Co pewien czas powiększa się grono budowli górniczych, objętych ochroną poprzez uznanie ich za zabytek. Są jednak takie, które choć zostały zgłoszone do ochrony, być może nie doczekają się finalizacji starań.
O zabytkowym charakterze zabudowań kopalnianych włodarze miast przypominają sobie nieraz w momencie, gdy kopalnia postawiona zostaje w stan likwidacji lub likwidacja ta trwa już od jakiegoś czasu. Przykładowo w lipcu 2021 r. zarządzeniem prezydenta Bytomia dopisana została do miejskiego spisu wieża wyciągowa szybu Rejtan KWK Centrum.
Sporo związanych z górnictwem zabytków przybyło w tym roku w Zabrzu. Na mocy zarządzenia prezydenta miasta Zabrze nr 279/BPP/2021 z 19 kwietnia 2021 r. w sprawie aktualizacji gminnej ewidencji zabytków, dopisane do niej zostały kolejne pozycje. Wśród nich są wieża wyciągowa szybu Gigant w zespole byłej kopalni Rokitnica przy ul. Szybowej, nadszybie i przedszybie tegoż szybu, zespół zabudowy dwóch łaźni w zespole KWK Sośnica-Makoszowy Ruch Makoszowy czy też budynek łaźni urzędniczej przy budynku dyrekcji w Ruchu Makoszowy. Prócz nich zabrzańskimi zabytkami stały się budynek administracyjny Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu przy ul. Georgiusa Agricoli 2 i most zsypowy samowyładowczy Wojciech zlokalizowany na linii kolejowej nr 301 przy ul. Wojciecha. Most ten używany był przy rozładunku piasku podsadzkowego na potrzeby sąsiedniej kopalni węgla.
Mamy też zabytki związane z górnictwem odkrywkowym, konkretnie z wydobywaniem skały wapiennej. Decyzją z 27 kwietnia 2022 r. wpisano do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod numerem A/967/2022 baterię dwóch wolnostojących pieców wapienniczych szybowych przy ul. Fabrycznej we wsi Rudniki w gminie Rędziny, usytuowanych na działce ewidencyjnej nr 1026/2. Decyzja w tej sprawie stała się ostateczną 3 czerwca.
Wojewódzki Konserwator Zabytków prowadzi wykaz aktualne toczących się postępowań w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych i archeologicznych. W wykazie tym figurują trzy wapienniki na działce 1790/13 we wsi Nakło Śląskie. Znajdują się one tuż przy ul. Wapiennej, tuż stacji kolejowej Nakło Śląskie. Zawiadomienie w sprawie wniosku o uznanie ich za zabytek wpłynęło 31 lipca 2018 r. Tutaj jednak jak na razie nie rysują się perspektywy na rychły finał sprawy.
- Z wnioskiem wystąpiło Stowarzyszenie Miłośników Nakła Śląskiego im. Jana Bursiga, jednak jak dowiedziałem się od pani prezes, po otrzymaniu pisma o uzupełnienie wniosku od konserwatora, Stowarzyszenie zaniechało dalszych prac związanych z wpisem nieruchomości do rejestru zabytków - informuje Benedykt Guzy, UG Świerklaniec.
Zdarza się też, że obiekty górnicze bywają wykreślane z rejestru zabytków. W tym roku taki los spotkał np. budynek sortowni w zespole dawnej KWK Pstrowski przy ul. Szybowej w Zabrzu.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
