Dzień flagi państwowej 2 maja jest obchodzony w Polsce od 2004 r. To święto państwowe, ale ustawowo nie jest dniem wolnym od pracy. Pierwotnie decyzją Senatu 2 maja miał być Świętem Orła Białego, jednak Sejm przemianował go na Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. To także Dzień Polonii i Polaków za Granicą.
Ta data ma znaczenie historyczne. 2 maja 1945 r. polscy żołnierze zawiesili biało-czerwoną flagę na kolumnie Siegessäule w Berlinie, co oznaczało zakończenie działań wojennych w Europie podczas II wojny światowej. W PRL-u 2 maja decyzją władz komunistycznych zdejmowano flagi państwowe, aby nie były widoczne w święto 3 maja - ogłoszenie Konstytucji 3 Maja, które w tamtym czasie zniesiono.
Na stronie prezydent.pl czytamy, ze Dzień Flagi ma popularyzować wiedzę o polskiej tożsamości i o symbolach narodowych, które zmieniały się na przestrzeni wieków.
- Źródłem dzisiejszych barw narodowych jest herb Królestwa Polskiego i herb Wielkiego Księstwa Litewskiego. Decyzją Sejmu Królestwa Polskiego z 7 lutego 1831 roku ustalono: „Izba senatorska i poselska po wysłuchaniu wniosków Komisyi sejmowych, zważywszy potrzebę nadania jednostajnej oznaki, pod którą winni łączyć się wszyscy Polacy, postanowiły i stanowią: Art. 1 – Kokardę narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym. Art. 2 – Wszyscy Polacy (...) te kolory nosić mają w miejscu, gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były”.
W 1919 r. kolory biały i czerwony uznano oficjalnie za polskie barwy narodowe. Obecnie kwestie Polskich barw narodowych reguluje Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.
Właściwe kolory są przedstawione w postaci współrzędnych trójchromatycznych barw. Wynika z nich, że biały nie jest czystym śnieżnobiałym, a kolor czerwony to karmazyn, czyli ciemna czerwień.
Ciekawostką jest, że nie zawsze tak było – choć pierwszy opis flagi z 1921 roku wprowadzał karmazyn (o odcieniu nieco jaśniejszym od współczesnego), to od 1927 roku, przez ponad 50 lat obowiązywał cynober, czyli czerwony wpadający w pomarańczowy.
Długości boków w fladze powinny przedstawiać proporcje 5:8. Stosunek ten ustaliła „Ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej” i obowiązuje on do dziś. Przykładowo, gdy flaga ma 1 metr wysokości, to musi mieć 1,6 metra szerokości. Jeśli tak nie jest, to biały i czerwony stanowią barwy narodowe, ale nie flagę. Co więcej, zgodnie z ustawą, dla miana flagi, prostokąt musi być umieszczony na maszcie.
Strona prezydent.pl informuje, że dziś każdy ma prawo używać barw RP, w szczególności w celu podkreślenia znaczenia uroczystości, świąt lub innych wydarzeń, pod warunkiem zachowania odpowiednich czci i szacunku. Choć nie ma zakazów, jak za czasów PRL, nie wolno umieszczać napisów, np. z nazwami miejscowości, na biało-czerwonych flagach.
Kodeks Karny zawiera przepisy dotyczące ochrony symboli narodowych. Za publiczne znieważenie, uszkodzenie lub usunięcie flagi czy godła grozi grzywna, kara ograniczenia albo pozbawienia wolności.
Poza Polską, święto flagi państwowej obchodzone jest m.in. w Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Argentynie, Finlandii, Turkmenistanie, Ukrainie, na Litwie i w Chinach. 2 maja - poza Dniem Flagi - obchodzimy również Dzień Polonii i Polaków za Granicą.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
