W Chorzowie, w ramach II Śląskiego Konwentu Klimatycznego Climate-Con 2025, rozmawiano o transformacji regionów górniczych, działaniach adaptacyjnych, technologiach dla klimatu i gospodarce obiegu zamkniętego. Ideą tej dorocznej debaty jest stworzenie przestrzeni do współpracy i wymiany doświadczeń, tak aby działania na rzecz klimatu były bardziej skuteczne i oparte na wiedzy.
Tegoroczna edycja konwentu koncentrowała się wokół Regionalnego Planu Adaptacji do zmian klimatu dla województwa śląskiego. Jest to dokument strategiczno-wdrożeniowy, stanowiący element kształtowania polityki rozwoju i wizji regionu w kontekście coraz bardziej odczuwalnych zmian klimatu. Jednocześnie jest on pierwszym w Polsce dokumentem adaptacyjnym opracowanym na poziomie regionalnym. Zawiera plan działań adaptacyjnych w oparciu o przeprowadzoną diagnozę, w tym analizę zjawisk klimatycznych oraz identyfikację najbardziej wrażliwych obszarów i sektorów. Opracowanie określa priorytety i ramy dla działań adaptacyjnych podejmowanych na szczeblu regionalnym i lokalnym, a także nawiązuje do istniejących miejskich planów adaptacji z obszaru województwa śląskiego. Powstanie dokumentu ma na celu przygotowanie województwa śląskiego i jego mieszkańców do coraz bardziej odczuwalnych zmian klimatu – zmniejszenie jego podatności na zjawiska ekstremalne oraz zwiększenie potencjału do przeciwdziałania i zwalczania skutków tych zjawisk. Dokument został przygotowany przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) – wykonawcę wyłonionego w drodze przetargu. Regionalny Plan Adaptacji obejmuje również tematykę terenów pogórniczych – obszar specyficzny dla naszego regionu. Za opracowanie tej części dokumentu odpowiadał Główny Instytut Górnictwa – Państwowy Instytut Badawczy, partner w projekcie zintegrowanym LIFE-IP COALA.
Prace nad RPA do zmian klimatu rozpoczęto w marcu 2024 roku i trwały 18 miesięcy. Zarząd Województwa Śląskiego 2 października 2025 roku Uchwałą nr 2178/116/VII/2025 przyjął Regionalny Plan Adaptacji do zmian klimatu dla województwa śląskiego. Przyjęcie Planu rozpoczęło etap wdrażania wypracowanych w dokumencie rekomendacji, rozwiązań i przedsięwzięć, dzięki którym łatwiej będzie mieszkańcom województwa przystosować się do skutków zmian klimatu i zapewnić optymalne warunki do życia.
– Zmiany klimatyczne wpływają na nasze codzienne życie, dlatego tak ważne jest, abyśmy podchodzili do tego tematu świadomie — rozmawiali o nim i wymieniali się dobrymi praktykami. Bardzo się cieszę, że województwo śląskie po raz trzeci zorganizowało konwent klimatyczny, ponieważ jest to miejsce spotkań samorządowców, przedstawicieli biznesu, nauki i aktywistów — osób, które mogą dzielić się swoimi doświadczeniami i podpowiedzieć, jaką ścieżką powinniśmy iść w następnych latach – powiedział Marek Wójcik, wojewoda śląski.
Organizatorzy przygotowali liczne atrakcje. Jedną z nich była Strefa Expo z prezentacjami zielonych technologii i lokalnych inicjatyw.
Jako że konwent Climate-Con 2025 miał charakter praktyczny, był otwarty dla wszystkich, którym bliski jest temat ochrony klimatu i zrównoważonego rozwoju, a więc samorządów lokalnych i regionalnych, instytucji publicznych, organizacji pozarządowych, przedsiębiorców wdrażających zielone rozwiązania, naukowców, studentów, uczniów oraz mieszkańców regionu. Nie mogło więc zabraknąć punktu informacyjnego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Porad udzielali tym razem doradcy energetyczni.
– Odpowiedzieliśmy na mnóstwo pytań. Najwięcej dotyczyło spółdzielni energetycznych, finansowania instalacji OZE, czyli wszystkiego, co ma związek z efektywnością energetyczną. W ramach naborów ciągłych gminy mogą składać wnioski na wymianę źródeł ciepła, termomodernizację, w ramach naszych pożyczek preferencyjnych z umorzeniami. Osoby fizyczne mają do dyspozycji program Czyste Powietrze i mogą składać wnioski na wymianę źródła ciepła i termomodernizację w domach jednorodzinnych – powiedziała Elżbieta Kisiel, kierownik Zespołu Doradców Energetycznych w WFOŚiGW w Katowicach.
Gminy są istotnym partnerem w realizacji programu Czyste Powietrze. Posiadają duże doświadczenie w zakresie wsparcia mieszkańców przy korzystaniu z dofinansowania. Już 85 proc. gmin w kraju zawarło z WFOŚiGW porozumienia dotyczące prowadzenia punktów konsultacyjno-informacyjnych. Warto wiedzieć, że osoby zagrożone ubóstwem energetycznym mogą otrzymać do 100 proc. dofinansowania kosztów netto na termomodernizację domu i wymianę kopciucha na ekologiczne źródło ciepła.
Trzeba jednak pamiętać, że drogą do skorzystania z dofinansowania na projekty związane z wymianą źródła ciepła i termomodernizacją jest audyt energetyczny. To on stanowi ocenę istniejącego stanu użytkowania energii w danym obiekcie oraz określa możliwości i środki służące do jego poprawy. Zawiera też analizę ekonomiczno-energetyczną usprawnień w budynku wraz z wyborem optymalnego zakresu prac modernizacyjnych. Audyt jest więc podstawą prawidłowej decyzji o podjęciu przedsięwzięć poprawiających efektywność energetyczną obiektu.
Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.