Za kilka dni na ekrany kin wejdzie film pt. Gierek w reżyserii Michała Węgrzyna. Edwarda Gierka zagrał w nim Michał Koterski, a jego żonę Stasię - Małgorzata Kożuchowska. Zapowiada się na kinowy hit. Na Śląsku i w Zagłębiu I sekretarz KC PZPR był postrzegany nie tylko jako partyjny kacyk, ale też przez pryzmat tego, co zrobił dla ówczesnego województwa katowickiego i górnictwa.
Edward Gierek urodził się w górniczej rodzinie w Porąbce koło Sosnowca. Bardzo wcześnie stracił ojca, który zginął w wypadku w kopalni Kazimierz. Z matką i ojczymem wyjechał do Francji. Od 13 roku życia pracował tam, a później także w Belgii, jako górnik.
Do kraju wrócił w 1948 r. i już rok później awansował w strukturach partyjnych. Został wówczas po raz pierwszy I sekretarzem KW PZPR w Katowicach. Współpracował z gospodarzem województwa Jerzym Ziętkiem. Późniejszy awans na I sekretarza KC PZPR na Śląsku przyjęto nie bez satysfakcji. Wiązano tu z nim wielkie nadzieje.
Na Śląsku w tzw. dekadzie Gierka żyło się lepiej niż w innych regionach. Górnictwo cieszyło się przywilejami. Przekazane na działalność branży wydobywczej środki inwestycyjne podwoiły się w 5 lat. Płace podniesione zostały o 80 proc. Różnica między średnią płacą górnika - 6791 zł a krajową 3562 zł była niemal dwukrotna. Wydobycie w l. 1970–1975 wrosło o 20 proc. – z 140,1 do 170,6 mln ton.
W czasie dekady Gierka na kredyt z zachodu, który spłacało kilka pokoleń Polaków, wybudowano Hutę Katowice, Dworzec Centralny w Warszawie, Centralną Magistralę Kolejową, tzw. Gierkówkę, FSM w Tychach. Rozpoczęto tworzenie nowych zagłębi – koło Bełchatowa (elektrownia Bełchatów) i Lublina (LZW Bogdanka). Modernizowano huty, przemysł chemiczny i stoczniowy.
Niskie ceny żywności, wyższe zarobki, otwarcie turystyki na zachód, pełne półki w sklepach. Ten dobrobyt na kredyt skończył się, kiedy wierzyciele zaczęli się dopominać spłaty pożyczek. Pojawiła się inflacja. W 1975 r. zaplanowano podwyżkę cen żywności, ale z powodu protestów wycofano się z tej decyzji.
Kolejne lata to załamanie się gospodarki, kolejki przed sklepami, braki żywności. 1 lipca 1980 r. wprowadzono ceny komercyjne na mięso. Przelało to szalę goryczy. W ciągu kilku tygodni stanął niemal cały kraj. Edward Gierek i jego ekipa na początku września władzy zostali pozbawieni władzy.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
