Koksowni Zabrze stuknie w tym roku 130 lat istnienia. Powstała jako część koncernu Borsigwerke, na który składały się kopalnie Jadwiga i Ludwik oraz huta żelaza. Twórcą koncernu, budowanego od 1837 r., był berlińczyk August Borsig, który w połowie XIX w. zainwestował swoje pieniądze w należących do Ballestremów Biskupicach.
Borsigowie zbudowali też linię kolejową łącząca Bytom z Gliwicami. Przed wielkim kryzysem, na przełomie lat 20. i 30. XX w., w ich koncernie pracowało 30 tys. ludzi.
Istniejąca od 1884 r. Koksownia Jadwiga przetrwała dwie wojny światowe. Zanim w 1929 r. przeprowadzono modernizację zakładu, jej zdolności produkcyjne wynosiły 750 t koksu na dobę. Podczas modernizacji wybudowano nową baterię i wyremontowano oddział węglopochodnych, dzięki czemu w koksowni oprócz gazu koksowniczego zaczęto produkować siarczan amonu, wodę amoniakalną, benzol, toluen, ksylen i naftalen. Przeprowadzono zmiany organizacyjne, w wyniku których powstała spółka Borsig Kokswerke, koncentrująca swoją działalność na wydobyciu węgla oraz produkcji koksu i węglopochodnych. Podczas II wojny światowej Jadwiga produkukowała 790 t koksu na dobę. W styczniu 1945 r., gdy zbliżał się front, koksownia została zatrzymana. Uruchomiono ją ponownie w 1948 r. jako zakład jednobateryjny, o zdolności produkcyjnej 264 tys. t koksu rocznie. Do 1968 r. w koksowni uruchomiono dwie nowe baterie. W 1980 r. Jadwiga weszła w skład Kombinatu Koksochemicznego Zabrze. Koksownia nie padła ofiarą kryzysu na rynku stalowym. Dzięki licznym inwestycjom, przeprowadzonym w latach 1990-2009 (m.in. remontowi zbiornika gazu, remontowi kapitalnemu wieży gaszenia, remontowi potokowemu baterii koksowniczej, wymianie odbieralników na baterii koksowniczej, budowie nowatorskiej, biologicznej oczyszczalni ścieków, budowie nowoczesnych stanowisk do załadunku smoły i benzolu), Jadwiga stała się zakładem nowoczesnym, produkującym koks najwyższej jakości, z zachowaniem właściwych standardów ochrony środowiska. W 2003 r. skreślono ją z listy zakładów najbardziej uciążliwych dla środowiska naturalnego w województwie śląskim, a w sierpniu 2006 r. uzyskała pozwolenie zintegrowane, potwierdzające spełnienie norm unijnych w zakresie ochrony środowiska. Zakład od 30 lat eksportuje koks głównie na rynek austriacki, słowacki i niemiecki. W ofercie posiada koks niskofosforowy oraz koks łamany. Roczna produkcja koksowni to 280 tys. t.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.