Wydrążony ponad trzydzieści lat temu tunel przelewowy w Młotach upodobały sobie nietoperze z gatunku mopek. Wyrobisko to docelowo ma zostać wykorzystane podczas budowy elektrowni szczytowo-pompowej. Czy jednak istnienie siedliska chronionego gatunku nie pokrzyżuje w przyszłości planów energetykom?
Liczący około 420 m długości tunel przelewowy nazywany też bywa sztolnią obiegową. Wydrążyło go Przedsiębiorstwa Robót Górniczych w Wałbrzychu. Wyrobisko znajduje się w Górach Bystrzyckich we wsi Młoty, na terenie oddziału 341 leśnictwa Młoty w Nadleśnictwie Bystrzyca Kłodzka. Tunelem tym docelowo mają być skierowane wody rzeki Bystrzycy na czas wznoszenia sztucznej zapory, służącej planowanej elektrowni. Inwestycja została wstrzymana jeszcze przed stanem wojennym, ale w dalszym ciągu uznawana jest za planowaną - choć bez określonej daty.
Nietoperze w tunelu przelewowym w Młotach po raz pierwszy stwierdzono w 1997 r. Inwentaryzacja przyrodnicza gminy Bystrzyca Kłodzka, ukończona w grudniu 2010 r. wykazała, że w sztolni w Młotach znajduje się największe zimowisko mopka na terenie Dolnego Śląska i jedno z największych w Polsce. Maksymalną liczbę tego gatunku określono wtedy na 370 osobników.
Niedawno dane te zostały zaktualizowane. W latach 2019-2020 na zlecenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu wykonane zostały ekspertyzy przyrodnicze dla kilku obszarów chronionych, w tym i dla obszaru pod nazwą Sztolnia w Młotach PLH020070. Działania te przeprowadzono w celu opracowania planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000.
W ramach tych działań Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska wykonała „Ekspertyzę chiropterologiczną w obszarze Natura 2000 Sztolnia w Młotach PLH020070”, której autorem był Tomasz Gottried. Jej celem była ocena występowania i stanu zachowania mopka, będącego jednym z przedmiotów ochrony tego obszaru.
- Wyniki zebrane w czasie dwóch liczeń zimowych wskazują na stabilny stan populacji mopka zachodniego wykorzystującej sztolnię Obiegową w Młotach o liczebności – 340 osobników. Stwierdzono, że nietoperze wybierały zarówno stałe miejsca hibernacji w odwiertach w stropie, jak i miejsca słabiej izolowane. Podczas badań wskaźniki siedliska zostały ocenione jako właściwe – informuje Katarzyna Łapińska, regionalny konserwator przyrody we Wrocławiu.
W obecnym stanie prawnym budowa elektrowni wodnej uznawana jest za przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Wznowienie prac przy budowie elektrowni wymagać więc będzie uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Dzisiaj jednak trudno ocenić, czy i ile osobników mopka będzie przebywać w tunelu przelewowym w czasie, gdyby budowa elektrowni została wznowiona.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.