W Zabrzu od 15 do 16 listopada w Teatrze Nowym i Łaźni Łańcuszkowej Sztolni Królowa Luiza odbywać się będzie 22. Międzynarodowa Konferencji Naukowa z cyklu Kultura Europy Środkowej. Temat tegorocznego spotkania brzmi: "Miasta górnicze i górnictwo w Europie Środkowej" - poinformował portal netTG.pl Tomasz Gasidło z Wydziału Kultury i Dziedzictwa UM Zabrze.
Organizatorzy wydarzenia przypominają, że górnictwo ma stare, sięgające starożytności tradycje. Istotny jego rozwój w Europie Środkowej nastąpił w czasach średniowiecza. W znanych saksońskich ośrodkach wydobycia srebra w XI–XII w. wypracowano prawo górnicze freiberskie, które stosowano w sąsiednich ziemiach. W dobie wielkiej kolonizacji w Europie Środkowej na terenach potencjalnego występowania kruszców pojawiło się prawo lwóweckie. Dla rozwijających się intensywnie w Czechach od XIII w. ośrodków wydobycia srebra wypracowano prawo jihlawskie i następnie kutnohorskie. W Małopolsce wydobywano sól. W 1528 r. książę Jan II Opolski wydał Ordunek Górny, stanowiący wyraz konieczności prawnego ujęcia trwającego już kilka wieków rozwoju górnictwa na tym terenie. Założono wówczas górnicze miasto Tarnowskie Góry, oparte na innych nieco zasadach w stosunku do dotychczasowych praktyk powstawania miast.
"W XVIII i XIX wieku górnictwo było podstawą kapitalistycznej industrializacji, spełniając w ten sposób miastotwórczą rolę. Jeszcze niedawno uważane było za motor rozwojowy i napędowy gospodarki. Dziś stoimy przed nowymi problemami. Wyciągowe wieże dawnych, nieczynnych dziś kopalń stanowią niejako atrapy dawnego krajobrazu, o którym tak przejmująco pisał przejeżdżający przez Górny Śląsk do wód na Dolnym Śląsku J.I.Kraszewski" - czytamy w materiałach konferencji z Zabrzu.
- Podczas tegorocznej konferencji pragniemy przypomnieć, ale także rozważyć nie tyle dzieje miast, w których i wokół których rozwijało się górnictwo, co ukazać istotę takiego ośrodka, jego odmienność i funkcjonowanie. Pragniemy przeanalizować proces rozwoju górniczych miast od powstania pierwszych kopalń do czasów, gdy kopalnie są zamykane, a miasta te zmuszone są szukać nowych strategii rozwojowych. Zależy nam również, by pokazać problemy i życie mieszkańców, zarówno górników, jak przedstawicieli innych profesji - zapowiadają samorządowcy z Zabrza.
Głównymi organizatorami konferencji są: Urząd Miejski w Zabrzu, Polska Akademia Nauk Oddział w Katowicach, Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Katowicach oraz z Zabrza: Muzeum Górnictwa Węglowego, Muzeum Miejskie, Teatr Nowy i Miejska Biblioteka Publiczna. Patronat objęli: Piotr Gliński, wiceprezes Rady Ministrów, minister kultury i dziedzictwa narodowego, abp Wiktor Skworc, metropolita katowicki, bp Jan Kopiec, ordynariusz gliwicki, Jarosław Wieczorek, wojewoda śląski, Wojciech Saługa, marszałek województwa śląskiego, Małgorzata Mańka-Szulik, prezydent miasta Zabrze, Józef Dubiński, prezes Oddziału PAN w Katowicach, Andrzej Kowalczyk, rektor Uniwersytetu Śląskiego.
Międzynarodowe konferencje naukowe z cyklu "Kultura Europy Środkowej" odbywają się w Zabrzu od 1997 r.. Inspiracją do zorganizowania pierwszej pt. "Środkowoeuropejskie dziedzictwo św. Wojciecha" było millenium śmierci św. Wojciecha. Konferencje te przyczyniają się do odkrywania naszej tożsamości i poznawania bogatej kulturowo przeszłości. W szerokim kontekście europejskim przybliżają nam historię śląskiej ziemi. Organizację ich zapoczątkował ówczesny naczelnik Wydziału Kultury i Sportu — Jrzy Chmielewski. Organizacją konferencji od strony merytorycznej od początku zajmował się Instytut Górnośląski w Katowicach, a od 2007 r. - Urząd Miejski w Zabrzu wraz z Oddziałem Katowickim PAN. Od początku też przewodniczącym Rady Naukowej jest prof. dr hab. Antoni Barciak.
Patronat medialny nad konerencją objęli, m.in., Trybuna Górnicza i portal netTG.pl.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.