Najstarszym w Polsce i może nawet w Europie – używając współczesnej terminologii – zakładem górniczym jest neolitowa kopalnia krzemienia w Krzemionkach Opatowskich. Wydobywano tu, jak wynika z badań archeologicznych, w latach 3900-1600 p.n.e., krzemień pasiasty. Można powiedzieć, że dla ówczesnych kultur ten minerał był tym, czym dla współczesnej cywilizacji jest stal.
Dziś ta prehistoryczna kopalnia (odkryta w 1922 r.) jest rezerwatem archeologicznym. Od 1994 r. wpisana jest na listę pomników historii Polski. Oddział Muzeum Historyczno - Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim, czyli Muzeum Archeologiczne i Rezerwat „Krzemionki” starają się o wpis na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO. Zapewne minie kilka lat nim się na niej znajdzie, ale co to jest przy 23 wiekach funkcjonowania nie tylko najstarszej w Polsce, ale i jednej z najstarszych w świecie.
Żeby sprawa była jasna: „Krzemionki”, to nie jedna kopalnia, jak to się by dziś wydawało, ale mnóstwo stanowisk górniczych; naliczono ich 4 tys., w tym ponad 2,5 tys. szybów: od 2-metrowych jam w ziemi po bardziej skomplikowane konstrukcje górnicze o głębokości do 10 metrów z chodnikami, komorami i szybami wentylacyjnymi. Pamiętajcie, że coś takiego zaczęto tworzyć nie w średniowieczu, ale w czasach, gdy Egipt nie miał jeszcze faraonów!
Eksploatacja komorowo-filarowa
O tym, po co i dla kogo kilka tysięcy lat temu wydobywano krzemień, za moment. O tym, czym jest neolitowa kopalnia, najlepiej wiedzą pracownicy Muzeum Archeologicznego i Rezerwatu „Krzemionki”. Artur Jedynak i Kamil Kaptur (w materiale „Kopalnie krzemienia pasiastego w Krzemionkach. Historia i współczesność”) przedstawiają dokonania prehistorycznej techniki górniczej:
„Teren wpisany do rejestru zabytków archeologicznych wraz z rezerwatem przyrody obejmuje łącznie 378 hektarów. Najcenniejsza jego część to tzw. pole eksploatacyjne, gdzie z pokładów jurajskich skał wapiennych wydobywano cenny surowiec do wyrobu narzędzi – krzemień pasiasty. Ślady dawnych prac górniczych ciągną się tu łukowatym pasem o szerokości 20 – 200 m, na przestrzeni 4,5 km i obejmują obszar o powierzchni 78,5 hektara (…).
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Komentarz usunięty przez moderatora z powodu złamania regulaminu lub użycia wulgaryzmu.