Nie bez przyczyny ponad 1000 lat temu na terenie ówczesnej Persji – dzisiaj zwanej Iranem, powstały legendy sezamu, którego otwarcie dawało dostęp do największych skarbów świata. Przez cały XX w. i prawie do dzisiaj sezam ten kojarzony był tylko z gigantycznymi zasobami ropy naftowej (10 proc. światowych zasobów) i jeszcze większymi złożami gazu ziemnego (20 proc. światowych zasobów. Dzisiaj wiadomo, że skarby tego „sezamu” trzeba wydobyć z głębi ziemi.
Ostanie zaburzenia na rynku surowców ropopochodnych związanych z wojną na Ukrainie oraz z sankcjami nałożonymi na jego transport rurociągami, a także sankcje nałożone na ten przemysł w samym Iranie, skłoniły kraj ten do poszukiwań innych surowców, które mogłyby zminimalizować ewentualne straty na eksporcie ropy i gazu ziemnego. Ponieważ nienotowana dotąd skala przebudowy sektora górniczego Iranu wchodzi w fazę realizacyjną, odnotowują to przede wszystkim media amerykańskie, które pilnie śledzą wydarzenia w tym kraju (Mining Technology - Iran plans $15bn investment to boost copper production, 3.01.2023).
Pierwszoplanowe ma być zwiększenie wydobycia rud miedzi i sprzedaży tego metalu. Obecna produkcja miedzi wynosi 280 tys. t rocznie, ma być zwiększona do około miliona t, a więc prawie czterokrotnie! Aby osiągnąć ten cel rząd Iranu zamierza wydać na wydobycie rudy i jej hutnicze przetwarzanie 15 mld dol. Zamierzenia te są aktualnie już realizowane. Irański minister przemysłu, górnictwa i handlu Reza Fatemi-Amin powiedział, że rozpoczęły się nowe poszukiwania w prowincji South Khorasan we wschodnim Iranie i są podejmowane w innych prowincjach. Podkreślił, że Iran, zamieszkiwany przez 1 proc. ludności świata, posiada ponad 6 proc. światowych rezerw miedzi oraz, że dzięki dotychczas dokonanym odkryciom zajął piąte miejsce na świecie, a wraz z kontynuacją prac poszukiwawczych ta pozycja również będzie się poprawiać.
Obok górnictwa rud miedzi, Iran jest też ważnym producentem stali. Planuje się zwiększyć produkcję stali do 55 mln t rocznie do 2025 r. Z tego od 20 do 25 mln t przeznacza się na eksport.
Zachodnie media zwracają uwagę, że kraj ten jest równie bogaty w inne surowce o strategicznym znaczeniu dla współczesnej gospodarki. Dotąd były one nierentowne, gdyż brak było infrastruktury oraz zainteresowanych podmiotów jej sfinansowaniem. Obecnie czynnych jest na tym terenie około 3000 różnych rodzajów kopalń, które wytwarzają ok. 0,6 proc. PKB.
Iran zajmuje 9 miejsce na świecie pod względem zasobów miedzi (32,5 mln t). Na początku obecnego 10-lecia w Iranie dokonano odkrycia dużych zasobów rudy żelaza (200 mln t) w pobliżu kopalni Sagan położonej we wschodniej prowincji Khorasan Razavi. Na terenie tego kraju występuje 68 rodzajów złóż różnych surowców nadających się do eksploatacji. Ich potwierdzone zasoby ocenia się na 37 mld t o wartości około 770 mld dol. Dalsze potencjalne ich rezerwy ocenia się na około 57 mld t.
Kraj ten jest eksporterem żelaza, ołowiu, cynku, miedzi, tytanu i pierwiastków ziem rzadkich. Węgiel kamienny eksploatowany jest podziemnymi kopalniami w trzech zagłębiach Kerman, Elbrus i Tabas. Ostatnie odkrycia powiększyły jego zasoby o około 120 mln t. Łączne zasoby węgla kamiennego ocenia się na około 5 mld t, przy wydobyciu 5 mln t rocznie.
Ostatnim górniczym osiągnięciem Iranu jest otwarcie w minionym roku odkrywkowej kopalni złota Zarshouran o zasobach 109 t Au. Jej roczna produkcja to 3 t złota z perspektywą od przyszłego roku podwojenia tej ilości. Oprócz tego zakład odzyskuje 1250 kg srebra i 500 kg rtęci. Rozwój irańskiego górnictwa metali spowodowany jest sankcjami na eksport ropy naftowej i gazu, co ma choćby częściowo zredukować spowodowane tym straty.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
