Pierwszy protest na Górnym Śląsku w sierpniu 1980 r. wybuchł w Tarnowskich Górach w Fabryce Zmechanizowanych Obudów Ścianowych Fazos. 21 sierpnia obchodziliśmy 41. rocznicę tego strajku. Kolejne protesty wybuchły w jastrzębskich kopalniach i w Hucie Katowice. Po strajkach na Wybrzeżu oraz na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim podpisane zostały tzw. porozumienia sierpniowe i powstał NSZZ Solidarność.
W sobotniej uroczystości wzięli udział m.in. przewodniczący NSZZ Solidarność Piotr Duda, dr Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach.
– My ludzie Solidarności wiemy, że czas lipca, sierpnia i września to szczególne wydarzenia, które utrwalają się w naszych sercach i o których pamiętamy co roku. To przecież 12 lipca podpisano w Świdniku pierwsze porozumienia ze stroną rządową. Później wydarzenia świdnickiego lipca, a także strajki w Lublinie dały początek zrywowi, który doprowadził do powstania NSZZ Solidarność – mówił Piotr Duda.
Podkreślił, że droga ku wolności nie była prosta. Kolejnym etapem były strajki właśnie w tarnogórskim Fazosie.
Dodał: – Ten rok to także rok wielu okrągłych rocznic. Chociażby takich jak pierwsze wydanie Tygodnika Solidarność. To już 40 lat. To przecież był trzeci postulat sierpniowy, w którym mówiono o wolności słowa i dostępie o informacji ogólnokrajowych, o wolnych mediach – powiedział Duda.
Przypomniał, że Solidarność to nie historia, a ważne miejsce na mapie naszego kraju.
Przypomnijmy: do pierwszego poważnego strajku w ówczesnym województwie katowickim doszło 21-22 sierpnia 1980 r. w FAZOS-ie. Kolejne protesty miały miejsce w kilkunastu zakładach. W nocy z 28 na 29 sierpnia rozpoczęły się strajki w kopalniach jastrzębskich kopalniach Manifest Lipcowy i Borynia. 29 sierpnia powołano przy Manifeście Lipcowym MKS. Rozpoczął się też strajk w tyskiej FSM. Stanęły niektóre wydziały Huty Katowice.
Kulminacyjnym dniem w regionie był 2 września. Stanęło wtedy 50 zakładów, w tym 25 kopalni i 5 baz transportowych. Dwa dni później wybuchły strajki w kopalniach bytomskich – Bobrek, Dymitrow i Szombierki. 5 września strajkowało już 49 kopalni województwa, zatrudniających 276 tys. osób, z czego w protestach brało udział 238 tys. górników.
Łącznie od 21 sierpnia do początku października 1980 r. strajkowano i przerywano pracę w 272 zakładach, zatrudniających 880 tys. pracowników, z czego w protestach uczestniczyło 310 tys. Efektem było powstanie w regionie kilku centrów niezależnych związków zawodowych, przyszłych NSZZ S.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
