Na skutek przekazania aktywów do NABE grupy energetyczne nie mogą ponieść straty

Rozwój technologii niskoemisyjnych, osłony socjalne pozwalające branży energetycznej rozstawać się stopniowo z węglem w ramach Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE) – to niektóre z założeń projektu umowy społecznej rządu z sektorem energetycznym i węgla brunatnego. Dotarł do nich jako pierwszy portal BiznesAlert.pl. Co istotne, każdy pracownik spółek objętych układem może otrzymać 10 tys. zł premii z tytułu powołania NABE i podpisania umowy społecznej. 

Projekt wygląda obiecująco
Nie wiadomo, jaki ostateczny kształt przybierze ta umowa, ale ujawniony przez portal BiznesAlert.pl projekt z punktu widzenia energetyków i górników z kopalń węgla brunatnego – wygląda obiecująco. Projekt dokumentu z 23 sierpnia zakłada umowę rządu, zarządów spółek energetycznych: PGE, Tauron, Enea, Energa i ZE PAK oraz działających tam organizacji związkowych w sprawie transformacji regionów górniczych, sektora wydobycia węgla brunatnego oraz energetycznego przy uwzględnieniu aspektu społecznego oraz bezpieczeństwa energetycznego.

W projekcie zapisano, że NABE ma uczestniczyć w rynku mocy i odpowiadać m.in. za wydobycie węgla brunatnego, wytwarzanie energii i ciepła, a także ich sprzedaż do odbiorców końcowych. Przygotowane i wykonane zostaną też inwestycje w skali przemysłowej. Te inwestycje to instalacja zgazowania węgla w technologii IGCC z wychwytem CO2, infrastruktura do transportu wychwyconego CO2, budowa lub dostosowanie magazynów do składowania tego gazu w górotworze, instalacja do zgazowywania węgla do metanolu, do wytwarzania wodoru z gazu koksowniczego, zgazowania węgla do syngazu przy wychwycie CO2, wychwytywania metanu z pokładów w kopalniach, budowa nowych bloków gazowych w miejsce starych elektrowni zawodowych na węgiel. Z projektu umowy wynika, że strona rządowa zaproponuje do połowy 2022 r. lokalizację i zapewni warunki do rozpoczęcia wskazanych inwestycji.

Przeniesienie aktywów węglowych do NABE ma się odbyć za odszkodowaniem oraz rekompensatą nakładów na remonty i modernizację przekazanego majątku. Strona rządowa gwarantuje, że na skutek przekazania aktywów grupy energetyczne nie mogą ponieść straty.

Portal informuje, że Fundusz Transformacji Energetyki Polskiej ma powstać w drodze ustawy w celu finansowania NABE. Jego środki mają pochodzić z budżetu krajowego oraz europejskiego (Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, Fundusz Odbudowy itd.). Mają do niego także trafić środki ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. Ma tworzyć koperty finansowe i ułatwiać inwestycje w regionach pogórniczych.

Projekt zapowiada powstanie rad koordynacyjnych do spraw sprawiedliwej transformacji województw: łódzkiego, dolnośląskiego, wielkopolskiego, śląskiego, mazowieckiego, świętokrzyskiego, małopolskiego, zachodniopomorskiego, opolskiego i podkarpackiego z udziałem przedstawicieli rządu, samorządu, strony społecznej oraz pracodawców. 

Urlopy i odprawy
Korzystne wydają się zapisy dotyczące pracowników. Tym bez uprawnień emerytalnych będzie przysługiwać urlop lub jednorazowa odprawa pieniężna – roczne średnie miesięczne wynagrodzenie. Ale to nie koniec. Te środki mają być finansowane z dotacji budżetowej na rzecz spółki górniczej lub energetycznej.

Zasada stabilizacji zatrudnienia zawarta w szkicu umowy społecznej ma pozwolić na zmianę lub rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem sektora energetycznego tylko w zamian za wskazanie innej odpowiedniej pracy w danej firmie lub innego pracodawcy. Alternatywa to odprawa dodatkowa.

Wartość świadczeń otrzymywanych od pracodawcy ma być nie niższa od wartości świadczeń do tej pory otrzymywanych, przy czym, w razie potrzeby, stosowane są dodatki wyrównawcze, zadania przypisane do wykonania nie przekraczają kwalifikacji oraz możliwości psychofizycznych, miejsce pracy znajduje się w odległości nie większej niż 35 km od dotychczasowego miejsca pracy.

Odprawa ma zależeć od stażu pracy. Maksymalna wysokość odprawy dodatkowej wynosi aż 48-krotność podstawy. Mają być także przyznawane coroczne premie z okazji Dnia Energetyka, Górnika w wysokości 100 proc. miesięcznego wynagrodzenia. Ponadto każdy pracownik spółek objętych umową otrzyma 10 tys. zł premii z tytułu powołania NABE i podpisania dokumentu umowy społecznej.

Postanowienia umowy społecznej mają być wprowadzone w życie w ciągu pół roku od jej zawarcia, z możliwym uwzględnieniem organizacji skupiającej pracodawców sektora oraz zbiorowego układu pracy. Stare układy zbiorowe pracy sektora energetycznego z 1992 i 1993 r. mają zostać zastąpione umową społeczną.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.