Dwanaście miesięcy 2022 r. już za nami. Chińskie przysłowie – lub jak niektórzy stwierdzają złorzeczenie – mówi „obyś żył w ciekawych czasach”. Miniony rok na pewno był „ciekawy” i zdecydowanie brakowało w nim spokoju. Rosyjska napaść na wolną Ukrainę miała miejsce w chwili, gdy świat powoli wracał na dobre tory po dwóch latach walki z pandemią. Wydawało się, że wszystko na nowo poukładamy. Niestety te nadzieje zostały rozwiane 24 lutego. To, co stało się za naszą wschodnią granicą, wpłynęło na to, co działo się w światowym i rodzimym sektorze górniczym oraz energetycznym. Oto krótkie podsumowanie, podzielone na kwartały.
Styczeń – marzec
Rok udanie otworzyła LW Bogdanka, która pochwaliła się rekordowymi wynikami. Spółka wyprodukowała 9,9 mln t węgla, a sprzedaż wyniosła ponad 10 mln t. Dobre wyniki zostały zauważone, bo prezes Artur Wasil został wybrany Osobowością Roku.
O ile na Wschodzie było spokojnie, to na Śląsku rosło napięcie. Związkowcy z Polskiej Grupy Górniczej rozpoczęli blokadę wysyłki węgla z kopalń do elektrowni. Akcję tę zapowiedzieli już pod koniec 2021 r. Sytuacja doprowadziła do referendum strajkowego PGG, w którym większość załogi opowiedziała się za protestem. Stronom ostatecznie udało się osiągnąć porozumienie.
Strony dogadały się także w Jastrzębskiej Spółce Węglowej. Ustalono m.in., że od 1 stycznia 2022 r. stawki płac zasadniczych każdego z pracowników JSW wzrosną o 10 proc. W kwestii płac sporo zamieszania wprowadziły także przepisy Nowego Ładu.
Związkowcy podnieśli także temat umowy społecznej dla górnictwa. Podkreślali, że jej zapisy nie są realizowane przez rząd.
Luty przyniósł podpisanie przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawy ustanawiającej wart 28,8 mld zł system publicznego wsparcia dla górnictwa węgla kamiennego na kolejne 10 lat. Udało się także zakończyć polsko-czeski spór o kopalnię Turów.
24 lutego uwaga całego świata skupiła się na Ukrainie, która rozpoczęła walkę z rosyjskim najeźdźcą. Świat szukał sposobu na powstrzymanie Putina. Pojawiły się kolejne pomysły. Są to m.in. sankcje na surowce importowane z Rosji. Zaczęły się rozważania na temat, czy polskie kopalnie są w stanie zwiększyć wydobycie i jak zabezpieczyć dostawy węgla kamiennego do Polski z innych kierunków niż rosyjski.
Kwiecień – czerwiec
Polacy zdecydowanie byli za rezygnacją z kupowania rosyjskiego gazu, ropy i węgla, nawet jeśli będzie oznaczało to podwyżki cen – wynikało z badań opinii publicznej. Prezydent podpisał ustawę o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego, która przewiduje m.in. wprowadzenie embarga na import węgla z Rosji. W kwietniu doszło do katastrof w kopalniach JSW. Najpierw w Pniówku doszło do wybuchów metanu, potem w ruchu Zofiówka miał miejsce wstrząs. W sumie zginęło 19 górników, a siedmiu ma status zaginionych.
Po przerwie spowodowanej pandemią wróciła Akademia Bezpieczeństwa Wydawnictwa Gospodarczego. Tematem kwietniowej konferencji było: „Górnictwo wobec zagrożeń zewnętrznych. Doświadczenia i wnioski”. Sytuacja sprawiła, że górnicy pną się w rankingu najbardziej poważanych zawodów.
W maju prace rozpoczęły komisje powołane przez prezesa WUG, mające wyjaśnić przyczyny katastrof w Pniówku i ruchu Zofiówka.
Węgiel stał się pożądany. Internetowy sklep Polskiej Grupy Górniczej bił rekordy. Niestety sytuacja związana ze sprzedażą węgla wymagała uporządkowania, ceny rosły w szybkim tempie. Pojawiała się przestrzeń dla oszustów. Rząd podjął działania, aby zapełnić lukę na rynku po paliwie importowanym z Rosji.
W czerwcu Enea podpisała ze Skarbem Państwa list intencyjny dotyczący potencjalnego nabycia przez państwo akcji LW Bogdanka. W tym samym miesiącu swoje stulecie świętował Wyższy Urząd Górniczy.
Pierwszy kwartał br. był rekordowy pod względem wyników finansowych w historii Jastrzębskiej Spółki Węglowej. JSW osiągnęła zysk netto w wysokości 1,85 mld zł.
Lipiec – wrzesień
Trzeci kwartał rozpoczął się od protestów w PGG i Tauronie. Strona społeczna chciała m.in. rozmawiać z rządem o sytuacji branży oraz renegocjacji umowy społecznej, która ich zdaniem była nieprzestrzegana. Związkowcy domagali się m.in. wyrównania płac w związku z inflacją. Po kilku dniach negocjacji w obu spółkach udało się podpisać porozumienia. Premier Mateusz Morawiecki poinformował, że górnicy zostali poproszeni o pracę ponadnormatywną, aby krajowego węgla, także energetycznego, nie zabrakło.
Sejm przyjął ustawę o dodatku węglowym w wysokości 3 tys. zł. W sierpniu podpisał ją prezydent.
W wakacje trwał także „serial” pt. „Blok 910 MW w Jaworznie”, czyli kto jest winien, że najnowocześniejszy blok w kraju nie może działać normalnie. Połączenie Orlenu z Lotosem stało się faktem.
Wrzesień przyniósł problemy w Lubelskim Węglu. Bogdanka zmniejszyła cel produkcyjny do 8,3 mln t. Powodem było zaciśnięcie ściany 3/VII/385. Rada nadzorcza odwołała ze stanowiska prezesa Artura Wasila.
W Trzebini w woj. małopolskim na cmentarzu zapadła się ziemia. W sprawie interweniowała Spółka Restrukturyzacji Kopalń.
Z końcem września otwarty został gazociąg Baltic Pipe. Rada Ministrów wydała także zgodę na połączenie PGNiG i Orlenu.
Październik – grudzień
Jesień przyniosła zmiany w kierownictwie KGHM. Odwołany został prezes Marcin Chludziński. Jego miejsce zajął Tomasz Zdzikot. Rząd zaproponował zaangażowanie samorządów w dystrybucję węgla. Dzięki zmianom ustawowym rozwiązanie to zostało wdrożone.
W październiku doszło także do zmian właścicielskich w PGG i Tauronie Wydobycie. Udziały w obu spółkach kupił Skarb Państwa.
Początek listopada przyniósł finalizację połączenia Orlenu i PGNiG. Prezydent podpisał kluczowe ustawy. Pierwszą o maksymalnych cenach energii dla gospodarstw domowych, sektora MŚP i samorządów. Drugą – o dystrybucji węgla przez samorządy. Ponadto rząd przyjął uchwałę ws. budowy elektrowni jądrowych w Polsce.
W grudniu Sejm uchwalił ustawę ws. powołania spółki Fundusz Transformacji Województwa Śląskiego. W spółkach, uczelniach, instytucjach i organizacjach związanych z górnictwem świętowana była Barbórka. To pierwsze obchody po dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią. Koniec roku przyniósł także porozumienia w PGG i JSW dotyczące wysokości tzw. flapsów. W grudniu minister aktywów państwowych Jacek Sasin, przedstawiciele spółek energetycznych i związków zawodowych podpisali umowę społeczną, towarzyszącą tworzeniu Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Wdrożenie umowy będzie wymagać zmian ustawowych. 22 grudnia wmurowaniem kapsuły czasu obchody 100-lecia zakończył Wyższy Urząd Górniczy. Z końcem roku do historii przeszły także trzy zakłady należące do SRK, czyli KWK Makoszowy, KWK Mysłowice-Wesoła I i KWK Piekary I.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
