Rynek fotowoltaiki w Polsce przechodzi od dwóch lat rozwojowy boom. Na koniec 2020 r. w Polsce działało 3936 MW instalacji fotowoltaicznych, co oznacza wzrost o 2463 MW, a więc 200 proc. wzrost rok do roku. Według prognozy Instytutu Energetyki Odnawialnej moc zainstalowana w fotowoltaice w 2022 r. podwoi swoją wartość z końca 2020, a na koniec 2025 r. może wynieść 15 GW. Czy to szansa także dla firm okołogórniczych, które szukają nowego pomysłu na funkcjonowanie? Niektóre z nich już podjęły działania w tym kierunku.
– Rok 2020 był najlepszym w historii rozwoju fotowoltaiki w Polsce. Moc zainstalowana w fotowoltaice na koniec 2020 roku wyniosła niemalże 4 GW, co oznacza 200 proc. wzrost rok do roku. Jednocześnie, według Solar Power Europe, w 2020 r. Polska znalazła się na 4. miejscu pod względem przyrostu mocy zainstalowanej PV w Unii Europejskiej. Według prognoz IEO, Polska w 2021 roku utrzyma wysokie tempo przyrostu mocy i 4. miejsce w UE. IEO ocenia, że na koniec 2021 roku moc zainstalowana w PV w Polsce może przekroczyć 6 GW. Prognozy wskazują także, że łączne obroty na rynku fotowoltaiki w 2021 r. przekroczą 9 mld zł – czytamy w raporcie IEO.
Wynika z niego, że rynek PV to nie tylko sprzedaż instalacji odbiorcom końcowym, ale cały łańcuch dostaw generujący wartość dodaną dla gospodarki. Według analiz IEO w fotowoltaice w 2020 r. liczba osób zatrudnionych na etacie w branży mogła sięgnąć nawet 14,5 tys., natomiast liczba osób pracujących czasowo na innych formach zatrudnienia w fotowoltaice może sięgać 21 tys. Łącznie jest to 35,5 tys. miejsc pracy w krajowym sektorze fotowoltaicznym.
Motor napędowy
– W 2020 r. fotowoltaika nie tylko oparła się kryzysowi związanemu z pandemią, ale stała się motorem napędowym wyjścia z kryzysu. To właśnie branża fotowoltaiczna generuje nowe miejsca pracy, stały roczny przyrost mocy, a na horyzoncie są kolejne aukcje, dzięki którym zakontraktowane duże projekty będą pracować na rzecz krajowego sektora energetycznego – skomentował raport Ireneusz Zyska, wiceminister klimatu i środowiska.
Fotowoltaika i energetyka wiatrowa to szansa dla branży okołogórniczej na przestawienie swojej działalności w związku z trwającą transformacją energetyczną. Przykład to Famur, producent maszyn górniczych. Już w 2024 r. co najmniej 70 proc. przychodów Grupy ma pochodzić spoza sektora węgla energetycznego. Spółka stawia na fotowoltaikę.
– Grupa chce stać się liderem zielonej transformacji wśród przedsiębiorstw polskiego zaplecza okołogórniczego. Pierwszym etapem jest wejście w sektor fotowoltaiczny na bazie połączonych zasobów i kompetencji Projekt Solartechnik, TDJ i Grupy Famur – poinformował Famur w komunikacie, podkreślając strategiczny charakter decyzji o rozpoczęciu budowy holdingu inwestującego w zieloną transformację.
Projekt Solartechnik, z którym będzie współpracował Famur, to jedna z największych europejskich spółek specjalizujących się w OZE. W zaangażowaniu w sektor energetyki odnawialnej ma wspierać Famur jego dominujący akcjonariusz – spółka TDJ.
Pozycja znaczącego gracza
– Budowa wspólnego podmiotu oraz uzyskane dzięki temu przewagi stanowią platformę do osiągnięcia pozycji znaczącego gracza w obszarze fotowoltaiki – podkreśla szef rady nadzorczej i właściciel TDJ Tomasz Domogała.
W ramach współpracy TDJ, Projektu Solartechnik i Famuru powstanie podmiot, w którym skoncentrowane będą projekty i kompetencje niezbędne do realizacji planów w obszarze PV. Kontrolny pakiet udziałów w nowej strukturze będzie należał do Grupy Famur.
– Grupa Famur, w związku z zapowiadanym aktywnym poszukiwaniem dróg rozwoju poza górnictwem, zdefiniowała nowe kierunki strategiczne, które obejmują optymalizację aktywów górniczych, przebranżowienie wybranych zakładów produkcyjnych oraz rozwój w kierunku holdingu inwestującego w zieloną transformację, w pierwszej kolejności poprzez wejście w sektor fotowoltaiki wielkoskalowej – poinformował Famur.
Dzięki konsolidacji potencjału trzech firm – Famuru, TDJ i Projektu Solartechnik – w portfelu Grupy ma znaleźć się ponad 1 gigawat mocy projektów fotowoltaicznych.
Transformacja trwa też w Wielkopolsce, a przykład to ZE PAK, który na terenach pogórniczych montuje panele fotowoltaiczne i stawia wiatraki. Spółka nie uruchamia już nowych odkrywek węgla brunatnego, wyburzyła też symbolicznie komin elektrowni węglowej.
W 2020 r. Polska Grupa Górnicza uzyskała 78 mln zł dotacji unijnej na trzy kolejne instalacje fotowoltaiczne. Powstaną w Chełmie Śląskim, Gierałtowicach i Rudzie Śląskiej.
– Ta inwestycja jest w trakcie realizacji. Została opóźniona z powodu pandemii koronawirusa. Rozstrzygnęliśmy przetarg na dokumentację przetargową. Teraz będziemy szukać wykonawcy – mówi Tomasz Głogowski, rzecznik PGG.
Energia z tych instalacji zostanie wykorzystana na potrzeby spółki. Stworzy też nowe miejsca pracy dla nadzorujących pracę instalacji. Uruchamianie instalacji fotowoltaicznych na terenach pogórniczych to jeden z elementów planu transformacji górniczej spółki.
Planowana łączna moc nowych instalacji to ok. 28 MW, co pozwoli na produkcję ok. 29 tys. MWh prądu rocznie. To ilość mogąca zasilić ponad 13 tys. gospodarstw. Realizacja projektów pozwoli uniknąć emisji ok. 24 tys. t CO2. Pierwszą pilotażową elektrownię słoneczną PGG uruchomiła w 2019 r. w kopalni Halemba w Rudzie Śląskiej.
Postrzegana jako dobra alternatywa
Instytut Badań Strukturalnych podaje, że obecnie w województwie śląskim ok. 30 proc. zatrudnienia jest właśnie w przemyśle. Z tego zaledwie co piąte miejsce pracy umiejscowione jest w górnictwie. Większość mieszkańców regionu jest zatrudniona np. w branży motoryzacyjnej czy chemicznej. A to właśnie praca w branży motoryzacyjnej czy w budownictwie jest przez górników postrzegana jako dobra alternatywa.
Jako główny kierunek poszukiwania nowego zatrudnienia pracownicy kopalń wskazują sektor wydobywczy niezwiązany z węglem (20 proc.), transport (14,9 proc.) i branżę motoryzacyjną (14,8 proc.). Co dziesiąty (10,7 proc.) wskazał też na energetykę odnawialną – wynika z badania przeprowadzonego w 2019 r. przez IBS.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
