Obchodzący w tym roku 675. rocznicę przyznania praw miejskich Człuchów kojarzy się przede wszystkim z częściowo zburzonym, niegdyś drugim co do wielkości zamkiem krzyżackim na terenie Polski. Miłośników sportów wodnych przyciągają tamtejsze plaże i jeziora. Mniej osób ma świadomość, że gmina Człuchów, a konkretnie tereny położone pomiędzy Człuchowem a Chojnicami, to lokalne zagłębie piaskowe. Na terenie gminy Człuchów eksploatowane są bowiem cztery złoża piasków i żwirów.
Położony przy drodze krajowej nr 22 Człuchów znajduje się w południowo-zachodniej części województwa pomorskiego. Miasto jest też siedzibą gminy wiejskiej Człuchów, której wschodnią część stanowią tereny górnicze. Dwa złoże eksploatuje Żwirownia Chojnice, pozostałe dwa są w użytkowaniu prywatnych podmiotów.
Największą powierzchnię i największe zasoby piasku i żwiru posiada złoże Rychnowy I. Jest ono usytuowane głównie na terenie wsi Rychnowy, a także częściowo w sąsiedniej wsi Nieżywięć. Powierzchnia udokumentowanego złoża wynosi ponad 53 ha, a jego zasoby przemysłowe to poniżej 9,5 mln t. Zasobów tych powinno starczyć na wiele lat. Wydana przez marszałka województwa pomorskiego koncesja nr 10/2021 jest ważna aż do 13 stycznia 2072 r.
Ta sama chojnicka żwirownia jest użytkownikiem pobliskiego złoża Nieżywięć III, znajdującego się we wsi Nieżywięć i zajmującego powierzchnię nieco ponad 10 ha. W tym przypadku koncesja wydobywcza upływa z końcem grudnia 2033 r.
Mniejszą powierzchnię zajmują pozostałe dwa użytkowane złoża piasków Rychnowy II we wsi Rychnowy oraz Zagórki we wsi o takiej samej nazwie, jak złoże. To pierwsze na mocy koncesji z 2018 r. może być eksploatowane do końca roku 2040. Tutaj do zagospodarowania pozostaje łącznie 8 ha złoża i nieco poniżej 4 mln t kruszywa. W przypadku złoża Zagórki zasoby przemysłowe wynoszą poniżej 1,5 mln t, a powierzchnia złoża liczy około 6,7 ha. Wydobycie na podstawie koncesji może być prowadzone do końca 2031 r.
Złoża piasków i żwirów oraz liczne w okolicy jeziora są efektem działalności lodowca. Lodowiec przyniósł na te tereny także liczne głazy, które wykorzystali budowniczowie wspomnianego na początku zamku krzyżackiego w Człuchowie. Z budowli pozostała tylko wieża. Na terenie zamku funkcjonuje obecnie muzeum. W jego zbiorach spotkać można pojedyncze eksponaty związane z górnictwem, konkretnie egzemplarze żelazka na węgiel.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
