196 podjęła decyzję o lokalizacji inwestycji Kopalni Węgla Kamiennego Budryk w Ornontowicach.
15 września 1978 r.
Uchwała RM nr 134/78 zezwala na budowę kopalni.
14 listopada 1978 r.
Utworzone zostało przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą „Kopalnia Węgla Kamiennego Budryk w budowie”. Pierwszym dyrektorem został Edward Palica.
15 października 1979 r.
W ziemię zostaje wbita łopata pod budowę szybu głównego.
Grudzień 1983 r.
Decyzją ówczesnego dyrektora Zrzeszenia Kopalń Węgla Kamiennego w Zabrzu Jana Szlachty na dyrektora kopalni został powołany dr Franciszek Rakowski. Rozpoczął się okres bardziej intensywnego rozwoju inwestycyjnego kopalni.
Lata 1989-1990
Okres, w którym zawieszono finansowanie budowy kopalni.
1 lipca 1990 r.
Dyrektorem kopalni zostaje Jerzy Markowski.
1 stycznia 1994 r.
Kopalnia przestała być w budowie i została odrębnym podmiotem gospodarczym jako KWK Budryk SA.
14 marca 1994 r.
Rozpoczął się rozruch pierwszej ściany 001 w pokładzie 338/2. Tym samym zostaje wydobyta pierwsza tona węgla. Eksploatację ściany 001 zakończono 13 grudnia 1994 r. Uzyskano z niej ponad 357 tys. ton węgla.
Kwiecień 1994 r.
Kopalnia została włączona w struktury Gliwickiej Spółki Węglowej. Jednakże po miesiącu ponownie stała się odrębnym podmiotem aż do roku 2008.
Połowa 1995 r.
W kopalni rusza pełna produkcja.
Grudzień 2007 r.
Minister gospodarki Waldemar Pawlak podpisał decyzję o przyłączeniu kopalni do Jastrzębskiej Spółki Węglowej.
17 grudnia 2007 r.
W kopalni rozpoczyna się strajk, który przeszedł do historii jako najdłuższy podziemny strajk okupacyjny w powojennej Europie. Górnicy domagali się m.in. zrównania płac z innymi podmiotami wchodzącymi w skład JSW.
1 stycznia 2008 r.
Kopalnia weszła w skład JSW.
31 stycznia 2008 r.
Koniec strajku. Podpisano porozumienie z zarządem JSW.
16 sierpnia 2011 r.
Pierwszy sztych – w kopalni rozpoczął się kolejny etap prac związany z uruchomieniem najgłębszego w górnictwie węgla kamiennego poziomu 1290 m.
24 lutego 2012 r.
Kopalnia zwycięża w dorocznym konkursie na Kopalnię Roku.
Lipiec 2015 r.
Zakończono prace przy pogłębianiu szybu VI. Szyb został pogłębiony o 286 m i teraz jego głębokość wynosi 1320 m.
12 listopada 2019 r.
W kopalni rozpoczął pracę kombajn urabiająco-kotwiący Bolter Miner 12CM30. To pierwszy tego typu kombajn w polskim górnictwie.
Grudzień 2021 r.
W kopalni uruchomiono naziemny stały skład materiałów wybuchowych. Md
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
