Górnictwo: Jak zmieniło się zatrudnienie w spółkach wydobywczych w ostatnim okresie?

W minionym roku zatrudnienie w sektorze górnictwa węgla kamiennego zmniejszyło się o ponad 2 tys. osób. A jak to wyglądało w poszczególnych spółkach?

Od lat 90. minionego stulecia polskie górnictwo się kurczy – zmniejsza się produkcja węgla, liczba kopalń oraz stan zatrudnienia. Jak mówił podczas kwietniowej Akademii Bezpieczeństwa Wydawnictwa Gospodarczego Henryk Paszcza, były dyrektor katowickiego oddziału Agencji Rozwoju Przemysłu, procesy restrukturyzacyjne rozpoczęły się wraz z początkiem lat 90., kiedy kopalnie musiały zderzyć się z realiami rynkowymi.

Kontynuacja wygaszania
– Zamiast wydobycia, zaczął się liczyć rachunek ekonomiczny, rentowność i finanse. Przedsiębiorstwa zaczęły ograniczać koszty i bardzo spadło wydobycie. W 1990 roku, w porównaniu do roku 1989, ta różnica była ogromna – wydobycie spadło o ok. 30 mln ton – wskazał Paszcza. Rozmiar wygaszania krajowego sektora wydobycia węgla kamiennego dobrze pokazują dane porównujące rok 1990 i 2023. W tym okresie produkcja węgla zmniejszyła się ze 147,5 mln ton węgla do 52,8 mln ton, natomiast stan zatrudnienia w branży spadł z 387,9 tys. do 75,5 tys. osób.

Proces wygaszania branży jest kontynuowany, a od ponad dwóch lat jego tempo ma wyznaczać podpisana przez rząd i stronę społeczną umowa społeczna dla górnictwa. W minionym roku zatrudnienie w polskim sektorze węgla kamiennego zmniejszyło się z 77 545 do 75 470 pracowników, czyli o 2075 osób. Jak to wyglądało w poszczególnych spółkach?

Jeśli chodzi o największą spółkę węglową, czyli Polską Grupę Górniczą, do której należy siedem kopalń – KWK ROW (w jej skład wchodzą ruchy: Chwałowice, Jankowice, Marcel, Rydułtowy), KWK Ruda (ruch Bielszowice i Halemba), KWK Piast-Ziemowit (ruch Piast i Ziemowit), KWK Bolesław Śmiały, KWK Sośnica, KWK Staszic-Wujek (ruch Staszic i Wujek) oraz KWK Mysłowice-Wesoła – to zatrudnienie w minionym roku kształtowało się na stabilnym poziomie. Na koniec 2022 roku spółka zatrudniała łącznie 36 800, podczas gdy rok wcześniej były to 36 842 osoby. To oznacza, że liczba pracowników zmniejszyła się rok do roku jedynie o 42 osoby. Biorąc pod uwagę fakt, że w 2022 roku na emerytury odeszło 1071 osób, aby utrzymać podobny stan zatrudnienia, zakłady PGG musiały zatrudnić w minionym roku podobną liczbę osób, które zastąpiły odchodzących emerytów.

Mniej pracowników
W przypadku Jastrzębskiej Spółki Węglowej, do której należą cztery kopalnie – trzyruchowa kopalnia Borynia-Zofiówka-Bzie, kopalnia Budryk, dwuruchowa kopalnia Knurów-Szczygłowice oraz kopalnia Pniówek, zatrudnienie na koniec minionego roku wyniosło 21 239 pracowników, podczas gdy w 2021 roku było to 23 119 osób. Oznacza to zmniejszenie stanu zatrudnienia o 1880 osób. Skąd taka zmiana?

„W 2021 roku Zarząd JSW podjął decyzję w sprawie nieodpłatnego zbycia części przedsiębiorstwa JSW w postaci zakładu górniczego OG Jastrzębie III KWK Jastrzębie-Bzie na rzecz Spółki Restrukturyzacji Kopalń SA. W wyniku podpisanej umowy, Jednostka dominująca z dniem 1 stycznia 2022 roku przekazała do SRK 2148 pracowników (w tym 1234 pracowników PGG), którzy na dzień przekazania byli pracownikami KWK Jastrzębie-Bzie” – można przeczytać w raporcie spółki.

W bardzo niewielkim stopniu
Kolejną spółką jest Tauron Wydobycie, do której należą kopalnie Sobieski, Janina oraz Brzeszcze. Jak poinformowali przedstawiciele spółki, w 2022 roku przeciętne zatrudnienie w Tauronie Wydobycie wyniosło 6305 osób, podczas gdy rok wcześniej – 6364. Jak widać, w przypadku Taurona Wydobycie stan zatrudnienia również zmniejszył się w bardzo niewielkim stopniu. Warto te dane uzupełnić jeszcze o odejścia – w 2022 roku ze spółki odeszło 269 osób (emerytury – 159 osób, pozostałe – 110) oraz o przyjęcia z zewnątrz – w minionym roku zakłady spółki zatrudniły 303 osoby.

Na koniec jedyna kopalnia, która prowadzi wydobycie w Lubelskim Zagłębiu Węglowym, czyli LW Bogdanka. W ostatnim dniu 2022 roku w spółce zatrudnionych było 4929 osób wobec 4895 w grudniu 2021 roku. Oznacza to niewielki wzrost o ok. 0,7 proc.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.