Równo 20 lat temu zakończono eksploatację złoża soli w Wieliczce. 30 czerwca 1996 r. wielicka kopalnia definitywnie zamknęła przemysłowy rozdział swej historii.
Początki Kopalni Soli Wieliczka sięgają średniowiecza, jednak historia produkcji soli warzonej w Kotlinie Wielickiej jest znacznie dłuższa. Sól z solanek pozyskiwano tutaj już 6 tys. lat temu. Ślady działalności neolitycznych warzyczy odkryto w Baryczy nad potokiem Malinówka. Mijały wieki. W XIII stuleciu w Wieliczce natrafiono na sól kamienną, niemniej to doniosłe odkrycie nie oznaczało końca produkcji warzelniczej - trwała do roku 1724. Warzelnię unieruchomił brak opału. Problem bez powodzenia próbowano rozwiązać z początkiem XIX wieku. Na wielicką warzonkę trzeba było poczekać jeszcze sto lat, do roku 1913, w którym uruchomiono warzelnię próżniową. Na tamte czasy zakład był prawdziwym cudem techniki szeroko opisywanym w branżowej prasie.
Surowcem dla warzelni była pochodząca spod ziemi solanka, którą uzyskiwano poprzez ługowanie, czyli rozpuszczanie solnych pokładów (mokra eksploatacja złoża). Szczyt produkcji przemysłowej przypadł na lata 70. XX wieku. Rekordowy okazał się rok 1979 - wielicką warzelnię opuściło wtedy 260 320 t soli.
Jak niejednokrotnie przypominaliśmy w portalu górniczym nettg.pl, w roku 1978 Kopalnia Soli Wieliczka została wpisana na listę UNESCO. Dwa lata wcześniej znalazła się w krajowym rejestrze zabytków. Od ponad dekady nie wydobywano już w wielickiej kopalni soli kamiennej - ostatnie 54 tys. ton wyjechało z podziemi w roku 1964. Powoli stało się jasne, że Wieliczka to przede wszystkim bezcenny zabytek, dziedzictwo, skarb kultury i przyrody.
Kopalnia nie prowadzi działalności przemysłowej, niemniej wciąż można kupić wielicką sól warzoną. Wyjątkowo czysta warzonka pochodzi z ekologicznego zakładu utylizacji podziemnych wód zasolonych. Nowoczesna skomputeryzowana warzelnia wytwarza kilkanaście tysięcy ton soli rocznie, a także w pełni nasyconą solankę używaną do podsadzki hydraulicznej oraz w tężni.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.