Tylko 44 gminy (1,8 proc.) w Polsce przyjęły uchwały krajobrazowe/reklamowe, a 175 przystąpiło do ich tworzenia - przekazał we wtorek resort rozwoju i technologii. Uchwały krajobrazowe mają m.in. przeciwdziałać chaosowi reklamowemu w przestrzeni publicznej.
We wtorek połączone sejmowe komisji infrastruktury oraz samorządu terytorialnego wysłuchały informacji na temat funkcjonowania ustawy z kwietnia 2015 r. nowelizującej przepisy niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu.
Michał Gil, dyrektor departamentu planowania przestrzennego w resorcie rozwoju i technologii przypomniał, że tzw. ustawa krajobrazowa w zakresie planowania przestrzennego wprowadziła dwa instrumenty.
Pierwszym - obligatoryjnym - jest audyt krajobrazowy, który uchwalany jest przez sejmiki województw. Identyfikuje on krajobrazy występujące na całym obszarze województwa, określa ich cechy charakterystyczne oraz dokonuje oceny ich wartości. Taki audyt ma być wykorzystywany przy przygotowaniu studiów i planów miejscowych. Drugim instrumentem - fakultatywnym - jest uchwała krajobrazowa, zwana także uchwała reklamową, przyjmowana przed rady gmin. Uchwały te mają na celu ustalenie warunków i zasad usytuowania małej architektury, tablic reklamowych, urządzeń reklamowych. Uchwały mają określać też ich możliwe gabaryty, standardy jakościowe i rodzaj materiałów z jakich mogą być one wykonane. Ustawa krajobrazowa przewiduje przepisy pozwalające egzekucję tych uchwał, nakładania opłat.
Gil wskazał, że odnośnie audytów krajobrazowych, to miały one zostać przyjęte przez samorządy województw w 3 lata od dnia wejścia w życie przepisów ustawy krajobrazowej, czyli do 11 września 2018 roku. Warunkiem przygotowania tych audytów miało być jednak wydane rozporządzenia wykonawczego, które - jak przyznał dyrektor - wydane zostało stosunkowo późno. Wydłużyło ono termin przygotowania przez województwa audytów do 15 marca 2022 r.
Gil poinformował jednak, że już teraz urzędy marszałkowskie występują z wnioskami o wydłużenie tego terminu i są one wyznaczane pomiędzy 15 marca, a końcem grudnia 2023 roku. - Należy oczekiwać, że w obecnym stanie prawnym i faktycznym, do końca 2023 roku te audyty krajobrazowe powinny zostać uchwalone - ocenił.
Dyrektor wyjaśnił, że samorządy województw tłumacząc się z nieprzyjęcia dotąd audytów krajobrazowych wskazują m.in. że takie dokumenty są przyjmowane po raz pierwszy. Sa również trudności metodologiczne, a urzędy nie dysponują odpowiednimi kadrami.
Mówiąc o uchwałach krajobrazowych, które są przyjmowane przez gminy, Gil przekazał, że ministerstwo dysponuje w tej sprawie dwoma źródłami informacji. Pierwszym są badania statystyczne GUS, a drugim monitoring prowadzony przez MRiT. Przyznał, że w wyniki nt. liczby przyjętych przez gminy uchwał reklamowych różnią się w zależności od źródła, a bardziej miarodajne są te, które wynikają z monitoringu resortu.
Dyrektor przekazał, że do 19 lutego 2021 roku uchwały krajobrazowe zostały przyjęte przez 44 gminy, co oznacza, że stanowi to 1,8 proc. wszystkich gmin w Polsce. Dodał, że zgodnie z badaniem statystycznym 175 samorządów przystąpiło do sporządzania takich uchwał. Przyznał jednocześnie, że jest to trudne do zweryfikowania, ponieważ informacje w tej sprawie nie są publikowane w oficjalnym publikatorze. - Na razie uchwały krajobrazowe są mało rozpowszechnionym środkiem, po który sięgają gminy - powiedział.
Gil dodał, że głównymi problemami w przyjmowaniu uchwał, które rozpoznało ministerstwo jest - jak wskazał - mała stabilność prawna samych uchwał. Wskazał, że część z nich jest uchylana w drodze rozstrzygnięć nadzorczych. Dodał, że do Trybunału Konstytucyjnego składane są również wnioski o stwierdzenie niezgodności z ustawą zasadniczą przepisów dot. zagospodarowania przestrzennego, które zmieniły zasady eksponowania reklam bez odszkodowania. Dyrektor jednocześnie poinformował, że dwie z takich skarg zostały już odrzucone przez TK, a jedna jest procedowana.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
