System równoważnego czasu pracy to jedna z najbardziej elastycznych form jego normowania. Może być wdrożony w danej firmie w sytuacji, kiedy jego zastosowanie wynika z rodzaju pracy oraz jej organizacji. Pod ogólnym pojęciem systemu czasu pracy kryje się sposób regulowania dobowego i tygodniowego wymiaru i rozkładu czasu pracy w konkretnym okresie rozliczeniowym. Oprócz równoważnego czasu pracy istnieją m.in.: podstawowy system czasu pracy, praca w ruchu ciągłym oraz weekendowy system czasu pracy. Dziś powiemy, czym charakteryzuje się równoważny czas pracy.
Równoważny czas pracy – jak wygląda w praktyce?
System równoważnego czasu pracy to obok podstawowego systemu czasu pracy najpopularniejszy system obecnie stosowany w Polsce. Podczas gdy podstawowy system czasu pracy zakłada pracę z 8-godzinną normą dobową i 40-godzinną normą tygodniową, w 5-dniowym tygodniu pracy w danym okresie rozliczeniowym, równoważny czas pracy pozwala na przedłużenie doby pracowniczej. Jego zastosowanie daje więc pracodawcy znacznie większą swobodę w ustalaniu czasu pracy pracownika, w pełnej zgodzie z aktualnie obowiązującymi przepisami prawnymi.
Równoważny czas pracy pozwala pracodawcy wydłużyć dobę pracowniczą do 12 godzin. Przedłużenie to odbywa się kosztem skróconego lub całkowicie wolnego dnia pracy, który pracownik może odebrać w innym terminie. System równoważnego czasu pracy pozwala dodatkowo na wydłużenie okresu rozliczeniowego, który z 1 miesiąca może zostać przedłużony do 4 lub nawet 12 miesięcy.
Co ciekawe, dobowa norma czasu pracy może zostać wydłużona w uzasadnionych przypadkach do nawet 16 lub 24 godzin (w przypadku dozoru urządzeń lub ochrony mienia i osób) – w takiej sytuacji okres rozliczeniowy nie może być jednak dłuższy niż jeden miesiąc. Równoważny czas pracy nie wyklucza jednak standardowej, 8-godzinowej doby pracowniczej – jego wprowadzenie pozwala natomiast pracodawcy zabezpieczyć się „na wszelki wypadek”.
Jak wprowadza się system równoważnego czasu pracy w firmie?
Przepisy prawne nie regulują, kiedy pracodawca może wprowadzić w swojej firmie równoważny czas pracy - https://www.grafikoptymalny.pl/blog/rownowazny-system-czasu-pracy-a-grafik-pracy-praktyczne-porady/– może zrobić to w dowolnym czasie i, co istotne, nie potrzebuje do tego zgody pracowników. W sytuacji, kiedy przy firmie działają związki zawodowe, należy jednak uzgodnić z nimi zmianę w regulaminie. Zmiany te wchodzą w życie w terminie 14 dni od ich ogłoszenia pracownikom. Równoważny czas pracy nie wiąże się z podwyżkami, gdyż sam w sobie nie generuje nadgodzin, lecz wpływa na inną organizację pracy.
Decydując się na wprowadzenie systemu równoważnego w firmie, warto pamiętać o dwóch kwestiach. Bezpośrednio po okresie wykonywania pracy w przedłużonym dobowym wymiarze, pracownik ma prawo do odpoczynku w ilości czasu odpowiadającej liczbie przepracowanych godzin. Czas ten należy zagwarantować równolegle z prawem do odpoczynku tygodniowego w liczbie 35 godzin. Należy także mieć świadomość, że równoważny czas pracy jest szczególnie wymagający w planowaniu – warto więc wspomagać się praktycznymi narzędziami online, które pozwalają na przygotowywanie grafików pracy zgodnych z aktualnymi przepisami.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
