W Kopalni Soli Wieliczka trwa przebudowa podłużni Baum. Realizowana jest w ramach programu zabezpieczenia podziemnego rezerwatu przyrody Groty Kryształowe na lata 2020-2027. Rezerwat ten obchodzi w tym roku dwudziestą rocznicę utworzenia.
Działania te wynikają z obowiązującego planu ochrony rezerwatu, którego ważność upływa dopiero 16 września 2031 r.
- W zarządzeniu nr 9/11 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie z dnia 31 marca 2011 r. dotyczącym ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Groty Kryształowe wskazano na działania obligatoryjne i fakultatywne, dodatkowe, związane z ograniczaniem i przeciwdziałaniem potencjalnym lub istniejącym zagrożeniom dla rezerwatu. Wśród działań fakultatywnych znalazły się m.in. przebudowa poprzeczni Karolina, przebudowa podłużni Przykos - na odcinku od poprzeczni Lipowiec do podłużni Baum i komór Ksawer, dokończenie zabezpieczenia komory Ksawer Zachodni, przebudowa kanału Leopolda. Do tej pory Kopalnia Soli Wieliczka przebudowała Kanał Leopolda do roku 2017. Obecnie realizowana jest przebudowa podłużni Baum w bezpośredniej bliskości Grot, której zabezpieczenie daje możliwość rozpoczęcia prac w rejonie komór Ksawer i pozostałych wyrobisk. Prace te będą realizowane w ramach Programu Zabezpieczania na lata 2020-2027 - informuje Ada Słodkowska-Łabuzek, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie.
Rezerwat Groty Kryształowe utworzono w 2000 r., choć sama pustka podziemna znana jest znacznie dłużej. Natrafiono na nią podczas górniczych prac poszukiwawczych w latach 1894-1895 w warstwie zielonego iłu, pomiędzy drugim i trzecim poziomem kopalni w Wieliczce. To dwie naturalne komory, z których jedna jest nieregularną pieczarą, a druga kształtem przypomina dzwon.
Miejsce to znajduje się około 2,5 km na wschód od podziemnej trasy turystycznej. Po raz pierwszy poddane zostało ochronie rozporządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z kwietnia 1928 r., a miesiąc później powołany został Komitet Nadzorczy nad Grotami Kryształowymi.
Groty Kryształowe uznano za cenne przyrodniczo miejsce ze względu na występujące tam dużych rozmiarów kryształy halitu. Zagrożeniem dla nich może być występowanie zawałów oraz wzrost zawilgocenia, szczególnie spowodowany zbyt dużą liczbą ludzi odwiedzających to miejsce. Z tego względu plan ochrony rezerwatu stanowi, że nie jest on udostępniony do masowego zwiedzania, lecz do celów naukowych i dydaktycznych - każdorazowo za zgodą zarządu Kopalni Soli Wieliczka. O ile w 2004 r. zezwolenie na wejście do Grot Kryształowych uzyskało 120 osób, o tyle w ostatnich latach liczby te były znacznie mniejsze. W 2018 r. weszło tam 75 osób, w 2019 r. – 18 osób, w 2020 r. od stycznia do połowy listopada – 12 osób.
Aby zminimalizować destabilizację mikroklimatu panującego w rezerwacie spowodowaną nadmierną emisją energii cieplnej przez instalację oświetleniową, dokonano kilka lat temu jej wymiany. Od 20 grudnia 2017 r. rezerwat posiada oświetlenie elektryczne światłem niskoemisyjnym.
Rezerwat Groty Kryształowe jest jedynym kopalnianym rezerwatem w województwie małopolskim. Obecnie nie ma koncepcji powołania tam innych rezerwatów podziemnych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
