25 lat CBiDGP – 55 lat tradycji

Były obawy i niepokój, jak to będzie, a jednocześnie z nadzieją i zaciekawieniem patrzyliśmy w przyszłość – wspominają rok 1992 pracownicy Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego. A raczej Centralnego Laboratorium Badawczego w Lędzinach, które w 1992 roku przekształciło się w samodzielne przedsiębiorstwo i zarejestrowane zostało właśnie pod nazwą Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego.

Przypomnijmy, początek CLB, a potem CBiDGP to rok 1962, kiedy decyzją dyrektora śląskiego oddziału Urzędu Dozoru Technicznego został powołany do życia Inspektorat do spraw Lin i Zawiesi górniczych urządzeń wyciągowych z siedzibą w Katowicach. Z czasem jednostka została przekształcona w Ośrodek Laboratoryjno-Badawczy i przeniesiona do Mysłowic-Brzezinki. Niemal równocześnie, bo tylko rok później, na mocy zarządzenia dyrektora Jaworznicko-Mikołowskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego powstało Centralne Laboratorium Badawcze przy KWK Wesoła, czternaście lat później przeniesione do KWK Ziemowit.

W 1983 roku nastąpiła integracja OL-B i CLB, tworząc Centralne Laboratorium Badawcze przy kopalni Ziemowit.

Przełom nastąpił w 1992 roku. W poprzedzającym roku wszczęte zostało postępowanie przygotowawcze „w sprawie podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Kopalnia Węgla Kamiennego Ziemowit w Lędzinach”. Celem podziału było wydzielenie ze struktury kopalni Centralnego Laboratorium Badawczego i utworzenie na jego bazie nowej, całkowicie samodzielnej jednostki organizacyjnej. Podjęte przez obie strony zabiegi uzasadniono następującymi argumentami, zawartymi w Postanowieniu Ministra Przemysłu i Handlu z 16 września 1991 roku: „Zadania realizowane przez CLB są całkowicie odmienne od zasadniczego przedmiotu działania kopalni. Działalność CLB ukierunkowana jest na świadczenie usług dla potrzeb całego górnictwa węglowego. W tej sytuacji, uwzględniając konieczność restrukturyzacji, a w następnym etapie przekształceń własnościowych w przemyśle węglowym, dyrektor i rada pracownicza Kopalni Węgla Kamiennego Ziemowit wystąpili z wnioskiem o podział przedsiębiorstwa poprzez wyłączenie i usamodzielnienie Centralnego Laboratorium Badawczego”. O celowości wydzielenia CLB decydowały dodatkowo takie fakty, jak zaliczenie jednostki przez Okręgowy Urząd Górniczy w poczet samodzielnych zakładów górnictwa podziemnego, zgodnie z przepisami Prawa Górniczego, oraz uzyskanie przez jej pracowników uprawnień rzeczoznawcy WUG „umożliwiających wydawanie orzeczeń o charakterze urzędowym (decyzyjnym) w stosunku do użytkowników badanych urządzeń technicznych”. W tym kontekście działalność CLB jako samodzielnej jednostki miała zagwarantować niezależność i obiektywność decyzji rzeczoznawczych zgodnych z zasadami konkurencyjności.

Wydzielenie CLB ze struktur kopalni rozpatrywane było jako szansa rozwoju i możliwość niezależnego stymulowania funkcjonowania na rynku gospodarczym, co sprowadzało się do wyboru „racjonalnej drogi przekształceń własnościowych”. W opinii Zespołu Przygotowawczego w sprawie podziału kopalni Ziemowit w Lędzinach: „[…] tak jak dla kopalni, z przyczyn obiektywnych, drogi te są w znacznym stopniu ograniczone, tak CLB, jako przedsiębiorstwo państwowe, będzie miało możliwość skorzystania ze znacznie większej ilości form prywatyzacji, przy czym idea przekształceń własnościowych w tego typu jednostce winna koncentrować się nie na maksymalizacji zysku, lecz na utrzymaniu właściwego poziomu technicznego świadczonych usług ekspertyzowych, przy zapewnieniu jednak pełnej opłacalności i rentowności działania”. Ten fakt uznano za jedną z podstawowych przesłanek podziału kopalni.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.