Już po raz piąty w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu zorganizowano warsztaty ratownicze. Tematem tegorocznego szkolenia było „Bezpieczeństwo prac na wysokości w zakładach górniczych”. Nie zabrakło głosu ekspertów i ciekawej dyskusji. Były też pokazy technik ratownictwa wysokościowego.
W 2023 r. w polskim górnictwie doszło do 15 wypadków śmiertelnych. Aż dziesięć z nich miało miejsce w kopalniach węgla kamiennego, dwa w kopalniach miedzi i trzy na odkrywkach – mówią statystyki Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach. Z raportu górniczego urzędu wynika również, że w ubiegłym roku wskaźnik wypadków ogółem na 1000 zatrudnionych w górnictwie wyniósł 12,9.
Uczestnikom konferencji w CSRG w Bytomiu, eksperci WUG zaprezentowali statystykę wypadków śmiertelnych i ciężkich w l. 2019 – 2023, których przyczyną była nieprawidłowa eksploatacja maszyn i urządzeń w podziemnych zakładach górniczych. Najwięcej wypadków (10) miało miejsce z udziałem samojezdnych maszyn górniczych, wozów transportowych, na drugim miejscu była kolej podziemna (7), zaś na trzecim kolej szynowa podwieszona oraz górnicze wyciągi szybowe, szyby wraz z wyposażeniem – w każdej z tych grup doszło do 6 wypadków.
W 2023 r. doszło w polskim górnictwie do 2205 wypadków, za 9 miesięcy 2024 r. było 1696 wypadków. Według danych Państwowej Inspekcji Pracy w 2023 r. zanotowano 43 wypadków śmiertelnych, których przyczyną był upadek z wysokości.
- Bezpieczeństwo naszych pracowników to nasza dewiza - mówił podczas konferencji Mirosław Bagiński, prezes Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego.
- Zapraszam już na przyszłoroczne warsztaty, chcielibyśmy także, by takie konferencje były organizowane w innych miejscach. Bezpieczeństwo pracowników zakładów górniczych to bardzo ważny temat - dodał.
Badali wypadki w górnictwie
Warsztaty organizowane w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego to cykliczne wydarzenie, które jest miejscem dyskusji, prezentacji najnowszych osiągnięć, wymiany doświadczeń, poglądów i wiedzy pomiędzy przedstawicielami organów nadzoru górniczego, Państwowej Inspekcji Pracy, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zakładów górniczych, jednostek ratownictwa górniczego, Państwowej Straży Pożarnej, Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, oraz wszystkich zainteresowanych tematyką bezpieczeństwa pracy w kopalniach.
Warto wiedzieć, że prezes WUG sprawuje ustawowy nadzór i kontrolę nad podmiotami zawodowo trudniącymi się wykonywaniem czynności ratownictwa górniczego. W górnictwie polskim działają trzy jednostki ratownictwa górniczego: Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego SA w Bytomiu, Jednostka Ratownictwa Górniczo-Hutniczego KGHM Polska Miedź SA w Sobinie oraz Orlen SA - Oddział Ratownicza Stacja Górnictwa Otworowego w Krakowie.
O tym, jak jest to ważny temat świadczy m.in. fakt, że KGHM uruchomi centrum szkoleniowe do pracy na wysokości. Ratownicy będą mieć tam dostęp do najnowocześniejszych sal treningowych, które pomogą im w działaniach związanych z bezpieczeństwem.
- W branży górniczej najwięcej zagrożeń występuje przy wykonywaniu pracy szybowej - zwracali uwagę eksperci.
Podczas bytomskiej konferencji opisano kilka zdarzeń, które odnotowano w polskich kopalniach. W czerwcu 2023 r. miał miejsce wypadek śmiertelny w KWK Borynia-Zofiówka-Bzie Ruch Zofiówka, gdzie wypadkowi uległ pracownik zatrudniony przez specjalistyczną firmę, malarz-alpinista przemysłowy. Jego staż pracy (w technice alpinistycznej) wynosił 23 lata. Przyczyną wypadku był upadek do szybu w wyniku zerwania liny roboczej, na której był zawieszony pracownik - prawdopodobnie po wypięciu się z liny asekuracyjnej przed wyjściem na zrąb szybu.
Z kolei w listopadzie 2020 r. doszło do wypadku śmiertelnego w Centralnym Zakładzie Odwadniania Kopalń. Wypadkowi uległ ślusarz-spawacz oddziału szybowego, pracujący w górnictwie 5 lat. Wypadek zdarzył się podczas wymiany skorodowanych elementów pomiędzy belkami podtrzonowymi wieży szybowej szybu Bańgów, na głębokości około 2,8 m poniżej zrębu szybu. Jak ustalono przyczyną zdarzenia było wpadnięcie pracownika do szybu podczas wykonywania robót szybowych bez stosowania środków chroniących przed upadkiem z wysokości.
Wypadki podczas prac na wysokości badał również Okręgowy Urząd Górniczy we Wrocławiu. Zarówno w kopalni Lubin (w 2015 r.), jak i Polkowice-Sieroszowice (w 2024 r.) doszło do obsypania - w jednym przypadku górników, a w drugim ratowników - pracujących w zbiorniku retencyjnym resztkami zalegającego urobku. W obu przypadkach poszkodowane zostały dwie osoby. Z kolei w lipcu 2020 r. w kopalni Polkowice-Sieroszowice doszło do upadku ratownika-alpinisty z wysokości 10 metrów podczas przebudowy stropu nad wieżami napinacza taśmy. Pracownik został ciężko poszkodowany.
Sprzęt. Nowoczesny i niezawodny
Podczas warsztatów miały też miejsce pokazy technik ratownictwa wysokościowego przygotowane przez specjalistów Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego SA. CSRG dysponuje przewoźnym wyciągiem ratowniczym (PWR) oraz zastępami specjalistycznymi do prac z użyciem technik alpinistycznych.
Ratownicy z CSRG biorą udział w akcjach ewakuacji uwięzionych pracowników w szybach kopalnianych. Podczas jednego ze zdarzeń, gdy doszło do wpadnięcia 4 lin do szybu, ewakuacja dwóch pracowników z użyciem PWR trwała 8 godz.
Warto pamiętać, że w górnictwie podziemnym często prace na wysokości są jednocześnie robotami szybowymi, do których mają zastosowanie przepisy rozporządzenia ministra energii z 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych.
Robotami szybowymi są prace o charakterze inwestycyjnym, remontowo-konserwacyjnym, likwidacyjnym i ruchowym wykonywane w szybach i szybikach, na wieżach, w rząpiach szybowych oraz na przyszybiach w bezpośrednim sąsiedztwie z szybami.
W czasie konferencji mówiono także o dobrych praktykach w zakresie szkoleń i organizacji pracy na wysokościach, przedstawiono raporty przygotowane przez Organizację Techników Dostępu Linowego. Eksperci z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poinformowali z kolei o możliwościach uzyskania dofinansowania na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy.
Honorowy patronat nad warsztatami objęli: prezes Wyższego Urzędu Górniczego oraz Główny Inspektor Pracy PIP.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
