W tym tygodniu mija 36 lat od znaczących wydarzeń w historii Polski, w których główną rolę odegrali górnicy. To oni zaraz po wprowadzeniu stanu wojennego przeciwstawili się PRL-owskim władzom. Szczególnie wspomina się podziemny strajk w kopalni Piast oraz pacyfikację kopalni Wujek, w czasie której życie straciło 9 górników.
Podziemny strajk w bieruńskim zakładzie rozpoczął się 14 grudnia 1981 r. Był on reakcją górników na wprowadzenie dzień wcześniej stanu wojennego. Zainicjował go na pierwszej zmianie elektryk Stanisław Trybuś. W sumie strajk trwał 14 dni i uczestniczyło w nim ok. 2 tys. górników. Do samego końca dotrwała połowa z nich. Do historii przeszedł jako najdłuższy protest prowadzony pod ziemią w czasie stanu wojennego. Cztery dni krócej strajkowała Huta Katowice. Jak oceniają historycy z Instytutu Pamięci Narodowej, strajki w obu tych zakładach były szokiem dla komunistycznych władz. Kopalnia Piast istniała bowiem dopiero pięć lat i załoga wydawała się mało zintegrowana. Natomiast huta była sztandarowym zakładem komunistów, ale i tam zrodził się ruch związkowy.
Górnicy na poziomie 650 m spędzili święta Bożego Narodzenia. 28 grudnia zakończyli strajk, jako ostatni w Polsce. W czasie ich protestu na powierzchni doszło do dramatycznych zdarzeń. W oddalonej o ponad 30 km kopalni Wujek życie straciło 9 górników. Tam także górnicy strajkiem zareagowali na wprowadzenie stanu wojennego i aresztowanie Jana Ludwiczaka. Górnicy otrzymywali informacje o tym, że strajki, które wybuchły w innych kopalniach, były pacyfikowane przez ZOMO. Przewidywali, że taki scenariusz jest także napisany dla Wujka. 16 grudnia przed godz. 11.00 rozpoczęła się pacyfikacja. W jej efekcie życie straciło 9 górników. Wieczorem górnicy zakończyli strajk.
Obchody 36. rocznicy pacyfikacji Wujka odbędą się w sobotę, 16 grudnia. Rozpocznie je msza św. w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Katowicach. Początek nabożeństwa o godz. 14.00. Potem uroczystości przeniosą się pod pomnik-krzyż poległych górników, znajdujący się przy kopalni Wujek.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.