Trzydzieści cztery wsie otrzymają z początkiem 2024 r. prawa miejskie. Na terenie gmin, w których leżą te miejscowości, prowadzone jest wydobycie m. in. gazu ziemnego, dolomitu, czy piasku. Znajdują się też złoża węgla.
Zgodnie z przyjętą praktyką, od 1996 r. nadanie statusu miasta następuje w pierwszym dniu kalendarzowym nowego roku. Zazwyczaj status miasta otrzymywało kilka miejscowości. W 2023 r. było ich 15, a w 2024 r. rekordowo aż 34. Najwięcej nowych miast - 11 przybędzie w województwie mazowieckim oraz w łódzkim - 8. Nie zmieni się za to liczba miast w Małopolsce, na Pomorzu, na Mazurach, Warmii, Podlasiu czy na Dolnym Śląsku. Wszystkie miejscowości awansowane do roli miasta posiadały już ten status w przeszłości. Prawa miejskie utraciły najczęściej w XIX i XX wieku, w jednym przypadku pod koniec XVIII wieku.
Przez ponad 400 lat miastem były Brody położone niedaleko Borów Dolnośląskich w powiecie żarskim. To okolica obfitująca w złoża węgla brunatnego. Na terenie gminy Brody znajduje się siedem złóż tego surowca. Są to złoża Gubin, Gubin 1, Gubin 2, Gubin-Brody, Gubin-Zasieki-Brody, Lubsko i Trzepiel-Tuplice. Żadne z nich nie jest eksploatowane.
Położona w powiecie przemyskim wieś Bircza prawa miejskie posiadała przez niemal pół tysiąclecia, a utraciła w 1934 r. Na terenie tej gminy znajduje się niewielkie złoże Jawornik o powierzchni 1,41 ha, gdzie eksploatacja odkrywkowa podjęta została w 1992 r. Jest to złoże diatomitów, zwanych inaczej ziemią okrzemkową.
Drugą miejscowością w województwie podkarpackim, która od 1 stycznia 2024 r. otrzymuje status miasta, jest Jawornik Polski. To wieś położona przy linii kolei wąskotorowej Przeworsk - Dynów. Na terenie gminy Jawornik Polski, przy tej samej wąskotorówce, leży wieś Manasterz, pod którą znajduje się część złoża gazu ziemnego Husów-Albigowa-Krasne eksploatowanego przez zespół oddziałów PGNiG.
W województwie świętokrzyskim do grona miast zaliczone zostały wsie Bogoria i Gowarczów. W gminie Gowarczów w powiecie koneckim znajdują się trzy złoża piasków budowlanych: Borowiec, Borowiec-Zastaw oraz Kupimierz. Bogoria, która miastem była do 1870 r., nie ma na swym terenie żadnej kopalni. Za to około ośmiu kilometrów na wschód od tej miejscowości, jeszcze w granicach gminy Bogoria, prowadzona jest eksploatacja odkrywkowa dolomitu. Formalnie są to dwa złoża Budy i Jurkowice, znajdujące się na terenie wsi o takich właśnie nazwach. Oba złoża zajmują łącznie około 80 hektarów.
Podobnie jak Jawornik Polski, przy turystycznej linii wąskotorowej leży Gąsawa w województwie kujawsko-pomorskim. Prawa miejskie miejscowość ta utraciła w 1934 r. Na terenie gminy Gąsawa znajdują się złoża piasków budowlanych Annowo-Wiktorowo oraz Annowo II.
Również piaski i żwiry eksploatowane są na terenie gminy Strzeleczki w województwie opolskim. Strzeleczki były miastem od późnego średniowiecza do 1742 r.
W sąsiednim województwie śląskim, lecz na terenach historycznej Małopolski, przybędzie nowe miasto Przyrów. Znajduje się ono we wschodniej części powiatu częstochowskiego. Nie ma tam żadnych czynnych kopalń. Są tylko nieeksploatowane złoża kopalin Sieraków, Smyków i Staropole.
Z początkiem 2024 r. liczba miast w Polsce wzrasta z 979 do 1013. Największą liczbę ludności posiada Warszawa, na drugim miejscu jest Kraków, a na trzecim Wrocław. Pod względem zajmowanej powierzchni największymi miastami są kolejno Gdańsk, Warszawa i Gdynia.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
