Coraz częściej w mediach pojawiają się wypowiedzi polityków, ekonomistów i komentatorów, że trzeba coś zrobić z polskim górnictwem węgla kamiennego. Uzasadnieniem dla tego rodzaju dywagacji jest spadająca cena węgla kamiennego na świecie. Jest ona znacząco poniżej kosztów jego wydobycia w naszych kopalniach. Zgodnie z liberalną doktryną ekonomiczną jest to nie do zaakceptowania. Wszak ktoś musi dopłacać do tego węgla, a nikt nie ma na to ochoty.
Najmniejszą ma jej właściciel, czyli Skarb Państwa, który wzywa tylko do obniżenia kosztów. To obniżenie ma być osiągnięte za wszelką cenę. Ma nią być właśnie zamykanie kopalń. W tej konwencji rozpowszechnia się opinie, że polskie górnictwo węgla kamiennego stoi pod murem. Wynika z tego sugestia, że pluton egzekucyjny jest już gotowy, cel namierzony, górnictwu pod murem zawiązano oczy i tylko brak jest jeszcze rozkazu, aby oddać salwę. Cały ten tok rozumowania ma wszelkie pozory poprawności i dla nie zorientowanych ludzi jest on oczywisty. Ponieważ tych ostatnich w naszym kraju jest zdecydowana większość, przeprowadzenie egzekucji winno znaleźć demokratyczne poparcie. Trwają przygotowania do w miarę bezbolesnego jej przeprowadzenia. Jednym z argumentów jest fakt, ze Zachodnia Europa zlikwidowała górnictwo węglowe i dostatnio żyje z taniego jego importu.
Świat stawia na węgiel
Europa likwiduje górnictwo węglowe, tymczasem świat akurat czyni coś odwrotnego. Padają argumenty, że górnictwo rozwija się w krajach surowcowych i zacofanych. Najchętniej podaje się przykłady Ukrainy i Rosji, może jeszcze Mongolii i Kazachstanu. Milczy się w sprawie Chin, które z roku na rok i tak przez ostanie dwadzieścia lat nieustannie zwiększają eksploatację węgla kamiennego. Doszły on wreszcie do poziomu jego zużycia w skali połowy tego, co cały świat razem wzięty. Chiny to już drugie mocarstwo świata po USA. Tempo ich rozwoju, choć ostatnio mocno obniżone, jest nadal na pierwszym miejscu w skali globu.
Stany Zjednoczone też nie likwidują swego górnictwa węgla kamiennego. Jego trudności związane z konkurencją gazu łupkowego przerzucają na eksport do Europy. Krytycy tego stanowiska mówią, że są to oceny generalne, nie biorące pod uwagę kosztów wydobycia, które w USA są bardzo niskie. Co do Stanów Zjednoczonych to prawda, ale co do Chin to wydobywają one swój węgiel nie licząc się z kosztami, ale z jego ilością, która gwarantuje im niezawodne funkcjonowanie systemu energetycznego.
Tymczasem Europa stawia na tańszy i wygodniejszy jego import i z tego korzysta. My mamy brać z niej przykład. Jest to argumentacja bardzo wątpliwa, bo w rankingu gospodarczym Europa spada na coraz niższe pozycje. Dominująca dotąd rola państw europejskich w gospodarce świata z roku na rok jest coraz niższa. Z danych statystycznych wynika, że w 2012r. tylko trzy europejskie gospodarki mieściły się jeszcze w pierwszej dziesiątce. Były to Niemcy, Wielka Brytania i Francja, które jednak spadają coraz niżej. W tej sytuacji powstaje pytanie kogo warto naśladować w dziedzinie gospodarki? Stale rozwijające się w oparciu o węgiel kamienny Chiny? Czy też upadającą gospodarkę UE, która nie chce własnego węgla kamiennego?
Napięcie
Tymczasem nie zauważa się tego, że w rejonie Pacyfiku narasta napięcie polityczne związane z nienotowanym dotąd rozwojem Chin. Ostatnie prognozy na ten temat mówią o prześcignięciu gospodarki USA w ciągu następnej dekady. Nie trzeba być przenikliwym politykiem, aby wiedzieć, o tym że Stany Zjednoczone zrobią wszystko, aby do tego nie dopuścić. Chiny, a także Japonia, przygotowują się do konfliktu zabezpieczając sobie dostawy niezbędnych dla nich surowców w pobliżu własnych granic. Nie zważając specjalnie na ich ceny, opłacalność i tym podobne zależności. Trwają intensywne prace Chin nad udostępnieniem im surowców Kazachstanu, Mongolii, Afganistanu i Syberii.
Podobnie Japonia mimo sporów z Rosją o Kuryle inwestuje we wspólne z nią poszukiwania ropy na Morzu Ochockim i szelfie Morza Barentsa. Rozważa też udział w inwestycjach infrastrukturalnych na Dalekim Wschodzie w celu zapewnienia sobie bliskich dostaw surowcowych niezależnie od warunków i panującej tam ceny.
Otóż napięcie polityczne i rozwijająca się między Chinami, a USA "zimna wojna" o dostęp do surowców, staje się coraz bardziej "gorąca". W jej wyniku możliwa jest i stosunkowo łatwa blokada światowego handlu węglem kamiennym. W takiej sytuacji o jego przepływie przez przestworza oceaniczne decydować będą nie prawa handlowe, ale raczej wojenne. Te ostatnie będą egzekwowane przez krążowniki na morzach i oceanach, których obu stronom konfliktu już nie brakuje. Jest to tylko kwestia wzrostu napięcia i związanych z tym rozkazów.
W tej sytuacji Europa w każdej chwili może być odcięta od tanich dostaw węgla kamiennego z Indonezji, USA i z Australii. Co jej pozostanie? A no tylko polskie zagłębia węglowe, które ze względu na sytuację polityczną na świecie staną się natychmiast opłacalne, rentowne, korzystne i potrzebne. Dziś wydaje się sensowne ich zlikwidowanie. Jutro może okazać się, że to błąd nie do naprawienia. Import na którym polska energetyka zamierza oprzeć swoje dostawy węglowe może zniknąć jednego dnia bezpowrotnie. Co wtedy? Wtedy trzeba będzie zamknąć wiele zakładów, mieszkać po ciemku i pluć sobie w brodę, że po raz kolejny międzynarodowym cwaniakom daliśmy się wyprowadzić w pole. Morał z tego jest taki, że trzeba, aby Polak wreszcie był mądry przed szkodą, na co akurat w sprawie węgla kamiennego jest na to jeszcze szansa. Do tego potrzebna jest długofalowa polityka surowcowa państwa. Winna ona uwzględniać nie tylko proste zależności ekonomiczne i finansowe, ale też brać pod uwagę globalną sytuację polityczną, gospodarczą i surowcową przynajmniej w perspektywie najbliższych dwudziestu - trzydziestu lat nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie.
Łagodna eutanazja
Polskiemu przemysłowi górnictwa węglowego proponuje się łagodną eutanazję. Jest to dziś modny kierunek wśród czołowych państw UE. Zniechęceni spadkiem światowych cen węgla, bez bliskich perspektyw ich wzrostu najlepiej abyśmy sami zlikwidowali, to co mamy najcenniejszego, to co jest sercem polskiej energetyki i jej gospodarki. W zamian proponuje się nam, że pogrzeb będzie bardzo uroczysty, a żałobne mowy wygłoszą prominentni wodzowie UE. Polski węgiel kamienny tradycyjnie związany jest z Górnym Śląskiem, a jak dotychczas region ten jest gospodarczym sercem kraju. Jego paraliż to wspomniana śmierć, która innym w związku z zaostrzającą się sytuacją polityczną na świecie, coraz bardziej zagląda w oczy. Czy w imię źle pojętej solidarności mamy ginąć razem z państwami UE wyznającymi tego rodzaju zasady? Chyba nie! Mamy jeszcze dość woli życia, istnienia i współpracy z resztą świata.
Strategiczny sektor
Wśród fałszywego płaczu i lamentu nad polskim górnictwem węgla kamiennego przebija się jeszcze racjonalna informacja, że 90 proc. naszej energetyki oparta jest na tym właśnie paliwie. Nie da się tego zmienić z dnia na dzień, wszelkie rozważania na temat likwidacji kopalń węgla z tego powodu są irracjonalne. Kiedyś byliśmy niezależni od dostaw rosyjskiego gazu. Była jego dużo mniejsza konsumpcja, ale dawaliśmy sobie radę. Teraz nie jest już to możliwe. Nasze gazowe bezpieczeństwo energetyczne zostało oddane w rosyjskie ręce i to niezależnie od tego ile płacimy za ten gaz. Już to wydarzenie winno być ostrzeżeniem, aby podobnych głupstw w przyszłości już więcej nie robić.
Cała medialno - polityczna dyskusja nad sytuacją węgla kamiennego jednak zmierza w tym tylko kierunku. Strategiczny sektor, który z powodów kryzysu światowej gospodarki przestał być opłacalny ma być za to ukarany likwidacją. Trzeba się poważnie, a nie jak dotąd tylko powierzchownie, zastanowić się, co nas czeka w tej sytuacji. Zlikwidować, to żadna sztuka. To potrafi każdy, bez żadnego wykształcenia i ministerialnego stanowiska. Co jednak po tym? Ano, jak zabraknie tego węgla to rzucimy się na odtapianie, odbudowywanie tych kopalń. Będzie to dziesięć razy, a może i więcej droższe niż to, co zaoszczędziliśmy przez ich likwidację. Strategiczny sektor jakim jest górnictwo węgla kamiennego wymaga rozwagi, zastanowienia się, wielostronnych analiz, badań i ocen. Na razie tego wszystkiego brakuje, a oceny ferowane są albo przez polityczne "autorytety", albo ich medialne nośniki, które każde głupstwo upowszechnią i nagłośnią byleby był to "news".
Pod chińskim murem
W tej materii wypada zaapelować do władz państwa, do mediów i ludzi nauki o rozwagę w sprawach górnictwa węgla kamiennego. O spojrzenie na nie, nie tylko z wąskiej i doraźnej sytuacji dnia dzisiejszego, ale z perspektywy przynajmniej pół wieku do przodu. Opartej na rzetelnych badaniach, prognozach i ocenach, których na razie brak. W nawiązaniu do rozważań, że polskie górnictwo znajduje się pod murem, nie od rzeczy będzie uwaga, że jest to mur chiński, a nie egzekucyjny, jak tego pragną jego likwidatorzy.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Po co szukać daleko? Zabrze, kopalnia głębinowa Siltech-dawniej Jadwiga. Jest co roku pokaźny zysk. Czyli można?
Konkurencja dla polskiego GWK jest na Wschodzie USA. Kopalnie podziemne w Kentucky, Zachodniej Wirginii, Illinois. Wydajnosc jest tam 3 do 6 razy wieksza niz w Polsce. Maszyny pracuja o 100% dluzej niz na Slasku. Koszty wydobycia sa ponizej 200 zlotych na tonie. Pomimo tego wegiel jest na pograniczu konkurencyjnosci z gazem niekonwencjonalnym. Elektrownie na wegiel sa zamykane na wielka skale. Wiec w tym roku eksport wegla jest rekordowy. Problem co czesto powtarzam jest tu w Polsce. Gdyby koszty nie wzrosly o 100% od przejecia wladzy przez naszych geniurszy gospodarczych z PSL i PO to cale te nasze rozwazania bylyby bez podstaw. Wegiel jest towarem zbywalnym , handluje sie nim w skali 1 mld ton rocznie.
Do:janusz i mordo tym moja. O nieudolnym zarządzaniu polskim węglem nie jeden raz juz pisałem. Owszem nie zajmowałem się szczegółami typu dlaczego polski górnik efektywnie pracuje tylko 3,5 godziny. Moje propozycje miały chrakter raczej strategiczny i dotyczyły eliminacji wszytkich tego rodzaju niedociągnięć, błędów i nieudolności. Sprowadzały się one nie do kryttki istniejacej kadry KW i KWH, ale do zmiany ich własciciela, który lepiej dbałby o powierzone im górnicze mienie. W obecnej sytuacji zamiana jednych prezesów i dyrektorów na innych nic nie daje, a nawet może mieć odwrotny skutek od zamierzonego. Dzieje się tak dlatego, bo decyzje w tej sprawie podejmują politycy, którzy o górnictwie mają pojęcie raczej zielone. Górnictwo trzeba odebrać nieudolnym politykom i umiejętnie sprywatyzować, tak jak uczyniono to z Bogdanką. Tam jakoś sprawy same się regulują. Niestety, górnicy z jednej strony krytykują polityków, którzy nie umieją zarzadząć górnictwem, a z drugiej trzymają się ich rękami i nogami, bojąc się, że prywatny przedsiębiorca będzie liczył tylko koszta, a politykę odstawi do kąta. To moim zdaniem jest główną wadą poskiego górnictwa węgla kamiennego, Kilka, a moze i kilkanaście tekstów napisałem na ten temat, ale odpowiada mi głuche milczenie. Teraz zarzuca się, że nie piszę o tym, czy tamtym. Proszę zauważyć, że w krótkim tekście nie można napisac o wszystkim. Kogos może draznic zajmowanie się Syberią, Chinami, Australią, czy USA i Dalekim Wschodem. To jednak tamtejsze wydobycie kształtuje koszta i ceny na świecie. Nasze górnictwo nie jest w stanie im dorównac ze wzgledów czysto przyrodniczych. Takie złoze w stanie Montana USA Powder River ma powierzchnię 60 tys. km kwadratowych, węgiel zalega płasko kilkanaście metrów pod powierzchnią terenu, a pokład ma grubosć 30 metrów. Koparka tylko sypie na tasmociag, a koszt to kilkanaście dolarow za tonę. W tej sytuacji tylko podobna eksploatacja może konkurowac z tym węglem. My nie potrafimy pokładu z głębokości 1000 metrów podnieść na powierchnię, chocbyśmy nawet tego bardzo chcieli i tu generalnie żadna organizacja pracy nic nie pomoże. Dlatego tez piszę o tym co sięd zieje z surowcami na całym świecie, a nie tylko w naszym własnym zaścianku. Pozdrawiam
Andrzeju, chodzi o to , ze praca jest zle zorganizowana dla gornikow! Nie to ze gornicy sa leniwi. I w tym jest sedno. To samo dotyczy sie wykorzystania maszyn. Cale polskie GWK jest "rezerwatem" jesli chodzi o poziom technologii gorniczej. Po co pakowac grube miliardy podziemie skoro ani maszyny ani ludzie nie sa nawet w polowie wykorzystywani efektywnie? Odpowiedzialnosc za ten fakt ponosi WLASCICIEL. Czyli wszyscy Polacy, ale z powodu tego , ze wiekszosc GWK w Polsce jest panstwowe , jak za komuny nie ma naprawde wlasciciela, ktory troszczylby sie o zasoby , sposob wykrozystania tych zasobow, zapewnienie gornikom bezpiecznego i sensownego miejsca pracy, i tak dalej. Tak dalej nie moze byc. Problem jesli nie zostanie rozwiazany TERAZ sam sie rozwiaze, ale skutki dla gornikow i ich rodzin beda KATASTROFALNE.
Do :mordo ty moja Mordeczko Ty moja wszechwiedzaca światła w swej przenikliwej ocenie stanu wydobycia każdej kwk od tych w tenczynku aż po bogdanke jasny oświecony kolego otóż w kombajny się inwenstuje ale w odstawę już nie bardzo 40% dobrze prawisz wielmożnie oświecony buddo górnictwa tyle że to są gwarki pamietające lata 90-te jednostki są niejednokrotnie po 5-krotnym remoncie (o ile wiesz co to jednostka w gwarku). Górnik pracuje 3,5h dobre ale zanieś 3strupnice po 160kg i 6 łuków ociosowych po 80kg do przodka lub na przebudowe jeszcze rabuj stare th obudowy tak wiem ty bys to sam zrobił takich kopalnia potrzebuje przyjmij się są przyjęcia a nie gadaj 3 po 3 wszechmocny uzdrowicielu górnictwa. A o asteroidach porozmiawiajmy może na tym się lepiaj znasz? Pozrawiam P.S. przyjedź na Wole pokaże ci Czeczott...
Cytaty z wypowiedzi prof. Mariana Turka z 5 lipca 2013 roku. Największym obciążeniem kosztowym w górnictwie węgla kamiennego są koszty pracy, dlatego bardzo ważnym obszarem obniżania kosztów wydobycia jest wzrost wydajności pracy. W tym zakresie musi być poprawiona organizacja pracy – w niektórych kopalniach efektywny czas pracy górnika to tylko 3,5 godziny. Ważna jest więc w tym zakresie poprawa systemów przewozu załogi na dole kopalń. Redukcja kosztów związana z organizacją pracy absolutnie nie może jednak odbywać się kosztem bezpieczeństwa pracy górników. Stwarza to szereg problemów logistycznych, które trzeba wziąć pod uwagę. Inne obszary obniżenia kosztów wydobycia to racjonalizacja zużycia energii, na przykład poprzez optymalizację modelu odstawy i transportu urobku, modernizację sieci wentylacyjnej. Jako jedną z dróg obniżenia kosztów wymienia się również modernizację i odtwarzanie parku maszynowego (przestoje spowodowane usterkami wynikającymi ze zużycia maszyn i urządzeń znacząco wpływają na wzrost kosztów).
Bardzo sie pan redaktor myli! co to znaczy "Zniechęceni spadkiem światowych cen węgla, bez bliskich perspektyw ich wzrostu najlepiej abyśmy sami zlikwidowali, to co mamy najcenniejszego, to co jest sercem polskiej energetyki i jej gospodarki." Obecne ceny sa rewelacyjne jak spojrzy sie na trend historyczny notowan wegla. Prosze w koncu napisac lub opisac jakie przyczyny spowodowaly , ze polski gornik wydobywa rocznie mniej niz jego kolega z roku 1938 roku. Pan redaktor jest zwolennikiem "teorii spiskowej" ale to Polacy kopie sobie dolek lub jak kto woli zawieszaja sznur na galezi. Gdy koszty wydobycia w GWK wzrosly o 100% za ostatnie 7 lat i panu redaktorowi to nie przeszkadza to znajduje sie tematy zastepcze. O tym trzeba mowic! dlaczego gornik pracuje efektywnie przez 3,5 godziny a placi mu sie za 7,5 godziny? Dlaczego miliardowej wartosci inwestycje w kombajny, odstawe i cala infrastrukture sa wykorzystywane ponizej 40% zaplanowanych "mocy"? To sa tematy a nie bajki o wojnie zimnej w Afryce, Dalekim Wsschodzie, a moze zaczniemy rozmawiac o asteoridach? Walka w kosmosie o zasoby surowcowa a klapa w polskim GWK. Wstyd.
Tekst jest niepełny, pełen frazesów i fałszywej troski. Przemilczanie wątku o nieudolnym zarządzaniu i wszechobecnej korupcji w branży jest fałszowaniem prawdziwego stanu rzeczy.
Dlaczego nie ukazał się mój tekst. Czekam od wczoraj.
Bardzo dobry tekst. Rzad powinien chronic polski przemysł tak jak to robią inne panstwa czlonkowskie UE - przyklad Wlochy zwinęli produkcje Fita Pandy do siebie nie patrząc na koszta. A u nas? zamknąć bo sie nie opłaca
bardzo dobry tytuł artykułu, ciekawe czy ktoś w sejmie go rozumie...
Oby ten pełen niebywałej przenikliwości i troski głos otworzył oczy , rozum i sumienia decydentów III RP .
Górnicy powinni walczyć o swoje domagając się od zaraz, natychmiast, odwołania nieudolnych dyrekcji i zarządów.
Zdzichu, może się ludzie po prostu boją napisać coś więcej bo zaraz moderacja usunie niewygodne posty.
bardzo mądry artykuł który powinien ukazać się we wszystkich gazetach w naszym Kraju nawet rząd powinien chronić nas cały przemysł wydobywczy a nie go likwidować. Dlaczego panowie tak mało jest wpisów pod tym artykułem, piszcie jak najwięcej żeby nasz rząd widział jak górnicy walczą o swoje.
POlska najlepiej zamknąć zakopać zalać nie opłaca sie przykład kwk morcinek czesi mają koncesje pg silesia czesi fedrują yno grzmi dużo by tu wymieniać POlska jakby ktoś inny rządził to jestesmy potęgą węglowa kghm pierwsza czołówka w europie ale ni zamknąć tylko te eko pierdoły o atomie energia z węgla jest najtansza zwolennicy atomu jak wam podniosą ceny prądu z el atomowych o 100 % to przestaniecie tak gadać że atom jest taki super.
W sumie nie tak dawno zamknięto sporo kopalń bo się nie opłacało ich trzymać. Później było wiele głosów ekspertów itd. że to był błąd. Teraz historia zatacza koło i jest identyczna sytuacja. Jak można być tak zaślepionym.
przerabiać węgiel na gaz i benzynę postawić zakłady przeróbcze będzie mniejsze bezrobocie i tani gaz i paliwo i większe wpływy do kasy państwa czas zacząć inwestować i rozwijać górnictwo i wszystko co z tym związane a nie zamykać likwidować i zrobić w Polsce skansen poprzemysłowy
Nareszcie jeden mądry i roztropny głos w strategicznej sprawie!