Zabytkowe kopalnie, co jest zupełnie normalne, są postrzegane przez pryzmat turystyki i liczby osób, które je odwiedzają. W tym względzie absolutnym liderem jest Wieliczka, która podsumowała miniony rok nie tylko pod kątem odwiedzających, ale także ogromu wykonanych prac. Trzeba pamiętać, że nawet w takim zakładzie, który już nie prowadzi wydobycia, roboty górnicze są koniecznością.
Rok 2023 w Wieliczce upłynął pod znakiem jubileuszu 45-lecia obecności obiektu na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Był to także rok, w którym solne progi przekroczył 50-milionowy turysta od czasu zakończenia II wojny światowej. Miało to miejsce w połowie września.
Więcej gości z zagranicy
W ciągu minionego roku najsłynniejszą polską kopalnię zwiedziło prawie 1 mln 518 tys. turystów, to o 36 proc. więcej niż w 2022 r.
– Do rekordu sprzed pandemii (1 mln 862 tys. osób w 2019 r.) zabrakło tylko 18,4 proc., co pokazuje, że ruch turystyczny w kopalni w większości już się odbudował – ocenił Paweł Nowak, prezes Kopalni Soli Wieliczka.
W 2023 r., po trzech latach przewagi ruchu krajowego, znów dominowali turyści z zagranicy. Przyjechali ze 198 krajów i stanowili 57 proc. ogółu zwiedzających. Na czele krajów, których obywatele najliczniej wędrowali solnymi szlakami, uplasowały się: Wielka Brytania, Czechy, Francja, Włochy, USA i Niemcy. Najczęstszym językiem oprowadzania, obok polskiego, był język angielski.
Zwiedzanie kopalni turyści najczęściej organizowali samodzielnie – 64 proc. stanowili turyści indywidualni. Turystyka szkolna po rekordowym roku 2022 (108 tys. osób), w 2023 r. zanotowała dobry wynik. Wieliczkę odwiedziło 90,5 tys. uczniów szkół podstawowych i średnich.
Kopalnia to nie tylko spuścizna materialna, ale też duchowa, co potwierdził w 2023 r. wpis na krajową listę dziedzictwa materialnego – odnotowano na niej kult św. Kingi oraz tradycje barbórkowe pielęgnowane przez górników. Jubileusz 45-lecia obecności na liście UNESCO uczczono wieloma wydarzeniami, m.in. współorganizacją konferencji muzeów górniczych, licznymi koncertami pod ziemią i na powierzchni, dniami otwartymi, wystawą przy szybie Daniłowicza, społecznymi akcjami, a także okolicznościowym wydaniem magazynu „Solanka”.
Cały rok 2023 kopalnia tętniła nie tylko życiem turystycznym, ale wykonywane były w niej liczne prace zabezpieczające, służące m.in. bezpiecznemu prowadzeniu ruchu ludzi i chroniące zabytek przed niszczącym wpływem sił przyrody. W ciągu minionych 12 miesięcy górnicy wykonywali zabezpieczenia w dziesięciu komorach. Były to m.in. komory Seeling, Weiss, a także Groty Kryształowe, słynne z unikatowych kryształów soli (jedyne na świecie powstałe w mioceńskim złożu soli).
Dużo prac realizowano w chodnikach, które służą nie tylko jako szlaki transportowe i komunikacyjne, ale także ważne arterie wentylacyjne. W ubiegłym roku przebudowano 2,3 km chodników. Sumarycznie mniejsze lub kompleksowe prace objęły aż 37 chodników, w których prowadzono wymianę obudowy drewnianej, wykonywano prace w spągu lub ociosach, na torowisku, bądź przygotowywano wnęki wiertnicze i wiercono otwory. W 2023 r. na cele zabezpieczeń użyto ogółem ponad 2200 kotew i ponad 4200 sztuk drewna.
Podsadzanie komór
Do podziemi rurociągami przetransportowano 29 tys. m sześc. podsadzki, zabezpieczając całkowicie 24 komory oraz rozpoczynając prace w 15 komorach. Będą one kontynuowane w tym roku.
Górnicy opracowywali liczne projekty i dokumentacje techniczne dla kolejnych prac na rok 2024, w tym dotyczące kaplicy św. Antoniego, najstarszej kaplicy na Trasie Turystycznej, a także planowanego rozpoczęcia budowy Centrum Obsługi Turystów.
Światło po nowemu
Ponadto na Trasie Turystycznej pojawiły się nowoczesne aranżacje świetlne. Wykonano je na podszybiu Kunegunda i w komorze Spalona. Z kolei w turystycznych komorach Drozdowice III, Witolda Budryka, Józefa Piłsudskiego i Lill Górna wykonano dodatkowe wzmocnienia w postaci obudów górniczych.
Kopalnia prowadziła także prace na powierzchni. Przy szybie Kościuszko powstała farma fotowoltaiczna o mocy 966 kWp, która może wytworzyć w ciągu roku 1 GW energii elektrycznej.
– Powstająca w niej energia zapewni kopalni ok. 8 proc. całorocznego zapotrzebowania na prąd. Uruchomienie całości elektrowni, zajmującej blisko 1,5 ha, zaplanowane jest na pierwszy kwartał br. W kolejnych latach nastąpi rozbudowa instalacji OZE na innych terenach kopalni – zapewnił prezes Nowak.
Inne przedsięwzięcia zrealizowane na powierzchni w 2023 r. to automatyzacja obsługi kasowej, budowa wodnego placu zabaw, rozbudowa parkingu i przygotowania do budowy Centrum Obsługi Turystów przy szybach Daniłowicza i Paderewskiego. Ma ono powstać do 2027 r.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
