Zakłady Górnicze Rudna, należące do KGHM Polska Miedź, 17 lipca świętują 50-lecie. To właśnie tego dnia w 1974 r. dyrektor naczelny Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi Tadeusz Zastawnik podpisał rozporządzenie DN/40/74, zgodnie z którym „z dniem 1 sierpnia 1974 roku Zakłady Górnicze w Budowie przekształca się w zakłady eksploatacyjne”. Okoliczności te w mediach społecznościowych przypomniał miedziowy koncern.
ZG Rudna znajdują się północ od miasta Polkowice i są uznawane za jedną z największych głębinowych kopalń rudy miedzi na świecie. Kopalnia eksploatuje przede wszystkim złoże Rudna, ale prowadzi też roboty udostępniające i eksploatacyjne w złożach Sieroszowice, Głogów Głęboki-Przemysłowy oraz Lubin-Małomice.
ZG Rudna zaprojektowano z rozmachem – wprowadzono rozwiązania techniczne i technologicznie odmienne od wcześniej stosowanych w Zagłębiu Miedziowym. Korzystano jednak z doświadczeń zdobytych podczas budowy i eksploatacji kopalń Lubin i Polkowice. Odważny projekt spełnił pokładane w nim oczekiwania, co znalazło odzwierciedlenie w dynamice wzrostu wydobycia: w pierwszym roku działalności było to 1,9 mln t rudy, a w 1983 r. wskaźnik ten osiągnął poziom 11,3 mln t. Obecna, średnia zdolność produkcyjna wynosi około 12 mln t rudy rocznie.
Jak podaje KGHM, wśród polskich złóż użytkowanych przez koncern, to właśnie Rudna wyróżnia się największą miąższością sięgającą nawet kilkunastu metrów. W złożu tym dominujący udział ma ruda piaskowcowa stanowiąca blisko 80 proc. zasobów, rudy węglanowe stanowią około 15 proc., a łupki miedzionośnie jedynie 5 proc. masy złoża. Głębokość zalegania skał miedzionośnych w złożu Rudna wynosi od 844 do 1250 m, a złoża Głogów Głęboki-Przemysłowy sięga aż do 1385 m.
Eksploatacja złoża na terenie ZG Rudna prowadzona jest w trzech rejonach wydobywczych: GG-1, GG-2 oraz GG-3. Proces produkcyjny realizowany jest z zastosowaniem systemów eksploatacji komorowo-filarowych. Urabianie skał odbywa się przy pomocy techniki strzałowej, zarówno w fazie robót udostępniająco-przygotowawczych, jak i eksploatacyjnych. Odstawa urobku z przodków realizowana jest przy pomocy maszyn ładująco-odstawczych i wozów odstawczych. Transport poziomy odbywa się poprzez przenośniki taśmowe.
Z kopalnią związany jest także GG-1 w Kwielicach, który sięga 1348 m i jest najgłębszym wyrobiskiem w Polsce. W czerwcu ub.r. doszło do kluczowego dla tego projektu połączenia szybu z Zakładami Górniczymi Rudna. Szyb GG-1, który nosi imię prof. Józefa Zwierzynieckiego, ma fundamentalne znaczenie dla rozwoju miedziowego koncernu. Pozwoli na udostępnienie nowych obszarów złoża miedzi i przedłużenie funkcjonowania kopalń Polkowice-Sieroszowice oraz Rudna. Inwestycja wpłynie też na poprawę warunków wentylacyjnych i klimatyzacyjnych pracy górników oraz skróci drogi dojazdów załóg do wyrobisk.
Kompleks szybu GG-1 powstaje w ramach Programu Udostępniania Złoża prowadzonego przez Departament Rozwoju Struktury Wydobywczej w Centrali KGHM. Prace prowadziła spółka z Grupy Kapitałowej KGHM, PeBeKa. Szyb GG-1 jest jednym z najważniejszych obiektów, który będzie służył udostępnieniu Obszaru Górniczego Głogów Głęboki-Przemysłowy.
Budowa szybu GG-1 rozpoczęła się w 2010 r. Dwa lata później zaczęła powstawać wieża szybowa, która jest jedną z najwyższych stawianych dotychczas przez KGHM. Ma 45,5 m wysokości i waży 1100 t. Urządzenia wykorzystywane przy głębieniu szybu to m.in. skomplikowany system wyciągowy z kilkunastoma stalowymi linami. Każda o długości ponad 1500 m, niektóre ważyły nawet 20 t. Szyb GG-1 to trzydziesty pierwszy szyb spółki w Zagłębiu Miedziowym. Natomiast jak informuje miedziowy koncern trwają już prace poprzedzające budowę kolejnych trzech szybów oraz innych ważnych obiektów technicznych w ramach Programu Udostępnienia Złoża w nowych obszarach koncesyjnych.
ZG Rudna w ciągu 50 lat zdążyła się także zapisać w historii Polski. Wspominając wydarzenia związane ze stanem wojennym głównie kojarzy się kopalnie znajdujące się na Górnym Śląsku, czyli Wujka, Piasta i manifest Lipcowy. Załoga Rudnej także zaprotestowała. 14 grudnia w kopalni rozpoczęła się akcja, w której według szacunków wzięło udział od 5 do 7 tys. pracowników. Rudna została spacyfikowana 17 grudnia.
W ciągu tych pięciu dekad historię dolnośląskiej kopalni naznaczyły także katastrofy. Do największej doszło 29 listopada 2016 r. W wyniku wstrząsu na głębokości 1130 m zginęło ośmiu górników. W pierwsza rocznicę tej tragedii przy centrali KGHM w Lubinie odsłonięto pamiątkową tablicę, którą umieszczono na głazie pochodzącym z rejonu katastrofy. Głaz jest otoczony przez osiem mniejszych kamieni symbolizujących ofiary z 2016 r. Ponadto 29 listopada w spółce jest obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Wypadków.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Do autora. Szyb GG-1, który nosi imię prof. Józefa Zwierzyckiego.