Przepisy dotyczące świadczeń z tytułu prawa do deputatu węglowego wzbudzają wciąż wiele wątpliwości. Jeśli w grę wchodzą przepisy ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, są realizowane przez ZUS co miesiąc. W przypadku byłych pracowników PRG jest to wypłata jednorazowa.
- Na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 lipca 2007 roku o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest zobowiązany do realizacji ekwiwalentu pieniężnego. Osobami uprawnionymi do ekwiwalentu są emeryci i renciści, mający ustalone prawo do emerytury lub renty, którzy pobierali bezpłatny węgiel w naturze od przedsiębiorstw robót górniczych lub przeszli na emeryturę albo rentę z tych przedsiębiorstw, są uprawnieni do bezpłatnego węgla na podstawie Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników zakładów górniczych z dnia 21 grudnia 1991 roku i którzy uzyskali emeryturę lub rentę przed dniem 1 stycznia 2007 roku, a po dniu 31 grudnia 2001 roku nie pobierali ekwiwalentu - tłumaczy zawiłości paragrafów Zofia Muczko, zastępca dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Chorzowie.
Do kategorii osób uprawnionych należą także wdowy, wdowcy i sieroty, mające ustalone prawo do renty rodzinnej po byłych pracownikach przedsiębiorstw robót górniczych, którzy przed śmiercią byli uprawnieni do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla.
Z kolei ustawa o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 z 7 września 2007 roku przewiduje wypłatę ekwiwalentu z ZUS byłym pracownikom kopalń postawionych w stan likwidacji przed 1 stycznia 2007 roku albo wdowom, wdowcom lub członkom rodzin, którzy nabyli prawo do renty rodzinnej po emerycie bądź renciście uprawnionym do ekwiwalentu.
Decyduje układ zbiorowy
Trzeba mieć na uwadze fakt, że każda z ustaw stanowi o tym, jaka ma być wartość świadczenia. Te osoby, które nabyły prawo do deputatu na podstawie układu zbiorowego pracy z 1980 roku, otrzymują ekwiwalent równowartości dwóch i pół tony węgla, natomiast osoby, które nabyły te uprawnienia na podstawie układu zbiorowego z 1991 roku, otrzymują równowartość trzech ton węgla.
- Jeśli chodzi o ustawę o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, to wypłaty realizujemy na bieżąco, co miesiąc. W przypadku byłych pracowników prg są to wypłaty jednorazowe - wyjaśnia dalej Zofia Muczko.
- Wysokość ekwiwalentu stanowi iloczyn ilości węgla objętego uprawnieniem, dwie i pół lub trzy tony, oraz przeciętnej średniorocznej ceny zbytu węgla kamiennego w sortymencie orzech II z roku poprzedzającego rok, w którym ekwiwalent ma być wypłacony. Kwota ta jest następnie skorygowana o przewidywany wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych na rok planowany - dodaje wiceszefowa chorzowskiego oddziału ZUS.
Ekwiwalent wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z harmonogramem, na wniosek osoby uprawnionej. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające uprawnienia do ekwiwalentu i potwierdzające jego wysokość oraz oświadczenie o niepobieraniu ekwiwalentu lub bezpłatnego węgla w naturze.
Wnioski o wypłatę ekwiwalentu zgłasza się do końca pierwszego kwartału roku, w którym ma on zostać wypłacony po raz pierwszy. W bieżącym roku jest on wypłacany za lata 2010-2011.
Mniej biurokracji
Ekwiwalent jest wypłacany w terminie do końca pierwszego kwartału roku, w którym ma zostać wypłacony, a jeżeli jest wypłacany po raz pierwszy - w terminie dwóch miesięcy od dnia zgłoszenia wniosku.
Zgodnie z ustawą z dnia 26 maja 2011 roku o zmianie ustawy o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych w przypadkach, w których na wniosek zgłoszony przed dniem 1 stycznia 2012 roku dokonano wypłaty ekwiwalentu choćby jeden raz, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca ekwiwalent bez konieczności składania kolejnych wniosków o wypłatę.
-Wypłata w 2012 roku ekwiwalentu należnego za lata 2010-2011 dla świadczeń emerytalno-rentowych zostanie dokonana z urzędu jednorazowo, wraz z emeryturą lub rentą, w marcowym terminie wypłaty świadczenia, pod warunkiem, że wcześniej dokonana została wypłata choćby jeden raz - podsumowuje wicedyrektor Zofia Muczko.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
