Corocznie kopalnie węgla brunatnego są źródłem ponad 1 mld zł podatków i opłat do sfery publicznej na szczeblu Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Według danych Porozumienia Producentów Węgla Brunatnego w 2012 r. płatności publiczno-prawne sektora wyniosły 1,119 mld zł.
Największa część tych płatności przekazywana jest do systemu ubezpieczeń społecznych i systemu służby zdrowia. Ich udział w całości podatków i opłat odprowadzanych przez górnictwo węgla brunatnego stanowił w 2012 r. 40 proc. (łącznie 445 mln zł). Drugą grupę stanowią płatności kopalń węgla brunatnego na rzecz gmin, na terenie których one działają. Udział ten w całości opłat wyniósł 26 proc. (289 mln zł). Bezpośrednio do budżetu trafia corocznie także 270 mln zł z tytułu należnego VAT, podatku dochodowego od osób prawnych i fizycznych(24 proc. ogółu podatków sektora). Ponad 27 mln zł odprowadzanych jest na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy, 13,3 mln zł na PFRON, a opłaty i kary na rzecz Narodowego i Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wynoszą 45,7 mln zł. Wysokość podatku akcyzowego to nieco ponad 27 mln zł rocznie.
Jak przypomina prof. Zbigniew Kasztelewicz, aby bilans był rzetelny, do wpłat branży na rzecz budżetu państwa i samorządów należałoby doliczyć zobowiązania ponoszone przez elektrownie zasilane węglem brunatnym.
- Elektrownie zlokalizowane są najczęściej w najbliższej odległości od kopalń, przez co wspierają także budżety lokalnych jednostek samorządu terytorialnego. Działalność całego kompleksu górniczo-energetycznego jest motorem rozwoju firm związanych z tym przemysłem oraz lokalnych przedsiębiorstw, świadczących usługi dla kopalni lub elektrowni - uważa profesor.
Wpływ działalności kopalń węgla brunatnego na budżety gmin doskonale widoczny jest na przykładzie gminy Kleszczów w powiecie bełchatowskim, gdzie wydobycie prowadzone jest przez PGE GiEK Oddział KWB Bełchatów (działalność górnicza prowadzona jest również na ternie gmin: Rząśnia, Sulmierzyce, Szczerców i Kiełczygłów). W 2012 r. w budżecie gminy, wynoszącym 236 mln zł, aż 200 mln zł stanowiły wpływy osiągane dzięki węglowi brunatnemu. Wskaźnik dochodów bieżących na mieszkańca gminy wynoszący 40 tys. zł, świadczy o tym, iż Kleszczów jest nie tylko najbogatszą gminą w Polsce, ale też ewenementem w skali kraju. Kleszczów - najbogatsza gmina w Polsce zafundowała swoim mieszkańcom i społeczeństwu spoza gminy znakomicie rozbudowany ośrodek, w skład którego wchodzą dwie szkoły (gimnazjum i zespół szkół ponadgimnazjalnych), boisko piłkarskie ze sztuczną, podgrzewaną murawą i widownią, baseny, lodowisko i SPA. Koszt budowy kompleksu, który miesięcznie odwiedza 20 tys. osób (mieszkańcy gminy bezpłatnie), wyniósł ponad 200 mln zł. Gmina finansuje też ciepłe posiłki dla młodzieży szkolnej, bezpłatne szczepienia, opiekę dentystyczną i badania profilaktyczne dla mieszkańców.
Kleszczów korzysta z faktu, że na terenie gminy działa zarówno kopalnia, jak i elektrownia Zagłębia Bełchatowskiego, jednak we wszystkich gminach, w których funkcjonują kopalnie odkrywkowe węgla brunatnego, wskaźnik dochodów bieżących na mieszkańca jest znacznie wyższy od średniego wskaźnika w kraju. Z kolei stopa bezrobocia w tych gminach jest niższa od średniej krajowej.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
