W czwartek (27 lutego) w Rudzie Śląskiej zostanie uruchomiona oficjalnie instalacja energetyczna pracująca, w Wydziale XII Zakładów Energetyki Cieplnej SA, na metanie pochodzącym ze stacji odmetanowania na Ruchu Śląsk kopalni Wujek.
Czym jest metan, tego w środowisku górniczym nie trzeba tłumaczyć. Gwoli dziennikarskiej powinności przypomnijmy skrótowo: gaz bezbarwny, bezwonny, bez smaku, dwukrotnie lżejszy od powietrza. Im głębiej, tym więcej metanu. Średnio do 9 m sześc. w tonie tzw. czystej substancji, czyli węgla przeliczonego na czysty pierwiastek. Tam, gdzie gaz występuje w przedziale od 6 do 9 m sześc., tam mówi taki obszar określa się szczególnie zagrożonym metanem.
Im większe stężenie tego gazu w powietrzu tym wyższe zagrożenie jego wybuchem lub pożarem. Po przekroczeniu dopuszczalnej koncentracja metanu - 2 proc. - w kopalniach obowiązuje bezwzględny nakaz wstrzymania prac, wyłączenia urządzeń elektrycznych i wycofania załogi. Gdy stężenie metanu waha się między 5 a 15 proc., gaz tworzy z powietrzem mieszankę wybuchową (najsilniejszą przy stężeniu ok. 9-proc.). Wystarczy iskra, by doszło do eksplozji. Jeśli stężenie metanu w powietrzu przekracza 15 proc., to nie ma już zagrożenia eksplozją. Pojawia się natomiast zagrożenie pożarowe.
To tyle właściwościach metanu. To one sprawiają, że ten wysokoenergetyczny gaz może być wykorzystywany, w kontrolowanym procesie, jak źródło energii.
Można go wykorzystać spalając w gazowych silnikach elektrycznych i kotłach. By do tego doszło wpierw trzeba pozyskać metan z dołu kopalni. Czyni się to poprzez tzw. otwory drenażowe podłączone do istniejącej dołowej sieci rurociągów odmetanowania. Stamtąd gaz transportowany jest do powierzchniowej stacji odmetanowania. A ze stacji surowiec podawany jest już do zakładu energetycznego.
Wydział XII ZEC ze metanem z Ruchu Śląsk, to nie jedyny zakład tego rodzaju w Katowickim Holdingu Węglowym. Od roku 2010 silniki i kotły do spalania metanu Zakładu Energetyki Cieplnej SA (spółki zależnej KHW) działają w kopalni Mysłowice-Wesoła. W grudniu 2012 uruchomiona została instalacja w kopalni Wieczorek, instalacji zasilanej ze stacji odmetanowania kopalni Murcki-Staszic. Warto wiedzieć, że kopalnie KHW dostarczyły odbiorcom 9,8 mln m sześc. gazu pochodzącego ze stacji odmetanowania. W ub. roku podały już 18,7 mln m sześc. metanu.
Instalacja w Wydziale 12 ZEC uruchamianej 27 lutego jest zasilana metanem ze stacji uruchomionej jesienią 2013 r. Tę instalację tworzą (podajemy za biurem prasowym KHW) dwa silniki gazowe o mocy elektrycznej 1,5 MW i mocy cieplnej 1,5 MWt każdy oraz kocioł gazowy o mocy cieplnej 6 Mwt.
Silniki gazowe stanowią jednostkę kogeneracyjną, w której ciepło i energia elektryczna są wytwarzane w jednym procesie technologicznym. Sprawność jednostki kogeneracyjnej kształtuje się na poziomie 85 proc. Silniki gazowe mogą zużyć ok. 5,5 mln m sześc. czystego metanu w ciągu roku , natomiast kocioł gazowy spala ok.3 mln m sześc. metanu.
Po uruchomieniu rudzkiej instalacji kopalnie KHW mogą zagospodarować ok. 27 mln m sześc. metanu. To, że wytwarzana jest z niego energia, to nie jedyna korzyść. To także efekt środowiskowy i rzecz o kolosalnym znaczeniu dla kopalń metanowych poprawa bezpieczeństwa.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.