Od kilkunastu dni odbieramy sygnały o problemach z interpretacją przez oddziały ZUS definicji "pracy górniczej". Dotyczy to głównie górników z ZE PAK starających się o świadczenia emerytalne. Ma on dotyczyć prawie jednej czwartej zatrudnionych w kopalni Konin i powiązanych z nią firm, uprawnionych do korzystania z ustawy osłonowej z 2023 r
Warto zwrócić uwagę na fakt, że 19 października 2022 r. weszła w życie nowelizacja ustawy emerytalnej, która określa, czym jest przodek, a czym odkrywka. Dotychczas pojęcia te nie były bowiem precyzyjnie zdefiniowane, podlegały zatem interpretacjom tak ZUS jak i sądów. Nowelizacja pojęcie "odkrywki", jako miejsca pracy, zastąpiła "zakładem górniczym", ale to w opinii wielu ekspertów nie rozwiązało sprawy.
Z prośbą o wyjaśnienie problemu zwróciliśmy się do zabrzańskiego oddziału ZUS. Emerytury górnicze wchodzą bowiem w kompetencje trzynastu oddziałów ZUS: w Bielsku-Białej, Chorzowie, Zabrzu, Chrzanowie, Częstochowie, Krakowie, Legnicy, Lublinie, Poznaniu (II), Rybniku, Sosnowcu, Wałbrzychu i Wrocławiu. Czekamy na wyjaśnienia.
Tymczasem jak poinformował nas Piotr Szygula, zastępca dyrektora w oddziale ZUS w Zabrzu, nie pojawiły się jak dotąd żadne problemy w interpretowaniu przepisów pracy górniczej w przypadku pracowników kopalń węgla kamiennego, którzy przechodzą na emerytury górnicze.
Przypomnijmy zatem, że artykuł 50d Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych mówi, że przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego: 1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu, ładowaniu i zwałowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących, transportujących i zwałujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych; 2) w drużynach ratowniczych. 1a. Przez przodek rozumie się obszar wyrobiska górniczego, w którym są wykonywane prace bezpośrednio związane z wydobywaniem kopaliny lub drążeniem tego wyrobiska, w tym ścianę, a w odkrywkach również obszar związany bezpośrednio z urabianiem kopaliny, nadkładu lub skał otaczających oraz ze zwałowaniem, w tym formowaniem korpusu zwału, a także strefę przyprzodkową stanowiącą obszar bezpośrednio przyległy do przodka, ustalony w kopalni na podstawie organizacyjno-technicznych metod wykonywania robót górniczych, w której są wykonywane prace związane z odstawą urobku oraz utrzymaniem wyrobiska.
2.Okresy pracy wymienione w ust. 1 pkt 2 zalicza się w wymiarze półtorakrotnym również tym pracownikom dozoru ruchu i kierownictwa ruchu kopalń, którzy pracują przez co najmniej połowę dniówek roboczych w miesiącu pod ziemią, w kopalniach siarki lub w kopalniach węgla brunatnego.
3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, w drodze rozporządzenia, określi szczegółowo stanowiska pracy, na których zatrudnienie zalicza się zgodnie z ust. 1 i 2 w wymiarze półtorakrotnym.
4. Minister właściwy do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki surowcami energetycznymi i ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określi, w drodze rozporządzenia, zasady ewidencjonowania przez pracodawców okresów zatrudnienia na stanowiskach, na których okresy pracy górniczej zalicza się w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury, oraz na niektórych innych stanowiskach pracy górniczej.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.