Pandemia mimo negatywnego wpływu na sytuację finansową firm, nie zmieniła wiele, jeśli chodzi o zatrudnienie - wynika z raportu Polskiego Forum HR. W raporcie zwraca się jednak uwagę na brak potrzebnych kompetencji u pracowników w najbliższej przyszłości.
Jak wynika z raportu Trendy w zatrudnieniu 2021 Polskiego Forum HR negatywny wpływ pandemii na swoją kondycję finansową odczuło ponad dwie trzecie ankietowanych firm. Najgorzej poradziły sobie firmy średnie i małe, gdzie negatywne skutki odczuło odpowiednio 78 i 66 proc., odsetek dużych przedsiębiorstwach wyniósł natomiast 45 proc. Stosunkowo najlepiej z pandemią poradziła sobie branża handlowa - ocenia się w raporcie.
Z analiz autorów badania wynika, że pandemia nie wpłynęła jednak znacząco na zmiany w strukturze zatrudnienia badanych firm, spodziewane masowe zwolnienia nie miały miejsca, a po pierwszych miesiącach szoku sytuacja na rynku pracy szybko wróciła do normy.
- Z tarcz antykryzysowych skorzystało 86 proc. firm. Pracodawcom udało się uniknąć zwolnień na większą skalę, utrzymać miejsca pracy. Pomogła też możliwości stosunkowo szybkiej zmiany organizacji pracy i powszechne zastosowanie pracy zdalnej we wszystkich branżach, w których była taka możliwość - ocenia dyrektor Departamentu Pracy Konfederacji Lewiatan Robert Lisicki.
Jednak - jak podkreśla się w raporcie - co trzecia firma odczuła w ciągu ostatniego roku braki kompetencyjne. Najczęściej dotyczy to sektorów: przemysł inny, motoryzacja oraz transport i logistyka. Pracodawcy z tych sektorów największe trudności mieli z pozyskaniem kompetencji technicznych i inżynieryjnych oraz umiejętności obsługi maszyn. Trudności z pozyskaniem kompetencji sygnalizowało 47 proc. firm z centralnej Polski - tam deficyty są największe.
W raporcie podkreśla się, że jedynie 21 proc. małych i średnich firm oraz 29 proc. dużych przedsiębiorstw zdiagnozowało, jakich kompetencji będzie potrzebować w ciągu kolejnych dwóch lat. Pracodawcy z jednej strony mają świadomość jak trudno jest obecnie pozyskać wykwalifikowanych pracowników, z drugiej jednak nie przygotowują się na rosnące deficyty, które przyniosą nam najbliższe lata. Wiemy, że sytuacja demograficzna w Polsce znacznie zmniejszy nam zasób osób w wieku produkcyjnym. Nakładają się na to procesy automatyzacji, które tworzą nowe zawody, a na dotychczasowych na nowo definiują zakres obowiązków - wskazuje członek Zarządu Polskiego Forum HR Piotr Dziedzic. Jak dodaje, już dziś biznes musi myśleć o zabezpieczeniu kompetencji, które pozwolą na rozwój firmy oraz rozwój zatrudnionych pracowników.
Zdaniem uczestników badania w ciągu najbliższych dwóch lat konieczność zmiany kompetencji dotyczyć będzie 11 proc. osób zatrudnionych na stanowiskach produkcyjnych i 19 proc. na stanowiskach nieprodukcyjnych. W zależności od sektora sytuacja ta jednak się różni. Podniesienie kwalifikacji dotyczyć ma 31 proc. pracowników zatrudnionych na stanowiskach produkcyjnych w sektorze spożywczym, i 28 proc. w sektorze przemysłu innego. Natomiast w sektorze usług finansowych zmiana ta będzie dotyczyć już 37 proc. pracowników nieprodukcyjnych, w transporcie i logistyce - 33 proc., w sektorze usług dla biznesu - 30 proc.
W ciągu najbliższych dwóch lat duże firmy najczęściej będą poszukiwać kompetencji w zakresie IT oraz umiejętności obsługi maszyn, technicznych i inżynieryjnych, oraz finansowych. Firmy średnie oraz małe będą poszukiwać głównie kompetencji sprzedażowych i marketingowych oraz IT/digital. Umiejętności managerskie są na końcu listy kompetencji najczęściej poszukiwanych w przyszłości.
Nadal preferowanym działaniem w zakresie uzupełniania braków kompetencyjnych będą szkolenia, które wskazało 64 proc. respondentów. 24 proc. firm przede wszystkim z obszaru przemysłu spożywczego, handlu i motoryzacji będzie szukało rozwiązań w zakresie outsourcingu procesów i usług. 9 proc. firm, głównie z obszarów transport i logistyka, przemysł spożywczy i motoryzacja, planuje skorzystać z pracy tymczasowej.
Jak podsumowuje Polskie Forum HR, pracodawcy mają świadomość obecnych trudności z pozyskiwaniem kandydatów do pracy, dlatego też bardzo ostrożnie podchodzili do wszelkich decyzji związanych z redukcją zatrudnienia. Jeśli chodzi o planowanie przyszłości, tu niewiele firm diagnozuje, jakie kompetencje będą im potrzebne, aby móc rozwijać swoją działalność. To bardzo niepokojący sygnał, który może jeszcze bardziej pogłębić istniejące dysproporcje kompetencyjne na rynku pracy - oceniają autorzy raportu.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
