Adam Maksymowicz: Kucie Polskiej Miedzi

Niewątpliwy sukces, jakim było odkrycie w samym centrum Europy jednego z największych złóż miedzi na świecie i rozpoczęcie jego eksploatacji powoli przechodzi już do historii. Obecna faza schyłkowa wydobycia coraz uboższych rud w coraz bardziej ekstremalnych warunkach naturalnych zaczyna kierować zainteresowania kierownictwa KGHM ku innym rozwiązaniom.

 

Oczywiście jeszcze są zyski, dewidendy, obroty, zamówienia, które podtrzymują famę najlepszej firmy górniczej w Polsce. Propagandowo i formalnie jest doskonale, a głosi się, że będzie jeszcze lepiej. Jednak nawet na tej propagandowej tylko wersji „powszechnej szczęśliwości” w Polskiej Miedzi pojawiają się poważne rysy, zapytania i niejasności.

 

Należą do nich przede wszystkim futurystyczne pomysły zarządu i rady nadzorczej dobre dla autorów powieści „z dreszczykiem”. Polityka złudzeń, obietnic i nierealnych pomysłów ma za zadanie podtrzymać giełdę oraz zaufanie sektora bankowego do kredytowania jej działalności. Polityka ta jednak z powodu swoich wewnętrznych sprzeczności coraz bardziej staje się samobójcza.

Pracownicy firmy mniej więcej wiedząc „co się święci”, aby nie zostać na przysłowiowym lodzie zawzięcie pilnują swoich interesów i miejsc pracy. Dlatego też są one tu najsilniejsze w skali całego kraju.

 

Kadra kierownicza i polityczna sprawująca tutaj władzę działa zawsze tak samo niezależnie od swego koloru, nazwy i wyniku wyborów. Z natury rzeczy do związków zawodowych nie należy.

 

W jakiejś części daje to im przewagę, bo mimo wszystkich uprawnień związkowcy nie są przygotowani do ocen i prognoz zwianych z produkcją i sytuacją gospodarczą na świecie.

 

Pod każdym względem gwiazdą jest tu lider Związku Zawodowego Pracowników Polskiej Miedzi poseł SLD – Ryszard Zbrzyzny. Pełni on też funkcję wiceprzewodniczącego klubu sejmowego tej partii.

Mając wgląd w wiele dokumentów rządowych, sejmowych i gospodarczych łatwo odczytuje wszystkie wynikające z nich zagrożenia dla pracowników swojej firmy.

 

Gorzej jest z kontrolą międzynarodowego rynku producentów miedzi. Po prostu ze strony związkowej nie ma tej klasy specjalistów. Dlatego po części zarządowi udaje się wmówić związkowcom przedsięwzięcia, które godzą w nich samych.

 

Przykładem jest tu likwidacja ZG „Konrad” w Iwinach, która proporcjonalnie do skali produkcji przynosiła dochody nie wiele mniejsze od ZG „Lubin”. Teraz w to miejsce obiecuje się związkowcom „złote góry” a to w Kongo, a to w Kanadzie, a to być może, że nawet w samym USA.

Sztab Ryszarda Zbrzyznego (w skład którego wchodzą pozostali liderzy istniejących tu związków zawodowych) coraz mniej daje się nabierać na przysłowiowe „gruszki na wierzbie”.

 

Związkowcy nie chcą żadnej Kanady, bo dobrze wiedzą, że pracę dostanie tam zaledwie kilku menadżerów z KGHM. Reszta, na zasadzie jakichś znajomości, szczęśliwych przypadków może załapać się tylko na pojedyncze etaty. Dziesiątki tysięcy zatrudnionych teraz ludzi pozostanie jednak na zawsze w Lubinie.

 

Z finansowej analizy wynika, ze złoże w Kanadzie i gdzie indziej trzeba będzie zakupić na kredyt! Po prostu dochody nie są aż tak wielkie, aby można było poszaleć na międzynarodowym rynku. Kredyt liczony w setkach milionów dolarów trzeba jednak spłacać, a w wyniku nieudanej zagranicznej inwestycji do bram KGHM może zapukać komornik.

 

Tak to widzą związkowcy w swoich pismach, wypowiedziach, stanowiskach i oświadczeniach.

 

Do tego dochodzą niczym nieuzasadnione inne jeszcze zamierzenia. Są to pomysły na kupno „Centrozłomu Wrocław”, gdyż firma coraz bardziej stara się swoją produkcję opierać na zakupie złomu, a nie na własnych kopalniach.

 

Ostatnim pomysłem jest wykupienie akcji energetycznego potentata, jakim jest „Tauron”. Zakupy te KGHM, jako większościowy udziałowiec Skarbu Państwa, dokonuje od tegoż swojego właściciela, czyli od Skarbu Państwa.

 

W ten sposób okrężną drogą w postaci „suwerennych decyzji” wypracowany zysk pozostawiony do dyspozycji KGHM wraca zasilając budżet.

 

Zamieszanie finansowe powoduje decyzja o wyemitowaniu przez KGHM obligacji na sumę ok. 500 milionów złotych. Obok zakupu „Tauronu” podpisano już wstępne porozumienia o budowie przez KGHM elektrowni w Kędzierzynie-Koźlu.

 

Padły też zapowiedzi udziału kapitału w budowie pierwszej polskiej elektrowni atomowej. Po prostu związkowcy widzą, że zarządowi pali się grunt pod nogami i dlatego stara się on jak najszybciej i byle gdzie ulokować swoje pieniądze, póki one jeszcze są. Po to, aby potem mieć z nich jakikolwiek jeszcze dochód.

 

Na własnych kopalniach i hutach jeszcze nie postawiono krzyżyka, ale wszystko ku temu zmierza.

 

W swoim antyzwiązkowym zawzięciu firma doznaje kolejnych prestiżowych porażek przed sądami pracy. Pozbawienie kilku przywódców związkowych 14 pensji za organizowanie strajku sądy uznały za bezprawne i nakazały wypłaty tych wynagrodzeń.

Wiedząc, jak sprawy się rzeczywiście mają, zarząd KGHM szuka wszędzie i za wszelką cenę oszczędności. Dotyczą one również ograniczenia funduszu płac.

 

Obniżek wynagrodzeń nie będzie, ale też o ich wzroście trzeba zapomnieć. Nie wyrażają na to zgody sami związkowcy, którzy nie bez słuszności powołują się na głoszone przez zarząd sukcesy ekonomiczne, finansowe i wszelkie inne.

 

Pytają oni, dlaczego, jeżeli jest tak dobrze, to jest tak źle. Uważają, że „arogancja” zarządu przekracza wszelkie granice i dąży on do konfrontacji. Pytają, kiedy w tej sytuacji poda się on do dymisji? Otóż, nie pod się nigdy do dymisji, a skala jego „arogancji” jest taka sama, jak ich rządowych decydentów.

 

W tej sytuacji związkowcy niedwuznacznie dają do zrozumienia, że tradycyjnie podejmą oni akcje protestacyjne. Zarząd, nadal uprawiając politykę „sukcesu”, utrzymuje swoją krajową i międzynarodową pozycję. Jest ona podtrzymywana sztucznie, czego nie chcą i nie mogą zaakceptować związki zawodowe. Chcą oni jasnej i przejrzystej gry opartej na rzeczywistym stanie rzeczy.

 

Jeżeli jest tak dobrze, to żądają oni podwyżek płac, jeżeli jest źle, to żądają powiedzenia prawdy. Zarząd, klucząc i zwijając się, plecie, co tylko może, jak przysłowiowy „Piekarski na mękach”. Jest on zakładnikiem głoszonych przez siebie teorii sukcesu, na których podstawie związkowcy domagają się niemożliwych do zrealizowania żądań.

Władze KGHM znalazły się w tej sytuacji pomiędzy kowadłem, jakim jest skarb państwa a związkowym młotem. Wszystko wskazuje, że rządowa determinacja nie ugnie się przed związkowym protestem. Jedynym satysfakcjonującym związki pociągnięciem rządu może być co najwyżej spektakularna dymisja zarządu.

 

Nowy zarząd będzie miał to samo zadanie do spełnienie, co i poprzedni. Będzie musiał jednak tak sprytnie przedstawić sprawy i takie podjąć decyzje, aby uspokoić związki zawodowe. Nie potrafił tego zrobić jeden z najzdolniejszych menadżerów, jakim był Mirosław Krutin.

 

Nic nie wskazuje na to, aby jego następcy byli w tej profesji lepsi. Wszystko wskazuje na to, że kolejny zarząd padnie pod ciosami związkowców. Będzie to jednak ich pyrrusowe zwycięstwo, bo gra toczyć się będzie nadal na tych samych zasadach. Jej finałowym rozwiązaniem będzie upadek firmy spowodowany sprowokowanym strajkiem generalnym związkowców. Ze strony rządowej będzie to najlepsze rozwiązanie, bo wina spadnie na związki zawodowe. Mając do dyspozycji wszelkie media łatwo się ich oskarży o anarchię, „brak umiaru”, „nieodpowiedzialność’ itp., czyli zarzuty dobrze znane z retoryki stosowanej jeszcze w czasach PRL.

 

Ze względu na to, że miedź jest metalem łatwo kowalnym i dobrze rozciągliwym, proces ten będzie trwał jeszcze jakiś czas. Wbrew wszystkim propagandowym sloganom dotyczącym Polskiej Miedzi jej los jest w rękach Skarbu Państwa, a nie związkowców. Jeżeli zdecyduje się on na profesjonalne kierowanie firmą przez zawodowych specjalistów oraz na powiedzenie prawdy o niej samej i przestanie rabunkowo drenować jej zasoby, to firma jest do uratowania.

 

Na to jednak potrzebne są zmiany na samych szczytach władzy. Nie chodzi tu o rządy tej, czy innej partii politycznej. Powinna ulec zmianie koncepcja państwowego nadzoru nad własnym kapitałem z obecnej formuły rabunkowej na gospodarczy rozsądek, kompetencję, umiar i rozwój.

 

Po prostu polityka młota i kowadła nie może być nadal kontynuowana. Jest to podstawowy warunek utrzymania Polskiej Miedzi pod każdym względem w dobrej kondycji.

 

Czytaj: Felietony Adama Maksymowicza

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.