Pisząc o polskich surowcach energetycznych, nie można zapomnieć o złożach metanu towarzyszącego pokładom. Nie mogło ich zabraknąć w najnowszym „Bilansie zasobów złóż kopalin w Polsce” przygotowanym przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy.
Warto podkreślić, że złoża metanu pokładów węgla (MPW) zostały udokumentowane jedynie w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Jak czytamy w „Bilansie…”, rozpoznanie warunków metanowych Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz Lubelskiego Zagłębia Węglowego jest bardzo słabe, a stwierdzone koncentracje metanu są znacznie mniejsze, stąd trudno jest obecnie ocenić ich znaczenie gospodarcze.
Wykorzystanie metanu pokładów węgla podyktowane jest z jednej strony względami bezpieczeństwa prowadzenia robót górniczych, a z drugiej strony traktowane jest jako pozyskiwanie gazu z niekonwencjonalnych źródeł, ze względu na formę jego występowania, która wymaga zastosowania specjalnych desorpcyjnych technologii odzysku.
Jak podaje PIG-PIB, udokumentowane zasoby bilansowe wydobywalne MPW w Polsce w 2022 r. wyniosły 106 362,35 mln m sześc. Zasoby bilansowe zmniejszyły się o 298,59 mln m sześc. w porównaniu z rokiem 2021. W 2022 r. udokumentowano jedno złoże metanu jako kopaliny głównej. Ponadto żadnego złoża nie skreślono z bilansu zasobów. Ubytki zasobów bilansowych w złożach spowodowane były odmetanowaniem (-308,57 mln m sześc.), emisją metanu poprzez wentylację kopalń (-478,17 mln m sześc.) oraz przeliczaniem zasobów, a przyrosty wynikały z tytułu szczegółowego rozpoznania oraz także z przeliczania zasobów.
Z danych Instytutu wynika, że wydobycie metanu w ub.r. wyniosło 308,57 mln m sześc. Jest to wielkość oznaczająca odmetanowanie, czyli ilość metanu ujmowanego przez stacje odmetanowania poszczególnych kopalń węgla kamiennego oraz metan eksploatowany samodzielnie, na zasadzie samowypływu gazu z otworów wiertniczych, sięgających do zrobów zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego. W przypadku kilku złóż (ze względu na możliwości techniczne kopalń) wielkość emisji obejmuje także metan pochodzący ze strefy niskometanowej – części złoża węgla kamiennego, w której stwierdzona została obecność metanu, jednak ze względu na jego niską zawartość nie udokumentowano zasobów tej kopaliny. Ilość metanu wyemitowanego wraz z powietrzem kopalnianym systemem wentylacji wyniosła 478,17 mln m sześc. Natomiast zasoby przemysłowe określone dla 33 złóż wynoszą 10 564 32 mln m sześc. i są mniejsze w porównaniu z rokiem poprzednim o 611,41 mln m sześc. (5,47 proc.), głównie ze względu na wygaśnięcie koncesji dla złoża Dębieńsko 1. Ponadto w bilansie uwzględniono projekty zagospodarowania złóż oraz dodatki do projektów zagospodarowania złóż: Borynia (-1,57 mln m sześc.), Jas-Mos 1 (+5,45 mln m sześc.), Knurów (+113,86 mln m sześc.), Silesia (-34,55 mln m sześc.), Staszic (-19,38 mln m sześc.) oraz Szczygłowice (-1,33 mln m sześc.). Ubytki zasobów spowodowane były też wydobyciem i emisją metanu.
„Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce” ukazuje się od 70 lat, a Państwowy Instytut Geologiczny jest jego wydawcą nieprzerwanie od 1988 r. W jego najnowszym wydaniu, które pojawiło się pod koniec czerwca br., przedstawiono informację o ponad 14,7 tys. udokumentowanych złóż.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
