Kobiety wciąż są nielicznie reprezentowane w niektórych zawodach – przede wszystkim technicznych i informatycznych. Bardzo często nie jest to kwestia braku niezbędnych kompetencji czy predyspozycji, ale uprzedzeń pracodawców i kierowania się błędnymi przekonaniami. Tak twierdzi Charles Carnall, dyrektor zarządzający firmy Hays Poland, która przygotowała raport na temat rynku pracy kobiet w Polsce.
Z raportu wynika, że niezmiennie tylko nielicznym kobietom udaje się wejść do zarządów firm w Polsce. Aż 84 proc. respondentów tegorocznego badania Hays Poland wskazało, że najwyższe stanowisko w ich firmie zajmuje mężczyzna. Podobną tendencję widać na stanowiskach menedżerskich – dla 60 proc. ankietowanych, bezpośrednim przełożonym jest mężczyzna. Kobiety dominują natomiast na stanowiskach specjalistek w ramach zespołów podległych menedżerom.
Tymczasem obecność kobiet w gremiach kontrolujących funkcjonowanie firm, poprawia przejrzystość finansową biznesu. W takich krajach, jak Norwegia udział kobiet w zarządach i radach nadzorczych sięga 40 proc. Bazując jednak na danych OECD, jako kraj nie wypadamy najgorzej na tle Europy i regionu. Na przykład w Czechach kobiety stanowią około 12 proc. zarządów i rad nadzorczych. W Polsce jest to ponad 15 proc.
Dysproporcje w liczbie kobiet i mężczyzn widoczne są także w określonych branżach. Z globalnych statystyk oraz danych GUS wynika, że w niektórych sektorach kobiety pracują zdecydowanie częściej niż w pozostałych. To m.in. szeroko rozumiane dobra konsumpcyjne, branża medyczna, farmaceutyczna oraz finansowa. Tę prawidłowość widać również w spółkach działających w Polsce.
Przyczyną dominacji mężczyzn na najwyższych stanowiskach lub w określonych branżach nie są jednak niższe kwalifikacje kobiet. W ostatnich kilkunastu latach kobiety stanowiły aż 65 proc. absolwentów uczelni wyższych w Polsce.
Z badania Hays Poland wynika, że mężczyźni są równie zadowoleni z zajmowanego obecnie stanowiska, co kobiety. To spora zmiana względem zeszłego roku, kiedy to odsetek kobiet usatysfakcjonowanych ze swojej roli w firmie był niższy niż w przypadku mężczyzn. Może to wynikać z rosnącej świadomości firm i podejmowanych przez nie działań wspierających kobiety na rynku pracy. Coraz częściej publicznie podejmowana jest dyskusja o tym, że budowanie zróżnicowanych zespołów jest dla firm opłacalne. Kobiety z kolei coraz częściej podkreślają, że nie muszą zajmować najwyższego stanowiska, żeby realizować wartościowe projekty i mieć wpływ na biznes.
Uczestniczki badania podkreślają, że w firmach istnieją „szklane sufity” i stanowiska, powyżej których nie zasiadają kobiety. Mówią również o trudności „przebicia się” w branżach i na stanowiskach tradycyjnie postrzeganych jako męskie.
Autorzy badania twierdzą, że różnorodność pozwala na tworzenie lepszych produktów i usług. Dzięki dyskusji, ścieraniu się odmiennych punktów widzenia i współpracy, dochodzi do podejmowania trafniejszych decyzji. Sam proces jest znacznie ciekawszy. Różnorodny zespół to także nowe sposoby rozwiązywania istniejących wyzwań i odkrywanie nowych obszarów biznesowych. Udział kobiet w poszczególnych zespołach i na stanowiskach kierowniczych jest jednym ze środków do osiągnięcia tego celu. Wyzwanie jest duże, ponieważ w Polsce kobiety stanowią zaledwie kilka procent prezesów firm, niewiele ponad 10 proc. składu zarządów, a ponad 60 proc. organizacji nie ma żadnej kobiety w zespole zarządzającym. Podobnie wygląda sytuacja na stanowiskach menedżerskich.
Kobiety odczuwają brak wsparcia ze strony pracodawcy i często uważają, że znajdują się w gorszej sytuacji niż ich koledzy. Dodatkowym utrudnieniem są przeszkody, które pojawiają się na drodze zawodowej kobiet. Najczęściej jest to nierówne traktowanie w zakresie uznania zasług i przyznawania awansów.
Kobiety podkreślają trudności z powrotem do pracy po urlopie macierzyńskim oraz pogodzeniem pracy z życiem prywatnym. Wskazują na niechęć zarządu i przełożonych do kobiet na stanowiskach kierowniczych, kierowanie się stereotypami i brak zaufania. Na szczęście coraz więcej sygnałów świadczy o poprawiającej się sytuacji. Firmy chętnie odpowiadają na potrzeby i oczekiwania swoich pracownic.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Chyba jakoś dziwnie tym razem 'zapomniano' przyjrzeć się płci osób tworzących te 'szklane sufity'.