Niemal pół wieku temu doszło do dwóch prób ucieczek polskich górników na zachód. Mimo pomysłowości obie zakończyły się niepowodzeniem.
Na początku kwietnia 1973 r. szczęścia na zachodzie Europy postanowił poszukać dwudziestoczteroletni górnik Kopalni Węgla Kamiennego Kleofas w Katowicach. Na Górny Śląsk przyjechał z Wrocławia, był absolwentem siedmioklasowej szkoły podstawowej, a "na grubie" zatrudnił się w charakterze ładowacza. Nie był to najwyraźniej szczyt jego marzeń, skoro zaplanował sobie urządzić nowe życie po drugiej stronie żelaznej kurtyny. Podstawowy problem, jak się tam dostać, postanowił rozwiązać przy pomocy Polskich Kolei Państwowych.
W tym okresie przez Górny Śląsk przejeżdżał pociąg pospieszny z Warszawy do Paryża. Młody górnik miał świadomość, że o paszporcie nie ma nawet co marzyć i musi się zablindować gdzieś w jednym z wagonów tegoż pociągu międzynarodowego. Jak pomyślał, tak też uczynił, chowając się w skrytce sufitowej. I może nawet miał tę chwilę satysfakcji, że przechytrzył żołnierzy Wojsk Ochrony Pogranicza, gdy pociąg, którym jechał, przekroczył most graniczny na Nysie Łużyckiej w Zgorzelcu i zatrzymał się przy peronie stacji w Görlitz. Nie wiedział jednak, że od maja poprzedniego roku właśnie na tej stacji odbywała się wspólna kontrola polsko-enerdowska. Tak więc 2 kwietnia 1973 r. o godzinie 10.40 został wyciągnięty ze skrytki przez młodszego kontroler Granicznej Placówki Kontrolnej w Zgorzelcu. Podróż na zachód zakończyła się w areszcie.
Nieco więcej szczęścia mieli pół miesiąca wcześniej elektromonterzy, zatrudnieni w Kopalni Węgla Kamiennego Zabrze. Byli to młodzi ludzie w wieku 24 i 26 lat. Oni również na zachód zapragnęli wydostać się koleją. Upatrzyli sobie pociąg pospieszny Przemyśl - Katowice - Aachen, który prowadził wagony w różnych innych relacjach. Samodzielnie, bez niczyjej pomocy ukryli się w jednym z wagonów włączonych do tego pociągu na bocznicy stacji Kraków Główny. Doświadczenie wyniesione z kopalni wystarczyło im, aby przechytrzyć żołnierzy WOP i 16 marca 1973 r. o godzinie 15.30 przez Zgorzelec wyjechali na teren Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Wspólna kontrola na stacji Görlitz nie wykazała ich obecności. Pociąg ruszył dalej, w kierunku Saksonii-Anhaltu.
Sielanka skończyła się na granicy Niemieckiej Republiki Demokratycznej z Republiką Federalną Niemiec. W miejscowości Oebisfelde, gdzie znajdowało się kolejowe przejście graniczne, kontrola składu prowadzona była szczegółowo i drobiazgowo, a funkcjonariusz służb enerdowskich wyczuleni byli na wszelkiego rodzaju podejrzane odgłosy, znali też metody uciekinierów. Pracownicy KWK Zabrze, którzy chcieli na stałe wyjechać na zachód, zostali deportowani do PRL. Wydalono ich do Polski przez most graniczny na Odrze w Słubicach 22 marca 1973 r.
Wyczyn elektromonterów z zabrzańskiej kopalni zasługiwał i tak na uwagę, gdyż niezwykle rzadko zdarzało się, żeby komukolwiek udało się przedrzeć nielegalnie pociągiem z Polski przez kontrolę składu na granicy PRL z NRD.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
