Z węgla nie chcemy wycofywać się w dwa lata, a nawet w dziesięć lat, bo to jest niemożliwe, ale z pewnością nie może być to aż tak długi proces, jak do tej pory przewidywaliśmy. Powiedzmy, że do dwudziestu lat powinniśmy odejść od górnictwa węglowego, oferując górnikom w zamian równie dobre miejsca pracy – powiedział w rozmowie prof. Jerzy Buzek, poseł do Parlamentu Europejskiego.
Zdaniem prof. Jerzego Buzka, produkcja w niektórych polskich kopalniach będzie trwać dwa lub trzy lata dłużej, niż wstępnie planowano.
– Naszym obowiązkiem jest odchodzenie od paliw kopalnych. Nie mamy ich wiele, zarówno w Polsce, jak i w całej Unii. Kupowaliśmy je od Putina, a teraz skądinąd, ale tak czy owak, jesteśmy od paliw kopalnych zależni. Trzeba od tego uciekać, bo naszym obowiązkiem jest budowanie samowystarczalności energetycznej wszędzie tam, gdzie to możliwe. To się wszystko da zrobić, tylko uczciwie trzeba rozmawiać z górnikami – przekonuje europoseł.
Gorsza kolejna zima
– Jeśli ktoś atakuje Europejski Zielony Ład, to mówi językiem Putina, bo to on najbardziej atakuje Europejski Zielony Ład, który mu zagraża. Zostanie ze swoim gazem, ropą, węglem na zawsze. Nie będzie mógł ich sprzedać i nie będzie miał pieniędzy na zbrojenia. Boimy się zimy, bo jesteśmy zależni od paliw kopalnych, ale sądzę, że tej zimy nie będzie wcale aż tak tragicznie, gorsza może być natomiast kolejna. Będziemy bowiem odczuwać skutki obecnej, a na dodatek skutki bestialstwa Rosji w Ukrainie – podkreśla Buzek.
Zwraca jednocześnie uwagę, że nie można mówić o wycofywaniu się z Europejskiego Zielonego Ładu i systemu handlu emisjami, ponieważ Polska czerpie z tego tytułu dziesiątki miliardów złotych.
– Trzeba te pieniądze we właściwy sposób wydatkować na energetykę, na przekształcenia w przemyśle. Górnictwo dawało Polsce przez dwa stulecia siłę, to jest wielka i wspaniała praca, tylko teraz ten węgiel się nam kończy. Wydobywa się go z coraz głębszych, metanowych pokładów – mówi dalej prof. Jerzy Buzek.
Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji jest jednym z kluczowych narzędzi Unii Europejskiej służących wspieraniu regionów w procesie transformacji w kierunku neutralności klimatycznej do 2050 r. W grudniu 2019 r. Komisja Europejska przyjęła komunikat w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu, w którym przedstawiła plan działania na rzecz nowej polityki wzrostu gospodarczego w UE. W ramach Europejskiego Zielonego Ładu i w dążeniu do celu, jakim jest skuteczne osiągnięcie neutralności klimatycznej UE w sprawiedliwy sposób.
Regiony i sektory
Komisja Europejska zaproponowała utworzenie mechanizmu sprawiedliwej transformacji, który obejmowałby Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Stwierdziła, że mechanizm ten powinien koncentrować się na regionach i sektorach, w których transformacja wywiera największe skutki ze względu na ich uzależnienie od paliw kopalnych, w tym węgla, torfu i łupków bitumicznych, a także na procesach przemysłowych charakteryzujących się wysoką emisją gazów cieplarnianych.
Głównym celem wsparcia w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji jest dywersyfikacja gospodarcza obszarów najbardziej dotkniętych skutkami transformacji klimatycznej, a także przekwalifikowanie i aktywna integracja pracowników oraz osób poszukujących pracy z tych obszarów. Państwa członkowskie, które nie zobowiązały się jeszcze do realizacji celu, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., otrzymają jedynie 50 proc. planowanego przydziału środków. Poziom unijnego współfinansowania projektów jest ustalany w zależności od kategorii regionu, w którym realizowane są te projekty. Dla regionów słabiej rozwiniętych ustala się go na poziomie maksymalnie 85 proc., dla regionów w okresie przejściowym na poziomie 70 proc. i dla regionów lepiej rozwiniętych – 50 proc.
Całkowity budżet Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji na lata 2021-2027 wynosi 17,5 mld euro.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
