Pomimo wyborów prezydenckich w USA i związanej z tym niepewności na światowych giełdach, indeksy węglowe zachowały trendy wzrostowe i w większości poprawiły swoje notowania sprzed dwóch tygodni. Najnowsze prognozy wskazują jednak, że to już ostatnie dobre tygodnie dla światowych cen węgla – podaje w swoim raporcie katowicki Oddział Agencji Rozwoju Przemysłu.
Indeks DES ARA w minionych dniach kontynuował tendencje wzrostowe. Na koniec tygodnia osiągnął poziom 90,70 USD/t, przekraczając w okresie niecałego miesiąca kolejną barierę (wzrost o 6,3 proc. w ujęciu tydzień do tygodnia). Październik zakończył się średnią wartością 78,18 USD/t. To skok, w stosunku do września, aż o 25 proc. Indeks Dow Jones Coal, po spadkach na przełomie miesiąca, zaczyna odrabiać straty. 11 listopada wyceniany był na poziomie 44,47 USD/t. To wzrost o ponad 7 proc. w stosunku do wartości sprzed tygodnia, ale to wciąż za mało aby dorównać wartościom sprzed spadków.
Najnowsze prognozy dla indeksów API2 (CIF ARA) i API4 (FOB RB), stosowanych jako ceny referencyjne węgla w transakcjach zawieranych na rynku fizycznym i finansowym, wskazują, że to już ostatnie dobre tygodnie dla światowych cen węgla. IV kwartał 2016 r., według prognoz, powinien zakończyć się wynikiem 82,10 USD/t dla API2 oraz 87,20 USD/t dla API4. Potem będzie już coraz gorzej. Cały 2017 r. może zamknąć się na poziomie 69,95 USD/t dla API2 i 75,10 dla API4 (spadek odpowiednio o 21,8 proc. i 23,1 proc. w porównaniu 4Q 2016r. do 4Q 2017 r.).
Rynek węgla energetycznego
Od końca października do pierwszego tygodnia listopada br. indeksy DES ARA wykazywały nieznaczną wzrostową amplitudę zmienności – od 83,70 USD/t (31 październik br.) do 85,33 USD/t (4 listopada br.) – oscylowała od 0,4 proc. do 1,1 proc. Wyjątkiem był 7 listopada, kiedy to cena węgla energetycznego osiągnęła najwyższą wartość w ciągu całego roku – 90,38 USD/t – niemal 88-procentowy wzrost w porównaniu do pierwszego dziennego notowania w styczniu br. (48,21 USD/t). Dzień później nastąpił spadek o 0,8 proc., lecz kolejnego dnia indeks wrócił niemal do wartości sprzed dwóch dni, był to 6 proc. wzrost tydzień do tygodnia. Przez kolejne dni utrzymywał się trend wzrostowy, w ostatni analizowany dzień – 15 listopada br. indeks ARA wzrósł do 91,19 USD/t.
Na wzrostową tendencję europejskiego rynku węgla energetycznego zapewne wpłynęło kilka czynników, m.in. zbliżający się okres zimowy w Europie oraz niski stan zapasów węgla w portach Rotterdamu i Amsterdamu. Na początku listopada zapasy węgla w północno-europejskich terminalach wynosiły 4,7 mln ton. Mimo że był to najwyższy stan od pierwszego tygodnia stycznia br. i były one o 175 tys. ton wyższe w skali tydzień/tydzień, to zapasy nadal były o 15 proc. niższe niż w analogicznym czasie roku ubiegłego.
Stan zapasów na początek listopada w terminalach EMO i EBS Rotterdam wynosił odpowiednio: 2,3 mln ton oraz 0,2 mln ton. W największym terminalu węglowym OBA w Amsterdamie zgromadzono 1,8 mln ton węgla. Terminal Vlissingen, niedaleko Antwerpii, miał w tym czasie 395 tys. ton. W roku ubiegłym już we wrześniu ilość węgla zgromadzona w portach Rotterdamu i Amsterdamu sięgała powyżej poziomu typowego dla miesięcy zimowych i wynosiła 6,2 mln ton.
Na najbliższe tygodnie przewiduje się silny popyt na energię węglową w związku ze spadkiem temperatury oraz niedoborem francuskiej energii jądrowej (wyłączenie 21 z 58 reaktorów jądrowych we Francji w związku z testami bezpieczeństwa). Na sytuację wpływ ma również niski poziom wody w Renie, co wpłynęło na dostawy węgla do niektórych elektrowni w Niemczech, podnosząc europejskie kontrakty węglowe. Kolejnym czynnikiem jest wzrost popytu na importowany węgiel w Chinach.
Obniżająca się temperatura w Chinach, zwiększa popyt na energię i ciepło. Wyjątkowo mroźna zima w 2015 r. oraz prognoza na najbliższy okres, przełożyła się na aktualnie niskie zapasy surowca w tym kraju. Są one o 20 proc. mniejsze od 5-letniej średniej. Rosnące zapotrzebowanie na węgiel przekłada się także na ceny, które w tym roku wzrosły już dwukrotnie. Ceny węgla energetycznego w australijskim porcie Newcastle, czyli wyznaczniku dla rynku azjatyckiego, są najwyższe od 4 lat i wynoszą 114,75 USD/t. Dane agencji Reuters, pokazują, że import węgla w Chinach wynosił w październiku br., 20 mln ton. To największy miesięczny poziom od stycznia 2015 r. W krótkim czasie może stać czynnikiem wzrostu cen węgla o kolejne 100-200 juanów za tonę.
Węgiel energetyczny w Chinach w najbliższym czasie nie będzie tracił na popularności. Wynikać to będzie nie tylko z pogody, ale także z niskiego poziomu wód, który przekłada się na spadek efektywności elektrowni wodnych. Prognozowane jest także ograniczenie w podaży eksportowej rosyjskiego węgla, spowodowane problemami transportowymi (braki wagonów), a także kongestią w portach załadowczych. Spadek podaży węgla z Rosji w rejonie Atlantyku był także następstwem wzrostu jego dostaw do Chin. W okresie od stycznia do sierpnia eksport rosyjskiego węgla do Chin wzrósł o 2,8 mln ton do 9,5 mln ton w stosunku rok do roku.
Na zwiększony popyt surowca wpłynęły też problemy w transporcie węgla w Kolumbii, będące skutkiem październikowego przejścia huraganu i uszkodzenia linii kolejowej oraz poważnych zakłóceń w dostawach węgla do portów załadunku. Doniesienia o tych problemach wywołały niepokój i dodatkową presję na wzrost cen na światowych rynkach.
Rynek węgla koksowego
Według australijskiego rządowego biura Office of the Chief Economist, obroty na światowym rynku węgla koksowego w 2016 r., w porównaniu z rokiem poprzednim, wzrosną o 9 mln ton, do 285 mln ton i na tym poziomie utrzymają się również w 2017 r. Prognozowany jest wzrost importu do Indii (o 2 mln ton) oraz państw Unii Europejskiej (wzrost o 1 mln ton). Import węgla koksowego do Chin w 2016 r., w porównaniu z rokiem poprzednim, wzrośnie o 4 mln ton, do 52 mln ton.
Po wyjątkowo długich negocjacjach pomiędzy producentami węgla z Australii i stalowniami japońskimi, firma Peabody Energy jako pierwsza uzgodniła ceny węgla na IV kwartał br. Referencyjna cena węgla typu hard ustalona została w wysokości 200 USD/t FOB porty Australii. Oznacza to ponad dwukrotny wzrost w porównaniu do ceny w III kwartale, która wynosiła 92,50 USD/t. Cena węgla typu PCI ustalona została na poziomie 133 USD/t, a semi soft na poziomie 130 USD/t FOB porty Australii (w III kwartale br. 75 i 74 USD/t FOB).
Na rynku spot, po raz pierwszy od 2011r.,w listopadzie br. cena węgla koksowego przebiła pułap 300 USD. Wszystko za sprawą chińskich hut stali, które mocno zwiększyły zapotrzebowanie na surowiec. Ostatnim razem węgiel był tak wysoko wyceniany, gdy poważna powódź odbiła się na podaży z Australii, będącej wiodącym producentem surowca. Ceny węgla typu hard na bazie FOB porty Australii w ciągu 2 ostatnich tygodni wzrosły na rynku spot z 265,5 USD/t do 308,8 USD/t w dniu 14 listopada br. (wzrost o 16,3 proc.). W stosunku do połowy poprzedniego miesiąca był to przyrost o 42,3 proc.
Średnie ceny tygodniowe węgla koksowego typu hard prime z Australii na rynku dostaw spot w październiku br. zawierały się w przedziałach 209,82 – 246,12 USD/t. Australijski instytut meteorologiczny Bureau of Meteorology w swojej długoterminowej prognozie ostrzega, że w okresie od listopada br. do kwietnia 2017 r. może wystąpić największa od pięciu lat aktywność cyklonów. Powodzie, które na początku 2011 r. były wynikiem cyklonów we wschodnich rejonach Australii, doprowadziły wówczas do znacznego obniżenia australijskiego eksportu węgla koksowego typu hard w stosunku do poprzedniego roku.
Analitycy oczekują, że kurs węgla koksowego pozostanie powyżej 200 USD/t przez następnych 12 miesięcy, dopóki Chiny będą kontynuowały dotychczasową politykę. W ubiegłym tygodniu RBC Capital Markets podwyższył prognozę cen na lata 2017-2018 o ponad 50 proc. Tłumaczy to oczekiwaną niedostateczną podażą, która miałaby trwać do zrównoważenia rynku za ok. trzy lata.
Jastrzębska Spółka Węglowa ocenia sytuację odmiennie. Uważa, że ostatnie zmiany cen węgla mają charakter krótkookresowy i wynikają z jednorazowych zdarzeń na świecie. Również rosyjski koncern stalowy Sewierstal oczekuje znaczącego spadku cen węgla w najbliższych miesiącach, bo ich obecny poziom nie jest uzasadniony. Niektórzy analitycy lokują średnią cenę węgla koksowego ogółem na 2017 r. na poziomie 109 USD/t, a na 2018 r. na poziomie 145 USD/t.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
