Konferencja poświęcona ocenie stabilności i monitoringowi zatopionych szybów kopalnianych odbyła się środę, 11 kwietnia, w Głównym Instytucie Górnictwa w ramach projektu STAMS, który korzysta z dofinansowania przez Europejski Fundusz Badawczy Węgla i Stali, a także przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego z krajowych środków na wsparcie nauki.
- Projekt o akronimie STAMS koncentruje się na zagadnieniach związanych z monitoringiem i oceną stateczności częściowo lub całkowicie zatopionych szybów górniczych. Obecnie w Unii Europejskiej, w związku z głęboką restrukturyzacją sektora wydobywczego węgla kamiennego, występuje coraz więcej szybów górniczych zlikwidowanych czy przeznaczonych do likwidacji. Dlatego badania takie są szczególnie ważne - wyjaśnia dr Sylwia Jarosławska-Sobór, rzecznik prasowy GIG.
Projekt ten realizuje międzynarodowe konsorcjum uniwersytetów, jednostek badawczych oraz partnerów przemysłowych z Polski, Hiszpanii, Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii.
- Szczególnie istotny jest udział w STAMS czterech partnerów przemysłowych – dwóch producentów węgla, tj.: Polskiej Grupy Górniczej SA i Hulleras del Norte Hunosa z Hiszpanii oraz dwóch partnerów zajmujących się restrukturyzacją kopalń i zarządzaniem ich majątkiem po likwidacji – tj. Spółki Restrukturyzacji Kopalń oraz Coal Authority z Wielkiej Brytanii – mówi dr inż. Zbigniew Lubosik, kierownik projektu i zastępca Naczelnego Dyrektora GIG ds. Geoinżynierii i Bezpieczeństwa Przemysłowego.
W Polsce występuje obecnie 16 szybów częściowo lub całkowicie zatopionych. Leżą one na terenach zurbanizowanych. Utrata stateczności ich obudowy może mieć groźne konsekwencje: np. zatopienie sąsiadujących kopalń, szybów, a nawet niżej położonych obszarów miejskich.
Oprócz zaburzeń warunków wodno-geologicznych rezultatem zatopienia szybów może być też zniszczenie infrastruktury technicznej w rejonie szybu. Z uwagi na ograniczenia techniczne do tej pory w Polsce nie prowadzono badań obudowy szybowej na odcinkach zatopionych.
- Udział w przedsięwzięciu i zaangażowanie przedsiębiorstw górniczych świadczy, że realizacja projektu była potrzebna, a jego wyniki znajdą zastosowanie w praktyce i przyniosą korzyści dla przemysłu - podkreśla Sylwia Jaroławska-Sobór.
W ramach projektu opracowana została m.in. nowa sonda, dzięki której można określić stan techniczny obudowy szybowej na odcinkach zatopionych. Dotychczas stanowiło to duży problem. Urządzenie przystosowane jest do pracy w warunkach wysokich ciśnień i przeszło pomyślne testy w zatopionych szybach. Zastosowanie sondy umożliwia zebranie wielu danych, które pozwalają opracować wiarygodne modele numeryczne wyrobiska. W rezultacie można też wykonać długookresową ocenę stateczności zatopionych szybów górniczych.
W galerii: obrady konferencji projektu STAMS, Główny Instytut Górnictwa, Katowice, 11 kwietnia 2018 r. (zdjęcia GIG)
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.