Najbardziej rozpoznawalna linia tramwajowa w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym wznawia kursowanie. Mowa o trasie po ul. Piekarskiej w Bytomiu, która przeszła gruntowny remont. To właśnie tam na jako jedynej trasie w Polsce kursował przez wiele lat tramwaj typu N z połowy XX wieku z ręcznie przesuwanymi drzwiami i drewnianymi siedziskami. A był czas, gdy tramwaje z ul. Piekarskiej woziły bezpośrednio górników na szychtę.
Ul. Piekarska znajduje się w północno-zachodniej części ścisłego śródmieścia Bytomia. Sto dziesięć lat temu, jesienią 1913 r. zaczęły nią kursować tramwaje. Linia od początku była jednotorowa, normalnotorowa, bez mijanek, nie mówiąc już o pętlach, na które nie było miejsca. W takim stanie przetrwała do XXI wieku. Ze względu na historyczny tabor używany na niej przed remontem, uznawana była za ciekawostkę na skalę kraju.
Pierwotnie od 23 listopada 1913 r. kursowały tam tramwaje linii III. Łączyły one zajezdnię miejskich tramwajów, zbudowaną na końcu ul. Piekarskiej, z Rynkiem. Była to niedługa trasa, licząca około 2 km.
W 1933 r. zmieniono numer linii i relację przejazdu. Odtąd aż do 1951 r. jeździły tam tramwaje linii 33, kursujące z ul. Piekarskiej do kopalni Nowy Orzeł Biały. Była to kopalnia rud cynku i ołowiu, jedna z najbardziej znaczących kopalń tego kruszcu na Górnym Śląsku. Znajdowała się na wschód od centrum Bytomia, przy obecnej drodze krajowej nr 94 Zgorzelec - Korczowa. Tramwaj ułatwiał bytomskim górnikom dojazd do pracy.
W marcu 1951 r. zmieniono numer, odtąd był to tramwaj linii 35. Nadal kończył on bieg przy Kopalni Nowy Orzeł Biały. Lecz już rok później, pod koniec stycznia 1952 r. po wybudowaniu dalszego toru zaczął on dojeżdżać dalej, do Brzezin Śląskich. Tak było aż do ostatniego dnia roku 1956. Wówczas po raz ostatni dało się jednym tramwajem odbyć podróż spod kopalni Nowy Orzeł Biały na ul. Piekarską.
Przez kolejne lata linia 35 była znowu linią wewnątrzmiejską. Niebawem ustalono jej trasę, liczącą zaledwie 1350 metrów. Tramwaj kursował wahadłowo od stacji ruchu na końcu ul. Piekarskiej do drugiego końca tej ulicy, kończąc bieg przy kościele św. Trójcy, obok gmachu poczty. W 1979 r. kursowanie tramwajów linii 35 zawieszono, zastępując je autobusem. Zlikwidowano też zajezdnię tramwajową na końcu ul. Piekarskiej. Wywołało to niezadowolenie mieszkańców, więc od 10 lutego 1982 r. tramwaj wrócił na ul. Piekarską. Przy tej okazji znowu zmieniono numer na 38.
Na ul. Piekarskiej zobaczyć można było jeden z dwu leciwych już tramwajów typu N. To wagony numer 954 wyprodukowany w 1949 r. lub też wagon numer 1118 pochodzący z 1951 r. Wozy te stacjonowały odtąd w zajezdni Bytom Stroszek, odległej od ul. Piekarskiej o dobrych kilka kilometrów.
PRL-owski tramwaj z biegiem lat stał się mimowolnie atrakcją turystyczną. Jego wizerunek w 2018 r. pojawił się na części biletów tramwajowych, w wagonie urządzano koncerty, a władze miasta zapraszały co bardziej znamienitych gości zagranicznych na przejażdżkę tym tramwajem.
Od 14 marca 2020 r. była kolejna kilkumiesięczna przerwa w kursowaniu, w związku z przepisami wprowadzonymi w stanie epidemii obowiązującym wówczas w Polsce. Po pewnym czasie na linii 38 wprowadzono współczesne tramwaje dwukierunkowe. Stary tramwaj typu N wrócił w sobotę 2 lipca 2022 r., ale tylko na trzy tygodnie, do 22 lipca. Następnego dnia ulica opustoszała i zaczął się remont. Podjęła się go spółka Eurovia Polska z siedzibą w Bielanach Wrocławskich, będąca częścią grupy kapitałowej, do której należy m. in. spółka Eurovia Kruszywa. Ta druga posiada kopalnie odkrywkowe surowców skalnych, m. in. w Wiśniówce koło Kielc w Górach Świętokrzyskich czy w Zarębie koło Lubania na Pogórzu Izerskim. Zgodnie z podpisaną umową, prace budowlane miały zostać zakończone w lipcu 2023 r.
Wraz ze wznowieniem kursowania tramwajów nr 38, wyznaczonym na sobotę 28 października 2023 r., zmieniono ich trasę. Tramwaj ten kursuje teraz nie tylko po ul. Piekarskiej, lecz także po pętli wokół śródmieścia Bytomia, czyli ulicami Sądową, Powstańców Warszawskich i Moniuszki do dworca tramwajowego na Placu Sikorskiego, skąd przez ul. Katowicką do Placu Kościuszki i z powrotem na ul. Piekarską.
Ze względu na trwający remont innej trasy tramwajowej w Bytomiu, przebiegającej obok Zakładu Górniczego Eko-Plus, nie ma możliwości dojazdu do zajezdni Bytom Stroszek. Dlatego tramwaje linii 38 przez kilka godzin nocnych przebywają w zajezdni w Gliwicach. Zgodnie z nowym rozkładem, linię 38 mają obsługiwać dwa pojazdy. Wyjeżdżają one z zajezdni w Gliwicach w dni robocze o 3:28 i 4:18, a w dni wolne o 3:28 i 6:18. Po całym dniu kursowania zjeżdżają one z powrotem do zajezdni o godzinach 20:34 oraz 0:12.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
