Przemysł nieustannie poszukuje innowacyjnych materiałów, które są w stanie sprostać nowoczesnej produkcji i technologii. Jednym z takich materiałów, wykorzystywanych już w wielu gałęziach przemysłu, jest szkło akrylowe, znane także jako plexi. To przezroczyste tworzywo sztuczne, lżejsze od szkła, a jednocześnie niezwykle wytrzymałe, stało się nieodłącznym elementem wielu procesów produkcyjnych i rozwiązań technologicznych. Plexi, dzięki swojej wszechstronności i unikalnym właściwościom, znalazło zastosowanie w tak różnorodnych dziedzinach, jak motoryzacja, lotnictwo, budownictwo czy przemysł spożywczy. Jakie korzyści przynosi jego stosowanie i czy ma jakieś ograniczenia?
Plexi na wymiar – kluczowe cechy
Plexi, czyli polimetakrylan metylu (PMMA), to przede wszystkim materiał bardzo łatwy w obróbce! Można je ciąć, frezować, giąć, formować pod wpływem wysokiej temperatury, grawerować i obrabiać na jeszcze kilka innych sposobów. Na uwagę zasługuje szczególnie możliwość cięcia plexi na wymiar laserem. Ta metoda obróbki pozwala na uzyskanie praktycznie każdego kształtu. W przemyśle ma to zastosowania na przykład przy produkcji prototypów.
Plexi to także tworzywo bardzo lekkie. Waga plexi jest mniej więcej o połowę niższa od szkła. Oznacza to, że np. szyba z bezbarwnej plexi 5mm waży jedynie połowę tego, co tych samych wymiarów szyba szklana. A jeśli już jesteśmy przy porównaniu ze szkłem, należy dodać, że plexi jest aż kilkanaście razy bardziej odporna na stłuczenia niż standardowe szkło.
A co z przezroczystością? Na tym polu plexi ma także doskonałe parametry. W przypadku płyty plexi 3mm przepuszczalność światła wynosi aż 92%. Wartość ta spada jedynie minimalnie wraz ze wzrostem grubości płyty. Dzięki temu plexi zastosowane jako osłona czy przeszklenie nie zakłóca kontaktu wzrokowego.
Do listy zalet dodajmy jeszcze odporność na promieniowanie UV, wilgoć, opady itp. Dzięki temu plexi można z powodzeniem stosować na zewnątrz, a także w miejscach narażonych na długotrwałe działanie promieni słonecznych.
Nie można też zapomnieć o izolacji termicznej i akustycznej. Plexi ma lepsze właściwości izolacyjne niż szkło, co czyni je świetnym wyborem do stosowania tam, gdzie kontrola temperatury i poziomu hałasu jest kluczowa.
Zastosowanie plexi w przemyśle
Plexi znalazło w przemyśle szereg praktycznych zastosowań. Kilka najpopularniejszych opisaliśmy poniżej.
* Osłony z plexi – dzięki wysokiej udarności i przezroczystości zapewniają skuteczną ochronę i nie zaburzają kontaktu wzrokowego z obszarem pracy. Osłony z plexi chronią operatorów maszyn i urządzeń, pracowników na liniach produkcyjnych itp. W warunkach przemysłowych plexi wykorzystywana jest także do ochrony wrażliwych na uszkodzenia elementów jak, chociażby ekrany czy wyświetlacze.
* Z plexi korzysta przemysł motoryzacyjny i lotniczy. Szyby z plexi stosowane są np. w przyczepach kempingowych, śmigłowcach czy samolotach. Za wykorzystaniem plexi w tych branżach przemawia nie tylko wysoka udarność, ale także niewielki ciężar.
* Plexi to nietoksyczne tworzywo, które posiada atest do kontaktu z żywnością. Otwiera to drogę do wielu zastosowań plexi w przemyśle spożywczym.
* Plexi ma zastosowanie także w konstrukcji obiektów przemysłowych. W halach produkcyjnych czy magazynowych plexi zastąpi szkło w świetlikach dachowych, oknach i przeszkleniach. Wybór plexi pozwala często na zastosowanie lżejszych i co za tym idzie tańszych konstrukcji.
* Z plexi korzysta także sektor produkcji urządzeń elektronicznych. Elementy z plexi stosowane są np. w obudowach różnego rodzaju urządzeń.
Kiedy plexi się nie sprawdzi i jaki zamiennik wybrać?
Jak dotąd skupiliśmy się na zaletach i zastosowaniach plexi. Nie jest to jednak materiał, który poradzi sobie w każdym środowisku i czasem konieczne będzie zastosowanie innych tworzyw.
Po pierwsze, plexi nie jest najlepszym przyjacielem wysokich temperatur. Owszem, radzi sobie lepiej niż niektóre inne tworzywa sztuczne, ale przy temperaturach powyżej 70-80°C zaczyna się topić i deformować. Jeśli szukasz tworzywa o wysokiej udarności i przezroczystości, ale nieco większej odporności na temperaturę, odpowiedzią jest poliwęglan lity. Maksymalna temperatura użytkowania poliwęglanu wynosi aż 120°C.
Mankamentem plexi jest też wrażliwość na zarysowania. Z czasem większa ilość rys i zadrapań może wpływać na pogorszenie właściwości optycznych plexi. Tu także nieco lepiej wypada poliwęglan, choć jego powierzchnię także można zarysować.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.