Największy producent węgla koksowego w Unii Europejskiej, największa spółka węglowa notowana na warszawskim parkiecie, jeden z największych pracodawców w Polsce, marka ceniona w kraju i na świecie, mecenas kultury i sportu – tych wszystkich „naj” można by jeszcze sporo wymieniać, ale tak właśnie w dniu swojego 30-lecia prezentuje się Jastrzębska Spółka Węglowa. Jubilatka na tę wyjątkową okazję sprawiła sobie najlepszy z możliwych prezentów, ponieważ za 2022 rok wypracowała bardzo dobre wyniki. Przychody za minione 12 miesięcy wyniosły 20,2 mld zł, a zysk netto 7,6 mld zł. To najlepsze świadectwo tego, jak doskonale wykorzystywany jest potencjał zgromadzony w Grupie JSW, zatrudniającej przeszło 30 tys. osób. Ogłoszenie wyników finansowych za minione 12 miesięcy miało miejsce kilka dni przed 1 kwietnia. To właśnie tego dnia w 1993 r. powołano do życia JSW wraz z sześcioma innymi spółkami węglowymi. Z tego grona została tylko ona.
Czempion Narodowy
W marcu br. JSW znalazła się w czołówce rankingu firm o kluczowym znaczeniu dla polskiej gospodarki. JSW w piątej edycji zestawienia przygotowanego przez Polityka Insight znalazła się w ogólnej klasyfikacji na szóstej pozycji. W samej kategorii „Gospodarka” – odzwierciedlającej wkład danej firmy w rozwój gospodarczy Polski – JSW znalazła się na trzecim miejscu, a w kategorii „Innowacyjność” zajęła piątą lokatę. W sumie została zakwalifikowana do firm, które określa się mianem „Czempionów Narodowych”.
W 1993 r. w skład powstałej JSW weszło siedem kopalń, były to: Borynia, Zofiówka, Jastrzębie, Moszczenica, Pniówek, Krupiński i Morcinek. Obecnie spółka posiada cztery zakłady wydobywcze, z czego dwa są wieloruchowe. Są to: Borynia-Zofiówka-Bzie, Budryk, Knurów-Szczygłowice oraz Pniówek. Nie można zapominać o tym, że w skład Grupy JSW wchodzą także koksownie: Przyjaźń, Radlin i Jadwiga. Są one zgromadzone w spółce JSW Koks. Poza nią w skład Grupy wchodzi jeszcze 16 innych firm. Są to m.in.: Jastrzębskie Zakłady Remontowe, Przedsiębiorstwo Budowy Szybów, Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej i Rekultywacji, JSW Szkolenie i Górnictwo czy JSW IT Systems. W sumie zatrudnionych jest w nich 30 tys. osób, z czego 21 tys. w samej JSW.
Cenne i trudne doświadczenia
Spółka w ciągu trzech dekad swojego funkcjonowania miała 23 prezesów. Pierwszym był Maciej Czernicki. Szefował JSW od 1 kwietnia 1993 r. do 29 maja 1995 r. Obecnie jej sternikiem jest Tomasz Cudny, który w 2022 r. został wybrany na kolejną kadencję. Ponadto w skład zarządu wchodzą: wiceprezes ds. handlu Sebastian Bartos, wiceprezes ds. rozwoju Wojciech Kałuża, wiceprezes ds. ekonomicznych Robert Ostrowski, wiceprezes ds. technicznych i operacyjnych Edward Paździorko, wiceprezes ds. pracy i polityki społecznej Artur Wojtków.
Przez te trzy dekady w historii JSW miało miejsce wiele kluczowych zdarzeń. Na pewno należy wspomnieć tu o włączeniu w jej struktury kopalni Budryk w Ornontowicach. Doszło do tego 4 stycznia 2008 r. W chwili przyłączenia do JSW w kopalni trwał strajk rozpoczęty 17 grudnia 2007 roku. Zakończył się 31 stycznia, a więc po 46 dniach.
Kolejnym istotnym wydarzeniem było wejście na Giełdę Papierów Wartościowych. JSW zadebiutowała na warszawskim parkiecie 6 lipca 2011 r. Na otwarciu notowań akcje kosztowały 140,5 zł, czyli 3,31 proc. więcej niż cena sprzedaży w ofercie publicznej, którą ustalono na 136 zł.
Trzy lata później, a dokładnie 1 sierpnia 2014 r., do JSW trafiła kopalnia Knurów-Szczygłowice. Zakład został kupiony od Kompanii Węglowej za 1,49 mld zł. Dla spółki duże znaczenie miały wydarzenia z 2015 r. To wówczas pojawiły się nad nią czarne chmury. Na szczęście porozumienie zawarte pomiędzy zarządem a Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi dało oddech firmie. Dotyczyło ono ograniczenia części świadczeń na rzecz pracowników, co miało istotny wpływ na poprawę płynności finansowej JSW w okresie najbliższych trzech lat. Porozumienie pozwoliło Spółce znaleźć wyście z trudnej sytuacji. W 2019 r. JSW powiększyła swoją grupę kapitałową o Przedsiębiorstwo Budowy Szybów. Ruszyła także nowa kopalnia spółki Bzie-Dębina. Pierwsza ściana w kopalni została uruchomiona w marcu 2022 r. Obecnie jest ona częścią kopalni Borynia-Zofiówka-Bzie. W historię górnictwa wpisane są również dramatyczne zdarzenia. JSW także w tym względzie została boleśnie doświadczona w ciągu tych trzech dekad. Można tu wspomnieć o katastrofie z maja 2018 r. w ruchu Zofiówka, czy wydarzeniach z kwietnia 2022 r., kiedy doszło do katastrof w Pniówku i ruchu Zofiówka.
Te trzy dekady to czas, w którym JSW zdobywała cenne doświadczenia. Dzięki nim z odwagą patrzy w przyszłość, o czym świadczy jej strategia określona do 2030 r. Zgodnie z nią JSW chce umocnić swoją pozycję lidera na rynku sprzedaży węgla koksowego i koksu w Europie. Chce zwiększyć wydobycie, wydajność, a przy tym wszystkim mocno stawia na ochronę środowiska. Ponadto grupa chce utrzymać status wiodącego dostawcy strategicznego surowca, niezbędnego w procesie produkcji stali, będącej fundamentem zrównoważonego rozwoju i transformacji ku niskoemisyjnej gospodarce.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
