Konsultacje projektu programu ochrony powietrza prowadzi samorząd województwa śląskiego. To pierwszy program obejmujący obszar całego regionu i pierwszy, który stara się kompleksowo uwzględniać efekty dotychczasowych działań na rzecz ochrony powietrza.
Jak poinformował wicedyrektor Wydziału Ochrony Środowiska w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Śląskiego Wojciech Główkowski, konsultacje projektu potrwają niemal do końca sierpnia. Program powinien być uchwalony przez sejmik województwa śląskiego w październiku br.
Główkowski przypomniał, że wcześniejsze programy ochrony powietrza w regionie (łącznie z aktualnym, uchwalonym w 2010 i 2011 r.) dotyczyły jedynie poszczególnych stref województwa, w których stwierdzano przekroczenia stężeń dwóch szkodliwych substancji - benzopirenu i pyłu zawieszonego, tzw. PM10.
Obecny program przygotowano na gruncie nowego prawa, zgodnego z aktualnymi dyrektywami europejskimi - obejmuje on wszystkie strefy w regionie i uwzględnia, prócz wcześniejszych substancji, także drobniejszy pył PM2,5, dwutlenek siarki oraz tlenki azotu.
Już w poprzednich regionalnych dokumentach wskazywano m.in., że za znaczną ilość tego typu zanieczyszczeń powietrza w województwie śląskim odpowiada tzw. niska emisja - pochodząca z przestarzałych domowych pieców węglowych i lokalnych kotłowni. Spalanie w takich instalacjach zwykle jest nieefektywne, co wiąże się z powstawaniem dużej ilości zanieczyszczeń. Dodatkowym problemem jest zwykle niska jakość stosowanego w nich paliwa.
Choć większość gmin regionu, które są głównymi wykonawcami programów ochrony powietrza od lat prowadzi, np. we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, projekty wymiany starych pieców, dotąd nie odbywało się to w tempie umożliwiającym szybką poprawę jakości powietrza.
- Konieczne jest skoncentrowanie się na wymianie pieców i kotłów węglowych. W programie jest analiza prawno-podatkowa, jak to robić, żeby przede wszystkim osobom fizycznym - bo to one głównie odpowiadają za niską emisję - można było dotować wymianę pieców i kotłów. To już jest od dawna w naszym województwie prowadzone, ale z dużymi utrudnieniami - ze względów prawnych - wskazał Główkowski.
Wyjaśnił, że utrudnienia te wiązały się np. z likwidacją gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska czy z próbami nakładania podatków na wymiany kotłów.
Podobne analizy są ważną częścią wszystkich zalecanych w nowym programie działań. Dotyczą one, obok kwestii prawnych, także finansowych. Z badań skuteczności dotychczasowych programów wynikało bowiem, że znaczna część wcześniejszych rozwiązań okazała się nieefektywna.
W przeszłości zbadano np. relację nakładów WFOŚiGW na konkretne przedsięwzięcia, do tzw. kosztów zewnętrznych, których dzięki nim uniknięto (np. koszty zdrowotne zanieczyszczenia powietrza ponoszone przez gospodarkę i społeczeństwo).
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
